11 تیر 1392
در سال 1958 موقعی که هنوز یک سال بیشتر از پیدایش ساواک نمی گذشت، شاه یک ارگان کاملاً مستقل از تشکیلات دولت به نام «سازمان بازرسی شاهنشاهی» تأسیس کرد، که بعدها ریاست آن را به یکی از مشاوران بسیار نزدیک و همکلاسی سابق خود ژنرال «فردوست» سپرد.
این سازمان وظیفه داشت به جستجوی موارد فساد، بی‌لیاقتی، و نافرمانی در میان مقامات مسئول کشور بپردازد، و گزارش بررسیهای خود را مستقیماً در اختیار شاه قرار دهد. ولی جالب اینجاست که نتیجة اقدامات بازرسان شاهنشاهی به طور معمول از معرفی «آفتابه دزدها» فراتر نمی رفت. در صورتی که اگر این سازمان وظیفة خود را بدرستی انجام می داد، مسلماً می توانست نقش مؤثری در برکندن ریشه های فساد از ایران داشته باشد.
بعد از شروع به کار در دفتر مخصوص ملکه، یک روز شنیدم که بازرسان شاهنشاهی مشغول بررسی دفاتر و اسناد مالی سازمان حمایت از کودکان شده‌اند. و گرچه نمی توانستم. حدس بزنم چه کسی وظیفة تفتیش اوضاع بی سامان حاکم بر سازمان حمایت از کودکان را به آنها محول کرده، اما مشتاقانه به انتظار ماندم تا پس از تحقیقات بازرسان، تمام عوامل سوءاستفاده در سازمان شناخته شوند.
در خلال دورة بازرسی ـ که حدود دو ماه طول کشید ـ رئیس سابقم دکتر «علیقلی لقمان ادهم» (مدیر عامل سازمان حمایت از کودکان) دفعتاً بر اثر سکتة قلبی فوت کرد. و دربارة علت مرگ او اکثر کارمندان سازمان می گفتند: مدیر عامل از ترس لو رفتن فعالیتهای فسادانگیزش دچار سکتة قلبی شده است. اما برخلاف آنچه رواج داشت؛ موقعی که تحقیقات بازرسان به پایان رسید، نه نتایج کارشان انتشار یافت، و نه حتی یک نفر از اعضای بلندپایة سازمان از کار برکنار شد... حتماً بازرسان شاهنشاهی آن همه سوءاستفاده های کلان در سازمان حمایت از کودکان را امری عادی و پیش پا افتاده تلقی کرده بودند!
سازمان بازرسی شاهنشاهی که گویی وظیفه ای جز دست زدن به اقدامات ظاهر فریب نداشت، در طول عمر 20 سالة خود فقط سه مورد از فساد و رشوه خواری در میان مقامات سطح بالای کشور را افشاء کرد، که هر سه نیز ژنرال بودند و در اختلاس مقادیر هنگفتی طی معاملات مربوط به خرید وسایل یدکی برای هواپیماهای نظامی شرکت داشتند.
گرچه شاه هر سه ژنرال را بلافاصله از کار برکنار کرد، ولی هرگز اجازه نداد به جز افشای ظواهر قضیه، بررسی عمیق‌تری توسط بازرسان شاهنشاهی یا مقامات ساواک راجع به سوءاستفاده در خریدهای نظامی ایران به عمل آید. زیرا قصد شاه جز این نبود که به دنیا نشان دهد فساد و سوءاستفاده‌های مالی در کشور را کاملاً تحت کنترل دارد.
منبع:مینو صمیمی، پشت پرده دربار، انتشارات اطلاعات، 1370، ص 185 و 186.
منبع بازنشر: مجله الکترونیکی دوران
تعداد بازدید: 794
