21 بهمن 1392
آیت الله خمینی در 13 مهر1344 به همراه فرزندش حاج آقا مصطفی با برنامه ریزی های رژیم ایران به عراق منتقل شدند و البته برخلاف تصور از همان بدو ورود با استقبال بسیاری از علما، روحانیون، طلاب و ایرانیان مقیم این کشور مواجه گردیدند (روحانی،1360، ج1: ص870 ).
مراقبت ساواک از امام از بدو ورود به عراق
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی جماران، ساواک که از ادامه مبارزه آیت الله خمینی در نجف بیم داشت، برآن شد تا تمام تحریکات ایشان را در آن جا تحت کنترل درآورد. در 17/7/1344 اداره کل سوم (امنیت داخلی) ساواک مأمور تهیه طرحی برای تحت نظر گرفتن ایشان شد (سیر مبارزات ، 1386، ج 16: ص299). اهداف ساواک از این طرح که در طول دوران اقامت آیت الله خمینی در نجف دنبال شد از این قرار بود:
الف- کنترل و زیر نظر گرفتن ایشان
ب- ممانعت از چاپ و توزیع اعلامیه، رساله و کتاب های وی
ج- شایعات و تبلیغات علیه او
د- جلوگیری از مطرح شدن مرجعیت ایشان
ﻫ- پیشگیری از رسیدن وجوهات شرعی به ایشان
و- ایجاد تفرقه و اختلاف میان ایشان و علمای طراز اول نجف.
ساواک برای دست یابی به اهداف فوق عملیات و طرح های گوناگونی را تهیه و اجرا کرد. ازجمله این که درصدد برآمد افرادی را که مورد اعتماد ایشان بودند ، جذب کند وآن ها را برای جاسوسی ایشان بگمارد تا بتواند از تمام فعالیت ها و حرکات ایشان و اطرافیانش مطلع شود که البته در این راه توفیقی نیافت. برخوردهای هوشیارانه آیت الله خمینی و نیز رعایت اصول امنیتی، نقش زیادی در خنثی کردن توطئه های گوناگون داشت. به گفته یکی از مطلعان چه بسا اتفاق می افتاد که ایشان اعلامیه ای صادر می کرد و در ایران چاپ و توزیع می شد ولی مأموران و خبر چینان ساواک در نجف از آن بی خبر بودند و خبر صدور آن را از مرکز، در حالی که چند ماهی از آن می گذشت دریافت می کردند ( روحانی، 1381، ج2: ص799).
از دیگر اقدامات ساواک جلوگیری از مسافرت علما ، روحانیون و طلاب طرفدار آیت الله خمینی به عراق برای ملاقات با ایشان بود. نصیری به نمایندگی های ساواک در عراق دستور داده بود که رفت و آمدهای منزل آیت الله خمینی را تحت کنترل قرار داده و مشخصات افراد و اتومبیل ها را به ایران ارسال کنند و همچنین زائران ایرانی را که با ایشان ملاقات می کردند شناسایی و معرفی کنند (سیر مبارزات ، 1386، ج14: صص141-140وصص154-152).
جلوگیری از چاپ آثار امام خمینی
از اقدامات مهم ساواک جلوگیری از چاپ و نشر رساله و کتاب های آیت الله خمینی بود. ساواک چاپ و توزیع، خرید و فروش، مطالعه و نگهداری از رساله و آثار ایشان را ممنوع کرده بود (آیت الله سید محمدرضا سعیدی به روایت اسناد ساواک، 1376: ص387). از آن سو یاران وطرفداران امام خود را موظف می دیدند که در تبلیغ آرا و اندیشه ایشان تلاش نمایند.گزارش ها و اسناد فراوانی در زمینه فعالیت های طرفداران امام در چاپ و توزیع رساله ایشان وجود دارد که به فعالیتی پر خطر در رژیم گذشته تبدیل شده بود. نصیری در نامه ای به ریاست شهربانی کل کشور به تاریخ 30 بهمن 1344 خواستار جمع آوری کلیه نسخ رساله توضیح المسائل آیت الله خمینی شد (آرشیو اسناد مرکز اسناد انقلاب اسلامی، شماره بازیابی 669، ص23/ سیر مبارزات ، ج13: ص429). بر اساس این دستورالعمل کلیه نسخه های رساله امام خمینی از کتاب فروشی ها جمع آوری شد. ایجاد محدودیت در خصوص چاپ رساله و دیگر تألیفات ایشان در سالهای 45 و 46 ادامه یافت(سیر مبارزات ، ج 14: ص41 وص69).
