انقلاب اسلامی :: بررسی تاریخی مقبولیت عنوان «امام خمینی»

بررسی تاریخی مقبولیت عنوان «امام خمینی»

13 آذر 1391

رحیم نیکبخت، پژوهشگر تاریخ انقلاب اسلامی در نوشتاری موارد به کار گیری و مقبولیت یافتن عنوان «امام خمینی» را براساس آنچه که در اسناد و مدارک یافتنی بوده، بررسی کرده است.

به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی انقلاب اسلامی، در آغاز این مقاله که سایت موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره) متن کامل آن را منتشر کرده، آمده است: استفاده از عنوان امام برای رهبران مذهبی و سیاسی در میان اهل تسنن موارد متعددی را شامل می شود و پیروان و هواداران این شخصیت‌ها در جهان عرب از عنوان امام به معنای رهبر و پیشوای سیاسی درباره افراد فراوانی استفاده کرده‌اند اما برپایه اهمیت و جایگاهی که برای عنوان و لقب امام در فرهنگ شیعی ایران وجود دارد تقریباً کمتر کسی از میان شخصیت‌های سیاسی و مذهبی توانسته به صورت گسترده و همه گیر واجد این عنوان و لقب شود و مورد قبول عموم قرار گیرد. امام خمینی(ره) از چنان ویژگی و جایگاهی برخوردار بودند که با مقبولیت و گستردگی بی‌چون و چرایی این عنوان را کسب کردند و این عنوان برای ایشان چنان جاافتاده و مقبول افتاد که ابداع و نخستین به کارگیری آن توسط مبارزین و هواداران حضرت امام(ره) نیاز به تحقیق و پژوهش دارد.

رحیم نیکبخت در مقاله خود یادآور شده، پس از مراسمی به مناسبت درگذشت حاج آقا مصطفی خمینی، فرزند ارشد امام خمینی(ره) در مسجد ارک تهران و در تاریخ هشتم آبان سال 1356 عنوان «امام خمینی» عمومیت پیدا کرد. اما در بررسی اسناد و منابع تاریخ انقلاب اسلامی اولین جایی که لفظ و عنوان امام برای ایشان به کار برده شده است به ساواک باز می‌گردد. در گزارشی که ساواک از سخنرانی روز 13 خرداد سال 1342 تهیه کرده، آمده است: «در تاریخ قم چنین جمعیتی دیده نشده است. دوازده بلندگو در مسجد اعظم مدرسه فیضیه، صحن بزرگ جلوی میدان نصب کرده بودند... خمینی را مثل امام وارد کردند و تمام جمعیت آنچنان صلوات می‌فرستادند که تا دو کیلومتر صدای آن می‌رفت...»

وی سپس به چند نمونه از اشعار نعمت‌الله میرزازاده با تخلص م- آذرم در سال‌های 1344 و 1349، متنی از استاد محمدرضا حکیمی در کتاب «سرود جهش‌ها» که سال 1342 نوشته شده، نامه آیت‌الله مرتضی بنی‌فضل در تاریخ 13 آبان 1344و جمله معروفی از شهید آیت‌الله محمدباقر صدر که بنیانگذار انقلاب اسلامی را امام خمینی خوانده‌اند، اشاره کرده است.

آخرین ارجاع در مقاله رحیم نیکبخت مرور این گزارش ساواک است که «از ساعت 15:00 الی 17:00 روز یکشنبه مورخه 8/8/1356 از طرف بازرگانان، بازاریان، اساتید دانشگاه مجلس ختم یاد شده بالا [مجلس ختم مصطفی خمینی] در مسجد ارک برگزار گردید که در حدود 8 هزار نفر از طبقات مختلف مردم از جمله، جامعه روحانیت تهران، اساتید دانشگاه، دانشجویان، جامعه مهندسین، رهبران سابق جبهه به اصطلاح ملی و رهبران نهضت به اصطلاح آزادی، بازاریان و افراد عادی در آن شرکت داشتند... آقای [حسن] روحانی واعظ سخنرانی مجلس را به عهده گرفت... آن‌گاه واقعه مرگ مصطفی را با مصائبی که به حضرت ابراهیم وارد آمد تشبیه کرد و گفت ای آیت‌الله بزرگ و مرجع شیعه جهانی، ای ابراهیم زمان، ای امام خمینی تو را در آتش فرعون ایران انداختند خدا نگهداری نمود سپس تو را در آتش ترکیه انداختند نجات یافتی و آنگاه تو را در آتش بغداد انداختند و در آنجا هم خداوند بزرگ تو را نگه داشت... ای آیت‌الله خمینی بدان و آگاه باش اگر پنج هزار تلگرام تسلیت از ممالک اروپایی و آمریکایی و سایر کشورهای اسلامی برایت ارسال شد و از کشور شیعه خودت فقط سه فقره تلگراف برایت مخابره شد علت آن را خودت بهتر می‌دانی چون رعب و هراس و وحشت از ظالمان نمی‌گذارد ملت ایران برایت تسلیت مخابره کند برای اعلام مجلس ختم فرزندت فقط یک بار اجازه داده شده که در روزنامه به آگاهی عموم رسانده شود به هر حال این همه گریه و ضجه و ناله و فریاد بهترین تلگرام‌هایی است که ما در اینجا نثارت می‌کنیم...»



 
تعداد بازدید: 1160


.نظر شما.

 
نام:
ایمیل:
نظر:
تصویر امنیتی: