خاطرات

آقای شریعتمداری و اعتصاب کارکنان شرکت نفت

پس از اینکه در جریان مبارزه همه‌جانبه با رژیم شاه، اعتصابات سراسری،‌ مخصوصاً اعتصاب شرکت نفت و پالایشگاه آبادان شکل گرفت، جامعه مدرسین، مرا به خدمت آقای شریعتمداری فرستادند تا ایشان در مورد اعتصاب کارمندان شرکت نفت اعلامیه‌ای بدهد. البته امام، اعلامیه داده بود.

تربیت نوجوانان و جوانان ایرانی در نجف

من در نجف از همان سال‌های اول بر اساس سابقه‌ای که در ایران بعد از تأسیس «دبستان ملی رضوی» و «کانون بحث و انتقاد دینی» داشتم از آنجا که خیلی دلم برای نوجوانان و جوانان می‌سوخت نگران آینده آنان بودم و تلاش می‌کردم تا حد امکان بچه‌ها را به سمت صحیحی بکشانم.

تبعید بهای آزادی و آزادگی

سیزده ساله بودم که ازدواج کردم. شوهرم نوزده سال از من بزرگ‌تر بود. بعد از ازدواج، همسرم در شهرداری مشغول شد. یک سال از ازدواج ما نگذشته بود که تصمیم گرفتیم به دماوند، جایی که یکی از دوستانِ دورانِ‌ کودکی‌ام آنجا زندگی می‌کرد، برویم و سری به او بزنیم.

پیش زمینة آشنایی با امام خمینی

جریان آشنایی من با امام خمینی از آنجا شروع شد که من از سال‌ها پیش مطالعات اسلامی داشتم، ولی بیشتر توجه من به این جریان‌های آخر زمان بود که چه خواهد شد.

راهپیمایی روز تاسوعا در پاوه

راهپیمایی روز تاسوعا،‌ نوزدهم آذر 1357، که به دعوت آیت‌الله طالقانی در تهران و همه شهرهای کشور انجام شد، نقطه عطفی در تاریخ انقلاب بود. مردم پاوه هم برای مشارکت در این رحلت، که به تعبیر امام خمینی رفراندوم عمومی مردم برای پایان سلطنت شاه بود،‌به صورت عمومی اعلام آمادگی کردند و به دعوت سرتاسری لبیک گفتند.

تظاهرات دانشجویی در روز عاشورا

باید اشاره کنم که تا پیش از عمومی شدن تظاهرات و اعتراض‌های مردمی در سال‌های 1356 و 1357 شرایط مناسبی در جامعه، از نظر سیاسی و در مقایسه با دانشگاه، وجود نداشت. در تبیین این مطلب به خاطره‌ای از عاشورای سال 1353 اشاره می‌کنم.

دستگیری و زندان قم

دو تا پوستر دیگر داشتیم یکی حضرت امام را با سیاه‌قلم نقاشی کرده بودند، و عبای مبارکشان آمده بود روی سر جمعیت تظاهرکننده‌ای که مشت‌ها را گره کرده بودند.

نحوة ارسال پیام از زندان کمیته به زندان قصر

یک روز در یکی از سلول‌ها یک زندانی را دیدم، که جوان مذهبی صادق و مبارزی بود به اسم هاشمیان. او گاهی راجع به پرونده‌اش شروع می‌کرد به صحبت که: «بله عده زیادی بودیم، جمعی از ما رو گرفتن. دوران بازجویی بعضی تموم شده، بردن زندان قصر. مسائل ما هم لو رفته و تمام شده. من رو هم می‌خوان بفرستن همانجا».

مشکلات امام در نجف

امام در نجف با مشکلات زیادی روبه‌رو بودند. اولاً علمای بزرگی چون آیت‌الله حکیم و آیت‌الله شاهرودی در آنجا بودند و طبیعتاً امام باید حرمت آنها را نگه می‌داشت.

مبارزه در گیلان

من از شاگردان و علاقمندان امام بودم؛ ولی یک انقلابی شدید و یا مبارز نامدار نبودم. در تمام اعلامیه‌هایی که از طرف گیلانی‌ها علیه رژیم ستمشاهی[حکومت پهلوی] صادر می‌گردید و نیز اعلامیه‌هایی که به پشتیبانی امام نوشته و منتشر می‌شد، نامم به چشم می‌خورد. در راهپیمایی‌ها و تظاهرات‌ها هم شرکت می‌کردم.

