14 اردیبهشت 1392
آیین رونمایی از کتابهای «مبداء نهضت» و «نامه نیمه خرداد» 13 اردیبهشت 92 در سرای اهل قلم بیستوششمین نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران با حضور سیدمحمد حسینی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی برگزار شد.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی انقلاب اسلامی، به نقل از ستاد خبری نمایشگاه کتاب تهران، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در آیین رونمایی از این کتابها با بیان اینکه «امسال پنجاهمین سالگرد قیام 15 خرداد سال 1342 را شاهدیم» اظهار کرد: همواره یکی از سفارشات امام خمینی(ره) این بود که نهضت 15 خرداد به فراموشی سپرده نشود چرا که این رویداد، نقطه عطف در تاریخ مبارزات ایرانی به شمار میآید.
وی ادامه داد: همیشه در طول تاریخ افرادی از گروههای چپ و ملیگرایان حضور داشتند که با تمام وجود به این موضوع که اسلام میتواند منشا تحول باشد، معتقد نبودند. این افراد خود را از صفوف قیام 15 خرداد جدا کردند و حرکت مردم را حرکتی کور میپنداشتند در حالی که امام خمینی (ره) همواره تاکید داشتند که این حرکت، نتیجهبخش است.
حسینی عنوان کرد: امام خمینی (ره) حرکت خود را حتی در زمان تبعید در ترکیه و نجف اشرف نیز استمرار بخشیدند که نتیجه این استمرار روز 22 بهمن 1357 به صورت کامل مشهود بود.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی افزود: در سال 1342 شاید مردم انسجام خوبی نداشتند و حرکتشان برگرفته از غیرت دینی و مذهبی آنها بود چرا که نمیخواستند رژیم ستمشاهی را بپذیرند اما به تدریج که حرکت مردم تداوم پیدا کرد ارتباط میان علمای بلاد مختلف نیز انسجام یافت.
این مقام مسوول بیان کرد: شاید دلیل اینکه رژیم شاه تصور میکرد دیگر میتواند هر اقدامی را انجام دهد، مرحوم شدن شخصیتهای برجسته دینی مانند آیتالله بروجردی و آیتالله کاشانی در آن روزها بود. آنها فکر میکردند با این اتفاق دیگر هیچ کس مانع پیشبرد اهدافشان نیست غافل از اینکه خدا ذخیرهای به نام امام خمینی(ره) دارد.
وی با اشاره به کتاب «مبداء نهضت» گفت: این کتاب مقالههایی درباره قیام 15 خرداد را دربردارد. این مقالهها از سوی افرادی ارایه شدهاست که با تاریخ معاصر بهویژه با حرکت امام خمینی (ره) آشنایی کامل داشتند.
حسینی درباره کتاب «نامه نیمه خرداد» گفت: عموم مردم میتوانند از این اثر با هدف آشنایی با نهضت 15 خرداد و اینکه چه اتفاقاتی در این رویداد رخ داده است، استفاده کنند. این کتاب ماهیت و ابعاد قیام 15 خرداد، خاطرات نقل شده از این قیام و افرادی که در این واقعه نقش آفرین بودند و همچنین عناوین برخی از کتابهایی که در این باره تالیف شدهاند، ارایه کرده است.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی عنوان کرد: در گذشته روشنفکرانی که دغدغه مردم را نداشتند و با درد و مشکلات آنها آشنا نبودند از قیام 15 خرداد خود را دور کرده بودند و نه تنها از دور هم دستی بر آتش نداشتند بلکه حرکت مردم را استهزا میکردند. جلال آل احمد آنها را توبیخ میکند که چرا در برابر این رویداد حساس ساکت نشستهاید و هیچ اقدامی انجام نمیدهید.
وی قیام 15 خرداد را حرکتی ناب و خاص دینی دانست و گفت: روحانیت در این قیام سالهای سال در زندانها شکنجهها را تحمل کردند و در نهایت با بیداری که در جامعه به وجود آمد همه زحمات به نتیجه رسید. در این میان وظیفه ما معرفی چهرههای برجسته این حوزه به جامعه بهویژه قشر جوان است. بنابراین همه نویسندگان و رسانهها باید در این راستا گام بردارند و این افراد را که پیشگامان نهضت امام خمینی (ره) هستند، به جامعه معرفی کنند.
کتابهای «مبداء نهضت: مجموعه مقالات قیام 15 خرداد» و «نامه نیمه خرداد» مجتبی سلطانی احمدی و رحیم نیکبخت میرکوهی تدوین کردهاند.
مجتبی سلطانی احمدی در مراسم رونمایی از این آثار به معرفی گروه تحقیقاتی کتاب «مبداء نهضت: مجموعه مقالات قیام 15 خرداد» پرداخت و گفت: مجموعه مقالات این کتاب حاصل تلاش سه گروه از محققان است. نخستین گروه پیشکسوتان تاریخنگاری انقلاب اسلامی هستند. این افراد دارای سابقه مبارزاتیاند، مانند جواد منصوری، سیدهادی خسروشاهی و قاسم تبریزی. گروه دوم اعضای هیات علمی دانشگاهها و استادان هستند و آخرین گروه محققان و پژوهشگران جوانند.
وی ادامه داد: این اثر در 1252 صفحه تدوین شد که حاصل 57 مقاله جمعآوری شده با همکاری 52 نویسنده است. این اثر با همکاری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و خانه کتاب تدوین شد و به جای اعلام فراخوان برای گردآوری مقالات، با توجه به آشنایی رحیم نیکبخت میرکوهی با محققان و متخصصان تاریخ انقلاب، نگارش مقالات به آنها پیشنهاد داده شد.
