خاطرات

گوشت‌های یخ‌زده

یکی از روحانیون خرم‌آباد به نام عماد جزائری، روزی تشریف آوردند در مغازه، اطلاعیه‌ای از آیت‌الله گلپایگانی به ما دادند که گوشت‌های یخ‌زده که از خارج می‌آورند نجس است و حرام.

تبعید به خاطر زنده نگه داشتن نام امام خمینی

یکی از مساجدی که در خط امام حرکت می‌کرد و نام امام [در آن] برده می‌شد و به نام امام مسئله گفته می‌شد، مسجد ما (مسجد جلیلی) بود همان‌طور که گفتم بعد از فوت آیت‌الله بروجردی من جز امام مرجعی را معرفی نکردم، ضمن اینکه همیشه جنبه مثبت قضیه را می‌گرفتم و مطلبی را نمی‌گفتم که موجب تضعیف سایر مراجع یا توهین به آنها باشد و امام را ترویج می‌کردم.

غارت کتابخانه امام خمینی

آن ایام در ساختمان فعلی درمانگاه قرآن و عترت قم، یک منزل بزرگ قدیمی و دو طبقه قرار داشت و دارای حیاط وسیعی بود. این منزل را نمی‌دانم صاحبش به چه عنوانی به حضرت امام واگذار کرده بود.

وضعیت حمام زندان برای زنان مبارز سیاسی

در کمیته مشترک زندانیان را کم به حمام می بردند. در شرایط روحی و روانی که زندانی داشت تمام تمرکز بازجوها بر بازجویی از آنان و عدم توجه به نیازهای ضروری و اولیه‌شان بود، تا با سخت‌ کردن شرایط بیشتر به آنان فشار آورند.

چگونگی تصرف پادگان ارتش تبریز

سرگردی از لجستیک ارتش بود که قبلاً با آقای قاضی بیعت کرده بود. آقای قاضی به سرگرد گفت: شما داخل پادگان باشید و هر موقع لازم شد به شما می‌گویم چه کار کن. من خیلی مطمئن نبودم ولی ایشان خیلی اعتماد داشت. بعداً متوجه شدم که افسر مؤمن و جسوری است.

(ناخوانا) مخفیانه پیام امام خمینی در حرم

هر بار که پیامی از امام خمینی می‌رسید، افرادی که پیگیر پخش آن‌ها بودند، سریع امثال مرا پیدا می‌کردند که برایشان پیام را روی پرده یا پلاکارد بنویسیم.

کتک خوردن به خاطر کارتر

در دی ماه سال 56 خبر آمدن کارتر رئیس‌جمهور آمریکا به ایران به خبر اول رسانه‌ها تبدیل شد. در آن ایام تشکل انجمن‌های اسلامی دانشجویان در تهران، سازمان منظمی به خود گرفته بود.

شکنجه توسط مأمور جهنم

سال 54 بود که اسمم زیر دست ساواک رفته بود. روزی وارد دانشکده شدم و دیدم یکی از دوستانم خیلی ناراحت است، گفت که دو تا از بچه‌ها را دیشب از خوابگاه دستگیر کردند و بردند.

ملاقات مشروط با امرای ارتش

سران ارتش که پس از دستور امام به فرار سربازان، درجه‌داران و افسران مرعوب شده بودند، اصرار کردند با کسانی که با امام در رابطه هستند، مذاکره‌ای داشته باشند. قره‌باغی و چند نفر دیگر از امرا که کارگردانان ارتش بودند (به‌وسیله همین جناحی که گفته شد) گفته بودند ما می‌خواهیم مذاکره کنیم.

روایت آیت‌الله خلخالی از محاکمه و اعدام نصیری

ارتشبد نصیری که به مدت پانزده سال در رأس کارهای حساس کشور، از جمله سازمان اطلاعات و امنیت کشور قرار دشت، به کلی منکر شکنجه در زندآنهای رژیم شد. او گفت: ‌من در این یکی دو روز که در زندان شما هستم، پی برده‌ام که قبل از انقلاب زندانیان سیاسی را شکنجه می‌کردند.

فریب دادن مأموران در لباس مداحی

سال 53 که هنوز وقایع داخلی «سازمان مجاهدین» برملا نشده بود، نشاط و تحرک دانشجویان مذهبی به‌ویژه در محرم بیشتر از دیگران بود.

علی گِزِرسیز

من دوستان فعال علیه حکومت پهلوی کم نداشتم. مثلاً دوستی داشتم به نام محمد افچه‌ای که بچه پامنار تهران بود و پدرش در حرم امام رضا(ع) با پدرم آشنا شده و از آن به بعد دوستی‌مان خانوادگی شده بود.

برای چی با این آمدی؟

قرار بود مراسم تجلیل از پدر رضایی‌ها در انگلیس برگزار شود و من همراه آقای غفاری و محتشم نیز به آنجا بروم، اما من برای انجام یک سری کارها به پاریس رفتم.

بیا سرباز، ای برادر رشیدم

در گیرودار تظاهرات و رویارویی‌های مردم به نیروهای نظامی، همیشه با خودم فکر می‌کردم این سربازها چرا به مردم تیراندازی می‌کنند؟ چرا مردم را می‌کشند؟ مگر اینها از این ملت نیستند؟ چرا متوجه نیستند؟ چرا نمی‌فهمند که نباید این کار را بکنند؟ اصلاً شعارهایی مانند «برادر ارتشی، چرا برادرکشی؟» که عمومی شد، دلیلش همین نگاه از سوی مردم بود دیگر.

پرداخت هزینه سنگین برای یک تلگراف

در سال 1356 بحران سختی بر کشور حکم‌فرما شد. در این سال، حاج آقا مصطفی خمینی ـ فرزند امام ـ در نجف در شرایط ابهام‌آمیزی درگذشت.

راهپیمایی تاسوعا و عاشورای 57 چگونه شکل گرفت؟

انسجام و انتقال پیام‌های مردم به دولت، ارتش و کشورهای خارجی از جمله کارکردهای مهم جمعیت ایرانی دفاع از آزادی و حقوق بشر پیش از این توضیح داده شد.

سایه سیاه ساواک روی قانون

سالگرد 15 خرداد بود قم و مخصوصاً فیضیه حال و هوای دیگری داشت. هر روز اعلامیه‌ای و نوار سخنرانی‌ای از نجف می‌رسید،‌ که بسیار روحیه‌بخش بود و امام حساسیت ویژه‌ای روی گرامیداشت این روز داشت، آن چنان که در بعد از پیروزی انقلاب می‌فرماید: «پانزده خرداد ـ که ما مردان با اراده‌ای را از دست دادیم و جوانانی از دست ملت ما رفت ـ نقطه عطفی است در تاریخ و مبدأ این نهضت است. آنها که در پانزده خرداد قیام کردند، قیام مردانه کردند، و در مقابل دژخیمان «نه» گفتند و به شهادت رسیدند، آنها مبدأ این نهضت عظیم شدند.

آویزان کردن دختر جوان برای عبرت دیگران

همان روز اول [سال 1354] بعد از اتاق فوتبال همچنان مرا [زهرا رحیمی] بلاتکلیف گذاشتند و در قسمت ورودی بند که اصطلاحاً هشتی بود نگهداشتند و به این دلیل که به شکل هشت بود زیر هشت معروف بود.

سخنرانی در مراسم چهلم شهدای تبریز در تهران

بحمدالله نوع مجالسی که من [حجت‌الاسلام والمسلمین اکبر حمیدزاده گیوی] اداره می‌کردم از مجالس خوب و بزرگ تهران بودند، ولی چهلم تبریز در مسجد آذربایجانی‌ها، بزرگترین مجالس از نوع خودش بود.