رفاقت با خسرو گلسرخی در زندان

زندان‌ها سال 1351 و 1352 خیلی شلوغ شد. یک پسر جوانی به نام اصغر آهنین‌جگر شاعر بود و شعر نو می‌گفت. وقتی من به زندان قصر رفتم او آنجا بود. وقتی وارد شدم گفتند که حاج آقا ثانی هم شعرهایی می‌گوید. او با ما آشنا شد. گفتم: چه اشعاری گفتی، بگو ببینم.

توزیع جزوه‌های حکومت اسلامی و ضبط درس‌های امام

بعد از مدتی اطلاعیه‌های امام به مناسبت‌های مختلف شروع شد. امام زمانی که برنامه سخنرانی داشت دستور می‌فرمود که ضبط بیاورید.

الذین والذینه/ وقت ناهاره / گشنه‌مونه

روال راهپیمایی‌های ما [فاطمه کشاورزیان] به این صورت بود که پسرها از دبیرستان‌شان، واقع در پشت مدرسه ما (نام مدرسه: محبوبه متحدین) راه می‌افتادند به طرف مدرسه دخترانه تا همراه با هم به سمت جایی که باید راهپیمایی کنند، بروند.

افشای برنامه ساواک

یکی از دوستان ما به نام آقای موحدی رادیویی را برای من آورده بود که تمام اخبار و اطلاعاتی را که مأموران ساواک با هم رد و بدل می‌کردند، به خوبی می‌گرفت و من از آنجا چند مورد را یادداشت کردم و به وسیله‌ مرحوم شهید عراقی به امام رساندم.

عاقبت دعوا با نگهبان

زندان اوین هم بازجو و اتاق شکنجه و سلول انفرادی داشت. ولی خیلی به ما کاری نداشتند؛ جز یک بار. من یک شب در آبان‌ماه با یکی از نگهبان‌ها سر مسائل زندان دعوا کردم. صبح روز بعد که رئیس زندان آمد، اتفاق شب قبل را به او گزارش داده بودند.

وضعیت انتشار اشعار قبل از انقلاب (همکاری با مداحان)

هنگامی که با نهضت حضرت امام آشنا شدم؛ آقای شمسایی، آقای زورق و آقای بهجتی مرا با برخی از مداحان نیز آشنا کردند.

پاک‌سازی به دست مادر

سال 1351 برخلاف آن سالی که ما وارد دانشگاه شده بودیم جوی کاملاً امنیتی و نظامی پیدا کرده بود؛ چرا که تا آن سال چریک‌های فدایی خلق سپس سازمان مجاهدین خلق فعالیت‌های خودشان را بروز داده حتی بعضی از اعضایشان اعدام شده بودند.

فیلمبرداری از جنایت عوامل شاه در سردخانه

آن روز [9 دی 1357 در مشهد] تمام شهر به هم ریخته بود؛ بیمارستان یک‌جور، فروشگاه یک‌جور، از آن طرف سینما هم داشت می‌سوخت.

فعالیت دانشجویی و تظاهرات در دانشگاه‌ها

سال 52 بیشترین تظاهرات در 16 آذر صورت گرفت که معروف بود. بچه‌ها در جلوی در ورودی دانشکده حقوق به اعتراض تجمع کرده بودند. یک همکلاسی (حسن توسلی) با مشت شیشه را شکست و در حالی که دستش برید و خون از آن می‌ریخت، شعار «مرگ بر این حکومت فاشیستی» را سر داد و تظاهرات آغاز شد. (بعدها توسلی دستگیر شد و نهایتاً در برخورد و درگیری با ساواک در سال 55 کشته شد).

ادب کردن آمریکایی‌ها که ناموس سرشان نمی‌شود

سه شب متوالی به هتل لاله فعلی که در آن زمان نام اینترکنتینانتال را یدک می‌کشید رفتم و شاهد صحنه‌های رقت‌باری شدم که روحم را به شدت آزرده کرد.

