خاطرات

سمپاشی در زندان

[راوی سوسن حداد عادل] روزی در زندان قصر برای سمپاشی اتاق‌ها آمدند. [سال 1352] مأموران با لباس‌ها و ماسک‌های مخصوص به داخل بند آمدند، اما نحوه سمپاشی آنها به گونه‌ای بود که باغچه را سمپاشی می‌کنند؛ زیرا بدون آنکه زندانیان را از زندان به حیاط ببرند، در همان وضع اتاق‌ها را شروع به سمپاشی کردند.

چهار سخنرانی آتشین در یک روز

روز پنج‌شنبه، چهارم آبان، جمعی از مردم از میدان مولوی به طرف فرمانداری راه افتادند و در میدان کنار ساختمان شیر و خورشید پس از قرائت فاتحه برای شهدای تبریز پراکنده شدند.

پخش سخنرانی در تلویزیون خوزستان

در سال 1350 یا 1351 بود که از طرف رادیو و تلویزیون خوزستان نزد آیت‌الله قائمی آمده و گفته بودند ما می‌خواهیم سخنرانی آقای بهشتی را که در شب‌های تاسوعا و عاشورا در حسینیه‌ اصفهانی‌ها انجام می‌شود ضبط و از تلویزیون پخش کنیم، لطفاً از ایشان بخواهید که در این دو شب درباره‌ مسائل سیاسی صحبت نکند.

چادرهای رنگی یا انقلابیون مسلح

(راوی: ام‌البنین درواری ـ ‌بندر گز ـ گلوگاه) سال دوم سوم دبیرستان بودیم که کار شعارنویسی روی دیوارهای محله‌مان را شروع کردیم.

توطئه پاسگاه بالانج

یکی ـ دو روز قبل از پیروزی انقلاب اسلامی، به ما خبر رسید که «محمود مجرد قره‌باغی» فرمانده پاسگاه بالانج با خدعه و نیرنگ و تطمیع، عده‌ای را از روستاهای اطراف پاسگاه جمع کرده تا با چماق وبیل و کلنگ و سوار بر تراکتورهایی، در یکی دو روز آینده به ارومیه حمله‌ور شوند و راهپیمایی مردمی ارومیه بر ضد رژیم شاه را متفرق و به اماکن عمومی صدماتی وارد نمایند.

فیلمبرداری از مراسم تشییع شهدای 10 دی 1357

دو سه روز بعد اعلام شد که شهدای 10 دی را برای تشییع می‌برند «بهشت رضا»‌. این جور وقت‌ها معمولاً مردم از اول خیابان تهران تا فلکه برق یا «ضد»، جنازه‌ها را می‌آوردند.

علت مخفی نگه‌داشتن اسامی اعضای شورای انقلاب

قبل از پیروزی 22 بهمن 57، قرار بر این بود که هیچ اسمی از این افراد [اعضای شورای انقلاب] برده نشود و اسامی آنها پنهان بماند.

روایت مرتضی توکلی از فعالیت‌های دانشجویی

بنده اهل اصفهان هستم، متولد 1336. با کوله‌باری از احساسات آتشین و حق‌طلبی و آزادی‌خواهی وارد دانشگاه مشهد شدم.

دستگیری و زندان پس از سخنرانی در مجلس ختم طلبه شهیدی از شمیران

اردیبهشت سال 1357 اجتماعی از طلاب قم در جهت مخالفت با رژیم و اعتراض به کشتار مردم بیگناه در منزل آیت‌الله شریعتمداری تحصن کرده بودند.

روایتی از واقعه 17 شهریور

صبح زود روز جمعه 17 شهریور 1357 من هم با آنکه با آن منطقه آشنا بودم، اصلاً تصور نمی‌کردم چنین اجتماعی در آنجا تشکیل شود و مردم چنین واکنشی داشته باشند.

جزئیات برنامه‌ریزی برای تحصن در دانشگاه تهران

تحصن در دانشگاه تهران اعتراضی به جلوگیری دولت بختیار از بازگشت امام خمینی به کشور بود و در پایان راهپیمایی هشتم بهمن آغاز شد و دانشگاه تهران را عملاً به مرکز تجمع مردم و گروه‌ها و به محلی برای اطلاع‌رسانی و تبلیغات امام و انقلاب تبدیل کرد.

روایت آیت‌الله صالحی نجف‌آبادی از تبعیدش به مهاباد

چند روزی از احضار به شهربانی تویسرکان و تهدید رئیس آن نگذشته بود که نامه‌ای به دست ما دادند. نامه از قم و کمیسیونی بود که از اول حکم 26 نفر را برای تبعید امضا کرده بودند.