ساواک که در سال 1346 از فعالیت های طلاب طرفدار آیت الله خمینی نگران شده بود در 22 آبان 1346 به منزل ایشان در قم حمله کرد و تمام کتاب ها ، نامه ها و دیگر مدارک ایشان را ضبط کرد( همان، ج 16: ص466). به گفته شیخ حسن صانعی یکی از مقسمین شهریه امام ، هدف اصلی ساواک از بازرسی منزل دو نکته بود : یکی اطمینان حاصل کنند دستگاه چاپ اعلامیه در منزل ایشان وجود دارد یا نه ؛ دوم یافتن فهرست پرداخت کنندگان وجوهات به ایشان( همان: ص483).
تلاش های نصیری تنها جلوگیری از چاپ و پخش رساله و اعلامیه های آیت الله خمینی نبود بلکه در جلوگیری از چاپ و انتشار سایر تألیفات ایشان نیز مؤکداً دستوراتی می داد. هنگامی که در سال 1347 کتاب تحریرالوسیله امام خمینی در عراق چاپ و منتشر شد ، خشم مقامات ساواک را برانگیخت. آیت الله خمینی در پیشگفتار این کتاب مطالبی در مورد امر به معروف ونهی از منکر آورده بود که موجب حساسیت ساواک می شد. از جمله این که: «چنانچه بدعتی در دین اسلام گذارده شود ، علما می بایست به هر وسیله ای که ممکن است از آن جلوگیری کنند». نیز این که: «طلاب نبایستی در مؤسساتی که از طرف دولت به نام مدارس علوم دینی تأسیس شده داخل شوند و شهریه آن حرام است و جایز نیست روحانیون سرپرستی مدارس دینی را از طرف دولت قبول کنند» (همان، ص577؛ امام خمینی، 1384، ج2: صص307-305).
کتاب مذکور توسط زائرانی که به عراق می رفتند به ایران آورده شد. نظریه ساواک نسبت به کتاب تحریرالوسیله این بود که پارهای از قسمت های آن حاوی مطالب مضره و خلاف مصالح کشور است به همین دلیل نصیری دستور داد که تمام نسخ آن جمع آوری شود( سیر مبارزات، ج16: ص577).
همچنین در سال 1350 رساله توضیح المسائل جدید آیت الله خمینی چاپ و منتشر شد که مطالب آن نسبت به رساله های قبلی حاوی چند فصل اضافه بود و به نام ملحقات توضیح المسائل نامیده شد. آیت الله خمینی، در این رساله قوانین ضد اسلامی رژیم از جمله قانون «حمایت از خانواده» را مورد انتقاد قرار داده بود. نصیری به تصور این که مردم ایران با این قوانین موافق هستند به منظور شوراندن افکار عمومی علیه آیت الله خمینی دستور تنظیم مقاله ای در مقابله با نظرات ایشان را داد و در پی نوشت گزارش نوشت: «می شود مقاله تهیه کرد بر علیه این کتاب و مطالب او را تشریح کرد و او را مفتضح کرد» (سیر مبارزات ، ج7: صص324-323).
در دههی 50 ساواک برای جلوگیری از چاپ و توزیع رساله، کتاب ها و اعلامیه های امام ، سیاست های گذشته را با شدت بیشتری دنبال کرد. چاپخانه ها شناسایی و تحت بازرسی قرار گرفتند. کتاب های امام به عنوان کتب مضره، جمع آوری شد و دست اندرکاران چاپ و فروش آن ها شناسایی و تحت بازجویی قرار گرفتند ( همان: ص151).
با وجود موانع زیاد و خفقان شدید و در شرایطی که ساواک تمام توان خود را برای جلوگیری از چاپ و توزیع کتابها و اعلامیه ها ی آیت الله خمینی به کار می برد چاپ و توزیع آن ها به سرعت انجام می گرفت که برای ساواک تعجب آور بود (آیت الله سید محمد رضا سعیدی به روایت اسناد ساواک، 1376: ص387). سخنان، استفتائات، اعلامیه ها و دیدگاه های آیت الله خمینی، توسط پیروان و علاقه مندان ایشان به صورت جزوات مجزایی چاپ و مخفیانه در اختیار علاقه مندان قرار می گرفت(همان: صص329-328).
منبع: (برگرفته از مقاله چاپ شده در مجله حضور –زمستان 1392)
منبع بازنشر: سایت جماران
تعداد بازدید: 734