منبر سیاسی در ملجس جان‌باختگان زلزله

از دیگر مجالس مهمی که باعث سرعت بخشیدن به حرکت انقلابی مردم بیرجند شد و من [حجت‌الاسلام شیخ اسماعیل دیانی] آنجا منبر رفتم، بزرگداشت یاد و خاطره جان‌باختگان زلزله طبس بود.

لو رفتن هیئت یازده نفره

بازنویسی اساس‌نامه [هیئت مدرسین] بعد از تصویب به خط بنده بود و چند تا نسخه داشت که یکی از این نسخه‌ها در دست یکی از برادران مانده بود. ایشان را به مناسبتی دستگیر کرده بودند و بعد خانه‌اش را تفتیش کردند که لای کتاب‌ها یش یک چنین نامه‌ای را پیدا کرده بودند.

استقبال مردم ساوه از زندانی سیاسی

تقریباً اواخر آبان یا اوایل آذر (1357) همه زندانی‌ها آزاد شدند. البته به این شکل نبود که رژیم زندانی‌ها را آزاد کند بلکه مردم همه زندانی‌ها را آزاد کردند. من هم از جمله کسانی بودم که در آن روزها آزاد شدم.

برخورد سربازان با درجه‌داران نظامی اهواز

صبح روز بیست‌وسوم بهمن [1357] دوستان گفتند: بهتر است امروز برای سخنرانی به پادگان لشکر 92 زرهی [اهواز] برویم. موضوع فرار سربازها در کشور موضوع مهمی بود و قرار شد در این‌باره صحبت کنم.

اینجا تبریز است؟

اولین گروه زندانیان سیاسی که از زندان تبریز آزاد شدند، سه تن از دوستان من [علی صوفی] بودند. در ملاقات با ‌آنها متوجه شدم که سؤالات فراوانی در ذهن دارند.

ورزشگارانی که جا ماندند

حدود ساعت 9 صبح [دوازدهم بهمن 1357] بود. یک هواپیما در نزدیک‌ترین فاصله از سطح زمین از بالای سر ما رد شد و مردم تا هواپیما را دیدند،‌ تکبیر گفتند و شادمانی کردند.

رفتار بازجویان ساواک با دختر نوجوان در زندان

خانم پوران بازرگان، مدیر مدرسه رفاه پس از اعدام همسرش محمد حنیف‌نژاد، یکباره ناپدید شد. ساواک با سرنخ‌هایی که داشت به دنبال ایشان می‌گشت که در جریان آن گروهی از دانش‌آموزان و معلم‌های رفاه را در مرداد ماه 1352 دستگیر کردند.

خاطره‌ای از تحصن علما در دانشگاه تهران

این فعالیت و رفت‌وآمدها ادامه داشت تا این که رسید به دو یا سه شب قبل از ورود حضرت امام به ایران که بختیار مانع از ورود ایشان شد.

روایت یک فیلمبردار از بیمارستان‌های مشهد

بعد از ظهر [روز 10 دی 1357 مشهد ـ پس از کشتار مردم] مغازه را که تعطیل کردیم، دوربینم را برداشتم رفتم بیمارستان شاه‌رضا.

مداوای مجروحین 17 شهریور

مجروحین واقعه [17 شهریور 1357 تهران] توسط مردم به منزل مرحوم دکتر واعظی واقع در سر کوچه‌ روحی انتقال می‌یافتند.

مراسم هفتم شهید غفاری چگونه برگزار شد؟

وقتی تصمیم گرفتیم برای شهید غفاری در قم مراسم شب هفتم [1353] بگیریم به همراه بچه‌ها (طلبه‌ها) شعارهایی دادیم و دسته‌ای به راه انداختیم و به طرف مزار شهید غفاری حرکت کردیم. نزدیکی‌های مرقد مطهر امامزاده در خاک فرج که رسیدیم، از دو طرف محاصره شدیم.

1

...