02 اسفند 1399
احمد ساجدی
اگرچه از سقوط حکومت پهلوی در ایران بیش از ۴۰ سال می‌گذرد و طی این مدت آثاری نیز کم و بیش راجع به روابط حکومت پهلوی با رژیم اشغالگر صهیونیستی منتشر شده است ولی ناگفته‌های فراوانی درباره ابعاد روابط این دو دولت وجود دارد که مغفول مانده و به آن پرداخته نشده است. در خارج از ایران نیز با اینکه درباره تاریخ معاصر و انقلاب اسلامی کتاب‌های زیادی نوشته شده، درباره روابط سیاسی ایران و اسرائیل آثار و منابع چندانی انتشار نیافته است.
در سال‌های اخیر بعضی دولتمردان صهیونیست که در رابطه با ایران و مسائل ایران فعال بوده‌اند، دست به تألیف و انتشار کتاب‌ها و مقالاتی زده‌اند؛ از آن جمله می‌توان خاطرات مئیر عزری، نماینده و در حقیقت «سفیر» رژیم صهیونیستی در ایران را نام برد. این کتاب‌ها و خاطرات نیز بسیار حساب شده و جهت‌دار تنظیم شده و با معیارهای یک تحقیق علمی و بی‌طرف فاصله زیادی دارند.
روابط ۳۰ ساله حکومت پهلوی دوم با اسرائیل را می‌توان آ از اسرارآمیزترین و ناشناخته‌ترین روابط سیاسی میان دو رژیم دانست؛ روابطی که با مناسبات هیچ یک از کشورهای دیگر خاورمیانه قابل مقایسه نیست. یعقوب نیمرودی به عنوان یکی از فعال‌ترین نمایندگان اسرائیل در تهران که به مدت ۱۳ سال در ایران اقامت داشته و این دوران را شادترین دوران زندگی‌اش می‌داند، در این‌باره گفته است: «اگر روزی به تو اجازه دهند از کارهایی که ما در تهران انجام داده‌ایم آگاه شوی، از آنچه می‌شنوی وحشت خواهی کرد و حتی نمی‌توانی آن را تصور بکنی».
کتاب «آمریکای کوچک؛ بررسی روابط حکومت پهلوی و اسرائیل ۱۳۲۷ تا ۱۳۵۷» عنوان اثر تازه‌ای است که در ۱۰۸ صفحه به بررسی این موضوع پرداخته و «مؤسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران» آن را چاپ و منتشر کرده است. این کتاب که دکتر رضا زارع فاروقی عضو هیئت علمی دانشگاه و مدیر مسئول مؤسسه مرودشت‌شناسی آن را تهیه و تدوین کرده است، خلاصه کتاب دیگری از همین نویسنده، با عنوان «ارتباط ناشناخته» است.
کتاب «ارتباط ناشناخته» که به بررسی روابط حکومت پهلوی و رژیم صهیونیستی می‌پردازد، در سال ۱۳۸۴ به همت مؤسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران در ۴۵۰ صفحه انتشار یافت و در برخی از همایش‌ها توانست مقام اول تا سوم را کسب کند. این کتاب قبل از چاپ، به صورت پاورقی در روزنامه کیهان و بعد از چاپ، در پاورقی روزنامه جمهوری اسلامی به‌طور کامل منتشر شد و طبق گفته نویسنده، قرار است به زودی چاپ جدید آن نیز انتشار یابد. کتاب «آمریکای کوچک» خلاصه‌ای از تمام فصول کتاب «ارتباط ناشناخته» است.
در کتاب حاضر، کوشش شده است که با اتکا به اسناد و مدارک بر جای مانده از دوران گذشته، گوشه‌ای از روابط پیچیده و منحصر به فرد ایران شاهنشاهی و رژیم اشغالگر قدس برای خوانندگان و پژوهشگران افشا شود. هدف نویسنده از این پژوهش، برآوردن نیاز جامعه و پاسخگویی به سئوال‌ها و کنجکاوی‌هایی است که به‌ویژه در میان نسل جوان درباره رژیم اشغالگر قدس و صهیونیسم و جایگاه آن در ایران پیش از انقلاب وجود دارد.
کتاب «آمریکای کوچک» در ۷ فصل با عناوین زیر تهیه و تنظیم شده است:
فصل اول: چگونگی پیدایش صهیونیسم و اشغال سرزمین فلسطین
فصل دوم: روابط سیاسی ایران و اسرائیل
فصل سوم: روابط اقتصادی ایران و اسرائیل
فصل چهارم: روابط امنیتی اطلاعاتی ایران و اسرائیل
فصل پنجم: روابط نظامی ایران و اسرائیل
فصل ششم: روابط فرهنگی ایران و اسرائیل
فصل هفتم: «آمریکای کوچک» و «شیطان کوچک»
نام روی جلد کتاب نیز از عنوان فصل هفتم کتاب اقتباس شده است. درباره این عنوان در فصل هفتم کتاب آمده است: «در این فصل دلایل نگاه شاه به اسرائیل به عنوان «آمریکای کوچک» و نگاه انقلاب اسلامی به اسرائیل به عنوان «شیطان کوچک» مورد توجه و بررسی قرار خواهد گرفت».
این کتاب همچنین در صفحه ۷۹ درباره مفهوم عنوان اثر «آمریکای کوچک» می‌نویسد: عواملی همچون نیاز شاه به اسرائیل به عنوان حامی در منطقه خاورمیانه به دلیل فقدان پایگاه مردمی و وابستگی به بیگانگان، نیاز اطلاعاتی و امنیتی، نیاز به استفاده از کارشناسان و مهندسان و پژوهشگران اسرائیلی، نیاز به آموزش نیروی انسانی در ابعاد گوناگون، خودشیفتگی و نیاز روانی شاه به تملق وی از سوی رسانه‌ها و مقامات اسرائیل و همچنین فاکتورهای دیگری از جمله علاقه‌مندی شاه به اسرائیل به عنوان تأمین‌کننده مطمئن تسهیلات، الگوی پیشرفت در بخش‌های مختلف، متحد استراتژیک در تحولات منطقه خاورمیانه، مرکز مطمئن خرید نفت و ارسال آن به اروپا و پل ارتباطی با واشنگتن و ... همگی سبب شده بود تا در نگاه شاه، اسرائیل در خاورمیانه به منزله «آمریکای کوچک» تلقی شود که می‌تواند نقش تکمیلی و تأمین‌کننده نیازهای آمریکایی شاه در سطح بین‌المللی را ایفا کند.
کتاب «آمریکای کوچک» در بخش پایانی دارای ۱۶ صفحه عکس در زمینه مناسبات مقامات پهلوی با صهیونیست‌ها است.
رژیم صهیونیستی در سال ۱۳۲۷ با حمایت «ترومن» رئیس‌جمهور وقت آمریکا، موجودیت خود را توسط «بن‌گوریون» (اولین نخست‌وزیر اسرائیل) در سرزمین‌های اشغالی فلسطین اعلام کرد. طرح روی جلد کتاب «آمریکای کوچک» نیز این دو نفر را در کنار یکدیگر نشان می‌دهد.
تعداد بازدید: 706
