06 بهمن 1392
مهمترین اسناد تاریخی مربوط به دوران انقلاب اسلامی در مشهد شامل مصاحبه، سند، فیلم و عکس در مرکز اسناد کتابخانه مرکزی آستان قدس رضوی، نگهداری می شود.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی انقلاب اسلامی، کارشناس واحد مطالعاتی انقلاب در مدیریت اسناد و مطبوعات سازمان کتابخانه‌ها، موزه‌ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی در گفت‌وگو با خبرگزاری جمهوری اسلامی، از وجود اسناد تاریخی بسیاری به صورت تصویری، شفاهی و مکتوب و مربوط به دوران انقلاب اسلامی در مشهد، در این مرکز خبر داد.
فاطمه خندان، جمع آوری اسناد شفاهی و مکتوب در باره دوران انقلاب در مشهد را از نتایج راه‌اندازی واحد مطالعات انقلاب اسلامی، تاریخ شفاهی، عکس‌ها و اسناد دیداری، شنیداری و مکتوب دانست و گفت: حرم مطهر رضوی شهر مشهد را به یکی از پایگاه‌های مذهبی و انقلابی در ایران طی دهه‌های 1340 و 1350 مبدل کرد و فعالیت گروه‌ها، احزاب، علمای صاحب نام و اندیشمندان انقلابی در حوادث این سال‌ها، به مشهد جایگاهی ویژه در تاریخ معاصر ایران و انقلاب اسلامی بخشید. حضور هسته مرکزی روحانیت مبارز و در راس آن، رهبر معظم انقلاب در مسجد کرامت مشهد به عنوان عامل پیوند گروه‌های مذهبی و ملی و عامل سازماندهی فعالیت‌های انقلابی، مشهد را از سایر شهرهای ایران متمایز کرد.علاوه بر این وجود کانون‌های فکری همچون کانون نشر حقایق، انجمن پیروان قرآن، جلسات پرسش و پاسخ شهید هاشمی نژاد و نیز مساجد کرامت و امام حسن (ع)، چهره‌ای کاملا انقلابی به شهر مشهد می‌داد. اسناد و خاطرات به جا مانده از آن روزها، امکان پژوهش در حوزه انقلاب را برای اندیشمندان و علاقمندان در این زمینه فراهم کرده و راه اندازی مرکز اختصاصی مطالعات انقلاب اسلامی بستر را برای انجام تحقیقات گسترده‌تر و مستندسازی و تدوین تاریخ انقلاب اسلامی به ویژه در شهر مشهد آماده کرده است.
وی افزود: در گام نخست، پس از جمع آوری اسناد، اطلاعات و منابع مرتبط ، تشکیل بانک جامع اطلاعات و اسناد انقلاب اسلامی در مشهد کیلد خورد. در این راستا گردآوری و بررسی خاطرات افراد و فعالان مبارزات و حضور رهبر معظم انقلاب در سر حلقه فعالیت‌های انقلابی در مشهد از جایگاه ویژه‌ای برخوردار بوده و مطالعاتی برای ساماندهی و سازماندهی اطلاعات در این زمینه در حال انجام است. در بخش تاریخ شفاهی با محوریت انقلاب اسلامی، مسجد کرامت و نقش اصناف در دوران انقلاب اسلامی در مشهد، با 140 نفر از فعالان انقلابی از طبقات مختلف جامعه شامل روحانیون، دانشگاهیان، بازار، ادارات و مدارس در دهه‌های 1340 و 1350 در قالب 750 ساعت مصاحبه انجام گرفته است. به این ترتیب، اطلاعات و خاطرات قابل توجهی در مورد دوران انقلاب در مشهد با موضوعات مراکز و پایگاه‌های انقلاب، مساجد، تظاهرات، اعتصابات، روحانیت، اندیشمندان، حضور اصناف و اقشار فرهنگی و نیز هسته مرکزی ساماندهی و رهبری انقلاب در مشهد با حضور رهبر معظم انقلاب و آیت‌الله طبسی و نیز شهید هاشمی نژاد، در اختیار اداره اسناد آستان قدس رضوی قرار دارد. علاوه بر آن هزار و 200 ساعت مصاحبه در باره دوران انقلاب در آرشیو بخش تاریخ شفاهی این نهاد موجود است. این مصاحبه‌ها شامل اطلاعات دقیق از احزاب و گروه‌ها، روحانیت مبارز مشهد و نحوه برنامه‌ریزی و سازماندهی فعالیت‌های انقلابی، نشر نوار و اعلامیه‌ها، تظاهرات و اعتصابات و سخنرانی‌ها، بیت آیات عظام در مشهد و حوادث سال‌های 1356 و 1357 است.