چرا از کلمه خدایگان استفاده کردی؟

بنده دو بار در فسا دستگیر شدم: بار اول هنگامی بودکه در زادگاهم بعد از اقامه‌ نماز ظهر و عصر به منزل برمی‌گشتم و قبل از اینکه به منزل برسم، مأمورین رژیم بدون هیچ دلیل و بهانه‌ای مرا دستگیر کردند و ابتدا به منزل کدخدای ده بردند و سپس به شهربانی فسا فرستادند. آنجا بدون اینکه قرار بازداشتی صادر کنند، از من خواستند که فسا را ترک کنم. این بود که خودشان مرا آوردند و با اتوبوسی که به شیراز می‌رفت به شیراز و سپس به قم برمی‌گرداندند.

متن اعلامی امام و برائت از مشرکین در سال 1348

امام در سال 1348 به مناسبت ایام حج اعلامیه‌ای صادر کرده و آیه برائت از مشرکین را در اول آن آوردند و فرمودند: کعبه و خانه خدا و بیت‌الحق را اسرائیلی‌ها گرفته‌اند و شما دارید تماشا می‌کنید. آمریکا کعبه را گرفته است.

فرار از ارتش برای تأثیر بر دیگر نظامی‌ها

من با ارزیابی‌هایی که کرده بودم تصمیم گرفتم دوباره فرار بکنم و این فرار یک اعلام علنی برای ضربه زدن به روحیات دیگر نظامیان بود، لذا فکر کردم وقتی بنده با این شغل و با آن وضعیت از یگانم فرار کنم، این از صد تا بخشنامه و اعلامیه اثرش بیشتر است و زودتر منتشر می‌شود و به گوش همه می‌رسد و همه علناً می‌فهمند که در بین همین‌هایی که در یگان‌ها خدمت می‌کنند، معلوم نیست این یکی که حالا فرار کرده فردا کی بماند؟

خاطره گل‌محمد شکاری

روزهای انقلاب در حمام روستا کار می‌کردم. خبر تظاهرات مردم را از رادیو می‌شنیدم. گاهی خودم یا فرد دیگری از روستا به شهر می‌رفتیم و در آنجا شاهد راهپیمایی‌ها بودیم.

خط امام و خط سازش در مبارزه با استبداد و استعمار

حدود 16 ماه قبل [سال‌های منتهی به پیروزی انقلاب] عده‌ای از دوستان به منزل ما آمدند و گفتند: گروه‌های مبارزاتی کشور با یکدیگر همگامی و هماهنگی ندارند و یکی نیستند.

نقش‌آفرینی در ورود امام خمینی به کشور

از آنجایی که شهید بروجردی بزرگوار ارتباط گسترده و مؤثری با بزرگان انقلاب از جمله شهید مفتح و شهید مطهری داشت، در ارتباط با بازگشت حضرت امام به کشور از تشکل ما نیز برای مشارکت در مأموریت‌های مرتبط با آن دعوت به عمل آمد.

روضه فیضیه

من در سخنرانی‌‌هایم در سال 42 بعد از واقعه پانزده خرداد از یک سو مسائل نهضت حسینی را بیان می‌کردم و از طرف دیگر از سیاست و حکومت شاه به شدت انتقاد می‌کردم که باعث شد از سوی مأموران ساواک به شدت تحت تعقیب قرار بگیرم.

کمک به خانواده زندانیان سیاسی

در اواخر سال 1356 مقدمات نهضت فراهم شد و فعالیت‌های سیاسی با تردد میان قم و تهران شروع شد و مسائلی مثل تظاهرات و دستگیری آقایان ائمه جماعات بالا گرفت.

هتک حرمت مردان اورامانات به بهانه خلع سلاح

از وقایع مهم زمستان 1356 در کشور، قیام مردم قم و به تبع آن بزرگداشت شهدای قم در تبریز بود که انعکاس آن جهانی شد و ندای حق‌طلبانه و آزادی‌خواهانه مردم ایران به گوش جهانیان و مجامع بین‌المللی رسید.

توجه به نوار و مهمان‌نوازی امام

ساواک خانه امام را دائماً تحت نظر و مراقبت داشت. آنها همیشه مراقب بودند که چه کسی با ایشان ملاقات می‌کند. علاقه‌مندان و ارادتمندان آن حضرت از ترس ساواک نمی‌توانستند آزادانه به زیارتشان بیایند.

