21 اردیبهشت 1392
نشست «گستره قیام 15 خرداد» به این نتیجه رسید که پس از پیروزی انقلاب زمینه تحقیق و پژوهش برای بررسی این قیام فراهم شد و مراکز پژوهشی با بررسی محوری موضوع‌های آن کتاب‌هایی منتشر کردند اما بررسی این قیام بیش از هر چیز نیازمند پیوند مراکز پژوهشی با مراکز دانشگاهی است.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی انقلاب اسلامی، به نقل از ستاد خبری بیست و ششمین نمایشگاه بین المللی کتاب تهران، نشست «بررسی گستره قیام 15 خرداد» 21 اردیبهشت ماه 92 با حضور جمیل موحدی خوئی، رحیم نیک‌بخت میرکوهی، جواد کاموربخشایش و امین عزیزی از پژوهشگران و نویسندگان حوزه تاریخ در سرای اهل قلم بیست‌وششمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران برگزار شد.
جمیل موحدی خوئی در آغاز این مراسم به انگیزه خود برای نگارش کتاب «سربداران کوچه و بازار» اشاره کرد و گفت: این اثر به نقش مردم کوچه و بازار در قیام 15 خرداد که هسته‌ای از آن‌ها در میدان بارفروش‌های تهران بود می‌پردازد. نگارش این کتاب از سال 1367 با مصاحبه با افرادی که درگیر ماجرا‌ها بودند و به زندان‌ها رفتند و مورد شکنجه رژیم پهلوی قرار گرفتند آغاز شد. این کتاب با تکیه بر تاریخ‌شفاهی به نقش افراد تاثیر‌گذار در قیام 15 خرداد می‌پردازد.
رحیم نیک‌بخت در ادامه اهمیت کتاب «سربداران کوچه و بازار» را معطوف به ثبت خاطرات شاهدان حوادث دانست که امروز بسیاری از آن‌ها از دنیا رفته‌اند و آنچه در این کتاب ثبت شده است اطلاعات نابی از این قیام را در اختیار مخاطبان قرار می‌دهد.
وی در ادامه به تاثیر شهید مهدی عراقی در قیام 15 خرداد و کوتاهی تاریخ‌نویسان در نگارش کتاب از این مبارز اشاره کرد و از امین عزیزی که اثری را به تازگی درباره این شهید با همکاری مجتبی سلطانی احمدی نوشته است خواست تا درباره این شخصیت مهم و تاثیر‌گذار انقلاب صحبت کند.
امین عزیزی در این نشست به معرفی مهدی عراقی و سوابق او پرداخت و افزود: عراقی نخستین فعالیت سیاسی خود را باگروه فدائیان اسلام آغاز کرد و یکی از نزدیکان نواب صفوی بود و در عملیات‌های انقلابی، سیاسی و مذهبی نقش چشمگیری داشت. با کودتای 28 مرداد 1332 از فعالیت‌های سیاسی کناره گرفت و در جریانات مطرح شدن انجمن‌های ایالتی و ولایتی جذب سخنرانی‌ها و فعالیت‌های امام خمینی (ره) شد و فعالیت‌های سیاسی خود را بر اساس فرمایشات امام(ره) ادامه داد.
جواد کامور بخشایش هم در ادامه گفت: تاریخ معاصر ایران نقاط عطف بسیاری مانند نهضت تنباکو، انقلاب مشروطه و ملی شدن صنعت نفت را تجربه کرد که نتیجه آن را می‌توان در قیام 15 خرداد دید. امام خمینی (ره) بار‌ها در سخنان خود قیام 15 خرداد را مبداء نهضت نامیدند که در بهمن 1357 به پیروزی رسید. این قیام دارای ابعاد و زوایایی پنهان بسیاری است که باید مورد واکاوی قرار بگیرد.
وی درباره ویژگی‌های این قیام افزود: اقدامات رژیم پهلوی برای خارج کردن مرجعیت از ایران، لایحه انجمن‌های ایالتی و ولایتی، انقلاب سفید و به شهادت رساندن طلاب در مدرسه فیضیه قم، اعتراضات پیوسته‌ای را به دنبال داشت. اتکا به مذهب و گفتمان مکتب شیعه که خواهان قطع دست استکبار از منافع ملی کشور برای استقلال سیاسی و اجتماعی بود با دستگیری امام خمینی (ره) به قیام 15 خرداد منجر شد. متاسفانه در آن دوران نشریات نگاه دقیقی به این اتفاق نداشتند و در مقالات خود از آن به عنوان شورش کور نام بردند. اما با گذشت یک هفته از قیام نشریه‌ای به نام «فریاد» شاه را مجرم این اتفاق عنوان می‌کند.
موحدی خوئی در ادامه به تاثیر فعالیت‌های شهید طیب حاج‌رضایی در قیام پانزده خرداد اشاره کرد.
امین عزیزی هم درباره نقش شهید عراقی در محرم سال 1342 گفت: پس از تشکیل هیات موتلفه با رهبری مهدی عراقی و صادق امانی شاهد اقدامات آن‌ها برای برگزاری تظاهرات ظهر عاشورای سال 1342 هستیم که بستر و زمینه تکمیلی قیام 15 خرداد را فراهم کرد. نقش شهید عراقی در همگام کردن اطرافیان با حرکت‌های امام (ره) یکی دیگر از اقدامات مهم او در آن دوران است.
وی افزود: شهید عراقی کارگردان اجرایی مراسم مدرسه فیضیه قم برای سخنرانی امام خمینی (ره) در عصر عاشورا بود. وی پس از دستگیری امام(ره) تمام مراجع را به تهران دعوت کرد و مانع از اعدام امام خمینی(ره) شد و با کمک طیب، کلانتری 6 تهران را به هم ریخت و زمانی که امام (ره) در حصر بود ارتباط خود را با خانواده ایشان حفظ کرد.
کامور بخشایش در ادامه با توضیح گستره جغرافیایی قیام 15 خرداد گفت: شبکه پیام‌رسانی نهضت امام(ره) باعث می‌شود این گستره جغرافیایی توسط دو شاخه اصلی یعنی علما و روحانیون و مردم به اوج برسد تا آن‌جا که پس از دستگیری امام(ره) در تمامی شهر‌ها کشور شاهد تظاهرات مردم هستیم.
وی افزود: پس از پیروزی انقلاب زمینه تحقیق و پژوهش برای بررسی این قیام فراهم شد و مراکز پژوهشی با بررسی محوری موضوع‌هایی نظیر نقش روحانیت، مردم کوچه و بازار و شخصیت‌هایی که شاهد حوادث بودند کتاب‌های گوناگونی منتشر کردند، اما در این حوزه بیش از هر چیز نیازمند پیوند مراکز پژوهشی با مراکز دانشگاهی هستیم.
تعداد بازدید: 996
