08 خرداد 1397
منصور خلج
در دوره پهلوی دوم و بعد از 1327ش (ترور نافرجام محمدرضاشاه در دانشگاه تهران)، اختناق شدیدی بر کشور حاکم شد. مطبوعات به شدت سانسور شدند و کمتر کسی توانست در حوزه‌های سیاسی و اجتماعی به زبان کاریکاتور سخن بگوید. هر چند به صورت جسته و گریخته، در گوشه و کنار کشور، یا در جمعهای خودمانی و کوچک، آثاری از کاریکاتور به نمایش گذاشته می‌شد. گاهی هم به سبب ماهیت پیچیده هنر، آثار کاریکاتوری از زیر تیغ تند سانسور می‌گریخت و در قالب کتاب، یا مجموعه‌هایی به چاپ می‌رسید. با وجود این، در سالهای 1356 و 1357ش، که اعتراضات و مخالفتهای ضد پهلوی شدت و سرعت بیشتری گرفت، مسیر کاریکاتور هم هموار گشت و به افشاگری و ستیز با حاکمیت ستم برخاست.
در دوران نهضت اسلامی و در سالهای منتهی به پیروزی انقلاب اسلامی در 1357ش، این هنر در کنار مردم ایران قرار گرفت و برای دست‌یابی به آرمانها و شعائر انقلابی پا به میدان گذاشت. سلطه‌جویی و خودکامگی، بیگانه‌پرستی و ستم‌گری سلطنت پهلوی را مورد هدف قرار داد و به زبان ملی مردم ایران تبدیل شد. آثاری که از هنرمندان کاریکاتوریست آن سالها در نشریات مختلف به چاپ رسیده است، خود گواه این گفتار است.
متن کامل مقاله را در پیوست بخوانید.
تعداد بازدید: 1645