سلطانی احمدی در ادامه به جای خالی بررسی وقایع آغازین نهضت امام خمینی(ره) در پایاننامه دانشجویان کارشناسی ارشد دانشگاهها اشاره کرد و افزود: 635 عنوان پایاننامه کارشناسی ارشد با موضوع امام خمینی (ره) و انقلاب اسلامی تا سال 1388 دفاع شده است، اما فقط یک پایاننامه با موضوع قیام 15 خرداد در دانشگاه شهید مدرس در این باره دیده شد. این خلاء نشان میدهد که مبداء نهضت و قیام 15 خرداد با توجه به اهمیتی که دارد، مورد غفلت قرار گرفته است.
وی ادامه داد: باید تلاش کرد تا این خلاء در بررسی تاریخ انقلاب اسلامی پر شود و این موضوع در گروههای سیاسی، جامعهشناسی و تاریخی جایگاه خود را بیابد. باید از سنت تاریخ نگاری رژیم پهلوی که ردپای آن در دانشگاهها وجود دارد فاصله گرفت و مولفههای آن را تعریف کرد تا شاهد نگارش آثار میان رشتهای درباره قیام 15 خرداد و انقلاب اسلامی باشیم.
رحیم نیکبخت میرکوهی هم با تشکر از افراد همکار برای نگارش این دو جلد کتاب گفت: «مبداء نهضت: مجموعه مقالات قیام 15 خرداد» با رویکرد علمی و پژوهشی و «نامه نیمه خرداد» برای مخاطبان عام جامعه نوشته شد. انقلاب اسلامی و قیام 15 خرداد یک قیام همگانی و سراسری بود که در کتاب «مبداء نهضت» بر اساس مقالات، ریشه انقلاب اسلامی را در جای جای ایران میبینیم.
وی ادامه داد: جایگاه قیام 15 خرداد در ادبیات فارسی و مرثیهخوانیها به چشم میخورد و باید تلاش کرد تا این اشعار و مرثیهها وارد تاریخ شود، در غیر این صورت ظلم بزرگی به تاریخ فرهنگ کشور وارد میشود. در حوزه بررسی قیام 15 خرداد دچار کاستیهای بسیار هستیم، به همین دلیل باید به آسیبشناسی موضوعهای آن توجه کرد.
جواد منصوری، نویسنده و پژوهشگر تاریخ و از شاهدان قیام 15 خرداد 1342 هم در ادامه با ابراز خرسندی از توجه به قیام 15 خرداد 1342 و نگارش این دو کتاب گفت: اگر این واقعه در دیگر کشورها رخ میداد به یقین دهها فیلم و کتاب ساخته و نوشته میشد، اما ما هنوز نتوانستهایم بین هنر و تحولات اجتماعی رابطه برقرار کنیم. برخی مراکز دانشگاهی کشور با مسایل جامعه ارتباط کافی ندارند و تلاش آنها بیشتر به دورانهای خیلی قبل باز میگردد و کمتر پیش آمده که درباره تاریخ معاصر کار وسیعی انجام دهند. زیرا استادان این حوزه معتقدند انقلاب اسلامی هنوز تاریخ نشده است، به همین دلیل پایاننامههای کمی در این باره نوشته میشود. در حالی که میتوان به ابعاد فکری، اخلاقی و معنوی انقلاب پرداخت.
وی توضیح داد: مراکز تاریخ نگاری باید توجه خود را به کیفیت و عمق مباحث بیشتر کنند و آن را به عنوان سیاست خود در بررسی انقلاب و تاریخنگاری قرار دهند تا وضعیت ما نسبت به آنچه هست تغییر کند.
منصوری افزود: در دهه سوم انقلاب اسلامی، نزدیک به دهها عنوان کتاب با موضوع خاطره نویسی از مبارزان انقلاب نوشته شد که هنوز هم ظرفیت نقد و تکامل دارد. اما این نوع کتابها نیازمند تاریخنگاری علمی و دقیق است که در آثار منتشر شده، مولفان کمتر به این مقوله توجه دارند.
وی ادامه داد: مقاله من در کتاب «مبداء نهضت: مجموعه مقالات قیام 15 خرداد» به مباحث تحلیلی، جامعهشناسی و سیاسی قیام 15 خرداد پرداخته است و در آن به ویژگیهای این قیام با توجه به تاثیر امام(ره)، امت و اسلام پرداخته شده و این که این تحول چه آثار و پیامدهایی داشته، مطرح میشود.
منصوری در پایان به سوژههای مغفول مانده قیام 15 خرداد اشاره کرد و گفت: نقش نهادهای مذهبی انقلاب اسلامی، مانند حسینیهها، حوزههای علمیه، مساجد و مدارس در این قیام بسیار مهم است. ایفای نقش آنها در این سازماندهی نامریی و قدرتمند بود و دشمن نتوانست به آن پی ببرد. به صورت موردی شاهد انتشار کتابهایی در این باره هستیم اما به صورت مجموعه و با تاکید بر فرهنگ شیعه کتابی نوشته نشده است.
در پایان مراسم از کتابهای «مبداء نهضت: مجموعه مقالات قیام 15 خرداد» و «نامه نیمه خرداد» با حضور سیدمحمد حسینی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، علی اسماعیلی، سرپرست معاونت امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، مجتبی سلطانی احمدی و رحیم نیکبخت میرکوهی نویسندگان این دو اثر، رونمایی شد.
بیست و ششمین نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران تا 21 اردیبهشت ماه در مصلای امام خمینی(ره) برپاست.
تعداد بازدید: 1153