تبعید حجت‌الاسلام والمسلمین محمدمهدی روشن به زابل

در حوزه کمالیه سر و کله‌ جناب «صباح» مأمور شهربانی پیدا شد. به سراغ من آمد و دوباره مرا به زندان برگرداند. تبعیدی را برای خود مسلّم دانستم.

«تلاش برای تغییر یا اجرای تئاتر»

صدیقه مقدسی: «ما از سال 1349 وارد کار انقلاب شدیم، برای کارهایمان با آقایانی مثل مقام معظم رهبری، شهید هاشمی‌نژاد، آیت‌الله شیرازی و... مشورت می‌کردیم.

نماز عید فطر سال 1357 در سقز

صحنه خیلی جالب دیگر عید فطر بود. اعلام کرده بودیم که روز عید فطر در حسینیه جمع می‌شویم و می‌رویم نماز را در بیابان می‌خوانیم.

شروع مجدد فعالیت‌های انقلابی در فیضیه

روز سوم خرداد سال 52 به مناسبت سالگرد شهادت آیت‌الله سعیدی در فیضیه جلسه‌ای گذاشتیم. آقایان علما نشستند، طلبه‌ها جمع شدند. در شمال فیضیه زیلو انداختیم، قرآن پخش کردیم و من شروع به شعار دادن کردم، از شهدای فدائیان اسلام یادی کردم.

اطلاعیه امام خمینی در پادگان

جالب این است، که من [حجت‌الاسلام اکبر حمیدزاده گیوی] تا آن روز، که به سربازی اعزام شدم و به پادگان رفتم نمی‌دانستم که امام موقعیت شناخته شده‌ای در خود کازرون دارد. این که پرسش می‌شود، اعلامیه‌ها و اطلاعیه‌های امام، از چه راهی به دست من می‌رسید،‌ در آن مقطع و در داخل پادگان، از طریق بچه‌های کازرون، اطلاعیه‌های امام را دریافت می‌کردیم، که گویا افسران جوان، درجه‌دارها و خود سربازان، به‌ویژه سربازان بومی، نقش مؤثری در این کار داشتند.

هجوم شبانه و دستیگری وحشیانه

شبی که من اعلامیه را خواندم[18 آذر 1357]، به سلامتی تمام شد و من آمدم منزل اخوی خوابیدم. پسر برادر من نیز کنار من خوابیده بود، آن زمان هنوز طلبه نشده و جوان خیلی پرتحرکی بود. تقریباً ساعت سه نیمه شب بود.

واقعه‌ 17 شهریور

منزل ما در خیابان حریرچیان آن زمان و نزدیک میدان ژاله بود و تا میدان حدود 150 متر فاصله داشت. در صحنه حاضر بودم و از ابتدا تا آخرین ساعات روز 17 شهریور سال 1357 معروف به «جمعه‌ سیاه» ناظر حوادث آن روز بودم.

هتک حرمت مردان اورامانات به بهانة خلع سلاح

از وقایع مهم زمستان 1356 در کشور، قیام مردم قم و به تبع آن بزرگداشت شهدای قم در تبریز بود که انعکاس آن جهانی شد و ندای حق‌طلبانه و آزادی‌خواهانه مردم ایران به گوش جهانیان و مجامع بین‌المللی رسید.

روایت تیمسار رامتین از چگونگی نگهداری اسلحه

«خاطرم هست که در شب ۲۲ بهمن، توی کاخ بختیار بودیم. آنجا بی‌سیم هم بود. من و دو سه نفر از همکارانم توی اتاق بی‌سیم بودیم و به صحبت‌های مأمورین شهربانی که بی‌سیم آنها روشن بود؛ گوش می‌کردیم که الان کلانتری فلان‌جا سقوط کرد، کلانتری بهمان جا سقوط کرد. بعد صحبت کردیم و گفتیم بیاییم و بختیار را امشب بگیریم.

حماسه دوم بهمن در ارومیه

در روز دوم بهمن 1357 در ارومیه، از روزهای تاریخی این شهر به شمار می‌رود. در آن روز وقایع خونینی بین مردم و عوامل سفاک رژیم شاه در گرفت.

1

...