کارشناس واحد مطالعاتی انقلاب در مدیریت اسناد و مطبوعات سازمان کتابخانه‌ها، موزه‌ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی بیان کرد: حضور اقشار مختلف در حوادث تاریخی انقلاب اسلامی سال 1357 در مشهد و نیز کیفیت حلقه‌های ارتباطی انقلابیون در مشهد با مدیریت مدبرانه رهبر معظم انقلاب، مهمترین پایگاه‌های انقلاب در مشهد از جمله مسجد کرامت و دانشکده‌های ادبیات، علوم و پزشکی از دیگر محورهای این مصاحبه‌ها است. این مصاحبه‌ها در کنار اسناد مکتوب و تصاویر و فیلم‌های به جا مانده از آن روزها می‌تواند مرتفع کننده نیاز پژوهشگران در عرصه انقلاب اسلامی بوده و در بازسازی، مستندسازی، تبیین و تدوین عصر روشن و پر افتخار انقلاب اسلامی در مشهد به کار گرفته شود. در اسناد مکتوب موجود در اداره اسناد آستان مقدس رضوی، حدود 38 هزار برگ سند با موضوع انقلاب اسلامی وجود دارد. در این اسناد، هزار برگ سند متعلق به حجت الاسلام فاکر است که مربوط به گزارشاتی از شاخص‌ترین لحظات و روزهای انقلاب، مجموعه ارزشمندی از دیدگاه‌ها و عملکرد احزاب و جبهه‌های گوناگون انقلابی به ویژه فعالیت روحانیت معظم در عرصه مباحث ایدئولوژیک انقلابی و آماده سازی اقشار مختلف در حرکت‌های انقلابی و نیز وحدت، پیوند و سازماندهی گروه‌ها در حرکت یکپارچه مردمی به رهبری امام راحل (ره) در سال‌های 1342 تا 1360 است. در میان این اسناد هزار برگ سند هم توسط حجت الاسلام دهشت و مربوط به مبلغین اعزامی حوزه علمیه مشهد در نقاط مختلف خراسان در ایام محرم، صفر و ماه مبارک رمضان گردآوری شده است. در حدود 100 برگ سند هم توسط حجت الاسلام الهی خراسانی، رئیس بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی مربوط به اعلامیه‌های اساتید حوزه علمیه شهر مشهد به همراه نمونه دستخط‌های آنان در حمایت از انقلاب اسلامی به رهبری امام خمینی (ره) گردآوری شده است. اسناد خانواده شهید نواب صفوی شامل تصاویر مربوط به دست نوشته‌های شهید نواب صفوی در زندان قصر، 300 برگ اسناد متعلق به مهندس برازش و مربوط به مبارزات مردم در شهر مشهد، بیش از 200 برگ از تصاویر مربوط به مکاتبات ساواک در شهر مشهد و گزارش‌هایی که علیه انقلابیون شهر مشهد تهیه شده است از دیگر اسناد موجود در این سازمان است.
وی افزود: بیش از سه هزار برگ سند از افراد و جمعیت‌های مختلف که در راهپیمایی‌ها و تظاهرات علیه شاه مخلوع حضور داشتند، هزار و 500 برگ اسناد انتشارات دولتی و هشت هزار برگ اسناد دیجیتال شامل اعلامیه‌ها، گزارشات، بیانیه‌های احزاب، گروه‌ها و نهادهای رسمی و غیر رسمی در قبل و بعد از انقلاب با موضوع فعالیت‌های انقلابی در مشهد از دیگر اسناد مزبور است. مدیریت اسناد آستان قدس رضوی سه هزار قطعه عکس، شامل صحنه‌های تظاهرات، تحصن‌ها، سخنرانی‌ها، شهدای انقلاب، اماکن و پایگاه‌های انقلاب، مسیرهای راهپیمایی، حوادث شاخص انقلاب در مشهد، همچون حوادث 9 و 10 دی 1357 و حمله دژخیمان رژیم به بیمارستان امام رضا (ع)، حضور آیات عظام در تظاهرات و نیز تحصن گروه‌ها و اصناف همچون پزشکان و فرهنگیان و روحانیت معظم به عنوان روشن‌ترین جلوه‌های هویت شهر مشهد در انقلاب تاریخی سال 1357 در اختیار دارد. همچنین 200 ساعت منابع صوتی و سخنرانی انقلابی و 200 دقیقه تصویربرداری از تظاهرات مردم به مناسبت‌های مختلف در شهر مشهد حاوی اطلاعات مهم از جنایات رژیم شاه در مقابله با مردم از دیگر مستندات صوتی و تصویری این مرکز است.
تعداد بازدید: 1096