فراری شدن پس از اعلام مرجعیت امام

اعلام مرجعیت امام، علاوه بر این‌که واقعاً ایشان را ازنظر علمی بالاتر می‌دانستیم، از نظر بعضی‌ها جنبه سیاسی هم در آن برهه از زمان داشت برای همین بود که غالباً برخی از امضاءکنندگان اعلان مرجعیت ایشان، در نوشته‌های خود اشاره به «شرایط فعلی» کرده بودند و به عقیده آنها در شرایط و جو سیاسی آن زمانه اقتضا دارد که ایشان مرجعیت را به دست گیرند و این را در حقیقت نوعی مبارزه با حاکمیت هم می‌‌دانستند.

تا استعفا ندهد قبول نمی‌کنم

وقتی که از تبعید برگشتم، به مشهد رفتم و مدتی آنجا بودم. بعد برای انجام کار مشترکی با دوستان به تهران آمدم.

کنترل اوضاع با پای شکسته

[آرشیو مرکز اسناد انقلاب اسلامی، مصاحبه با تیمسار محمدرضا رحیمی ] «روزی که قرار شد امام تشریف بیاورند و اطلاع دادند، همه‌ دوستان جمع شدند یکجا و ما را هم دعوت کردند. من چون نظامی اخراجی بودم، به مسائل انضباط و نظم و این حرف‌ها آشنایی داشتم.

بازدید دانشجویان از مناطق محروم و زندانیان تبعیدی

خاطرم هست ما در نوروز سال 57 یک اتوبوس دانشجویی از دانشگاه گرفتیم و به قصد سیستان و بلوچستان به راه افتادیم. یک حرکت سیاسی جالبی بود که در اینجا هم لیدر گروه آقای آقاجری بود. هدف ما هم بازدید از مناطق محروم بود و فعالیت‌هایی چون عکس گرفتن، برگزاری نمایشگاه عکس و نیز دیدار با برخی از علمای در تبعید از جمله برنامه‌های مهم بود.

چگونگی بخش سرود «خمینی ای امام»

سرود «خمینی ای امام» را من قبل از پیروزی انقلاب سرودم؛ یعنی وقتی که حضرت امام از نجف به پاریس رفتند. در آن موقع اعلامیه‌های حضرت امام به ایران می‌آمد، اگر خاطر دوستان باشد، اعلامیه‌ها وقتی می‌آمد مثل شبنامه تکثیر می‌شد، بچه‌ها شب‌ها آنها را در خانه‌های اطراف می‌انداختند و سخنرانی‌ها در نوار کاست ضبط می‌شد و کاست‌اش دست به دست می‌چرخید.

تشکیل اولین کمیته در تهران

چند روز بعد از ورود به تهران، آقای علی آهی از دوستان مداح و دانشمند بنده، همراه رفقای خود به خانه ما آمد و از من خواستند تا امامت جماعت مسجد صاحب‌الزمان را در خیابان جوادیه سرآسیاب دولاب بپذیرم. امام جماعت قبلی مسجد جناب شیخ جواد خراسانی بود که از دنیا رفته بود و هنوز سالگردش نرسیده بود. به هر حال من دعوت این عزیزان را قبول کردم و در آن مسجد که جمعیت زیادی برای نماز جماعت حاضر می‌شدند، مشغول اقامه نماز جماعت و دیگر فعالیت‌های تبلیغی و فرهنگی و انقلابی شدم.

یادآوری نهضت برای مردم

یادم نمی‌رود، ما یک جلسه گذاشته بودیم در محرم سال 1350 که مجدداً یک نهضتی به وجود آوریم و حرکتی بکنیم که روحانیون در سرتاسر ایران همه یک چیز بگویند؛ راجع به امام حسین(ع) این حرف‌ها را... راجع به حضرت مسلم که شمشیر حضرت امام حسین(ع) بود... بعضی از آقایان علما اصلاً بعضی از این حرف‌ها را بلد نبودند به کار ببرند که بگویند ایشان رفت کوفه، چون چریک امام حسین(ع) بود دربه‌در شد.

علت مهاجرت امام از عراق به پاریس

قصه هجرت امام راحل ـ قدس الله نفسه زکیه ـ از نجف اشرف از آنجا شروع شد که چند سالی بین عراق و ایران به صورت غیرعلنی جنگ و درگیری بود و ایران در کردستان عراق به کردها که علیه دولت مرکزی شورش کرده و ضایعات زیادی از طرفین به جای مانده بود کمک می‌کرد.

1

...