19 اسفند 1392
جلد چهل و هفتم از مجموعه «نیمه پنهان» انتشارات دفتر پژوهش‌های موسسه کیهان، به روایت زندگی و مبارزات آیتالله کاشانی با عنوان «فریاد ملت» می‌پردازد.
«فریاد ملت» در صفحات آغازین به روح آیتالله سید مصطفی کاشانی، پدر آیتالله ابوالقاسم کاشانی و همه علمایی که فقه را به عرصه جامعه آورده‌اند تقدیم شده است. کتاب فصل‌بندی ندارد اما در 49 بخش می‌کوشد مخاطب را بازندگی و مبارزات این رهبر مردمی آشنا کند.
تصویر روی جلد کتاب، چهره‌ای درشت‌نمایی شده از آیتالله ابوالقاسم کاشانی را در میان مردمی نشان می‌دهد. رهبری برآمده از میان مردم که آن‌ها را برای به ثمر نشاندن نهضتی ملی به صحنه آورد. نام کتاب «فریاد ملت» انتخاب شده و این نام بر اعتراضات مردم با رهبری مجتهدی مردمی تاکید دارد. اما با توجه به سابقه مبارزاتی آیتالله کاشانی در عراق، تصویر روی جلد کتاب فقط یادآور مبارزات ایشان در ایران است.
«بزرگمردی از سنگر اجتهاد و مبارزه» عنوان نخستین بخش کتاب است که به شرح گذرا از زمان تولد، تحصیل، مبارزات در جنگ جهانی اول، حضور فعال در انقلاب 1920 مردم عراق و دیگر مبارزات ضد استعماری در عراق و نحوه ورود آیتالله کاشانی به ایران با تکیه بر اسناد و آرشیو‌های مختلف در این زمینه می‌پردازد.
قصد محققان ارایه چهره‌ای مبارز از آیتالله کاشانی، به روایت اسناد است اما کتاب در آغاز فقط اشاره‌ای کوتاه به مبارزات ایشان علیه استبداد و استعمار در کشور عراق و فتوا‌هایی علیه انگلیسی‌ها در جریان جنگ جهانی اول دارد. در حالی که پس از ورود آیتالله کاشانی به ایران به عنوان «نماینده مراجع تقلید در ایران» به‌طور مفصل‌تری به مبارزات پرداخته شده است بنابر این برگزیدن عنوان «مبارزات آیتالله کاشانی پس از ورود به ایران» یا عنوانی شبیه به این، برای کتاب مناسب‌تر به نظر می‌رسد.
فعالیت آیتالله کاشانی در دوره رضاخان، ایجاد مجمع مسلمانان مجاهد، کاشانی و شکل‌گیری جبهه ملی، کاشانی و نخست‌وزیری مصدق، مخالفت کاشانی و اولتیماتوم مصدق، بازداشت آیتالله کاشانی برخی دیگر از عنوان‌های کتابند.
کتاب «فریاد ملت» از ارجاع‌های مناسبی بهره می‌برد و کتاب‌ها، روزنامه‌ها، مجله‌ها و اسناد دیگر برای بازیابی اطلاعات، از سوی محققان جست‌وجو شده است. همچنین نویسندگان کوشیده‌اند نثر صمیمی اما تحلیلی را بر متن اثر لحاظ و به این شیوه مخاطبان عام را هم به مطالعه اثر ترغیب کنند. در متن کتاب سخنانی که درباره مقام آیتالله کاشانی، مبارزات ایشان و هرمطلب دیگری که درباره این روحانی مبارز آمده و به سندی ارجاع داده شده، با درشت‌نمایی از دیگر مطالب کتاب مجزا شده‌اند.
«فعالیت‌های کاشانی در دوره رضا خان» بخشی از کتاب است که می‌کوشد حقایقی را درباره شبهه‌های چالش برانگیز در مورد آیتالله کاشانی مانند دلیل سکوت او در زمان استبداد رضاخانی، دلیل رای دادن در مجلس موسسان بر انحلال قاجاریه و دیگر سوال‌هایی از این دست برای مخاطب روشن کند و بر این اساس به نظرات امام خمینی (ره) درباره آیتالله کاشانی در کتاب صحیفه نور و نیز برخی یادداشت‌ها اشاره می‌شود.
نویسندگان که دغدغه نشان دادن حقیقت تاثیرمبارزات آیتالله کاشانی را دارند، یادآور می‌شوند که قصد توجیه عملکرد افراد را ندارند اما در پایان مستندات گردآمده، تحلیلی از عملکرد آیتالله کاشانی ارایه می‌کنند که به نظر می‌رسد با غنا بخشیدن بر مستندات می‌توانستند این تحلیل را به مخاطبان واگذار کنند.
«آیتالله کاشانی و مساله فلسطین» هم یکی از بخش‌های جذاب کتاب است که در آن مخاطب با چهره آیتالله کاشانی به عنوان روشنگری آشنا می‌شود که برای نخستین‌بار در ایران از خطر صهیونیسم سخن گفت و به دنبای ماجرای حمله ناصر فخرآرایی به شاه در تاریخ 15 بهمن 1327، از ایران به لبنان تبعید شد.
بنا بر آن‌چه در ابتدای بخش «دوران رهبری» آمده است، آیتالله کاشانی پس از بازگشت از تبعید و اوج‌گیری نهضت ملی کردن صنعت نفت بر حجم مبارزاتش علیه بیگانگان افزود و کوشید نقش با اهمیتی در اتحاد مردم ایفا کند. البته بهتر بود پیش از ورود به این بحث،مولفان قدری به پیشینه نهضت ملی کردن صنعت نفت هم می‌پرداختند.
همان‌گونه که از طرح روی جلد کتاب انتظار می‌رفت، پربارترین بخش کتاب به مبارزات آیتالله کاشانی در قیام 30 تیر 1331، همکاری ایشان با دکتر مصدق در جریان ملی شدن صنعت نفت و اختلافاتی در این زمینه اختصاص یافته است.در صفحه 92 کتاب در ذیل عنوان «آیتالله کاشانی و قیام 30 تیر» می‌خوانیم: «آیتالله کاشانی در پیروزی قیام سی‌ام تیر 1331 نقشی تعیین کننده داشت و دکتر مصدق حمایت بی‌نظیر مردمی از خود و دولتش را مدیون حمایت آیتالله کاشانی و نفوذ و پایگاه وسیع او در میان آحاد جامعه ایرانی بود.»
نویسندگان در این بخش به متن جراید، اعلامیه‌ها و نامه‌ها مراجعه کرده‌اند و اسنادی را پیش روی مخاطب قرار داده‌اند که مطالعه آنان می‌تواند مخاطب را با زمینه‌های بروز کودتای 28 مرداد‌ماه 1332 آشنا کند.
«مبارزه با دولت کودتا»سرآغاز بخش دیگر مبارزات آیتالله کاشانی علیه استبداد است. دولت وقت حکومت پهلوی تلاش‌هایی را برای جلب رضایت این روحانی مبارز به انجام رساند که این تلاش‌ها با افشاگری‌های او به سرانجام نرسید و آیتالله کاشانی در بهمن 1334 با پرونده‌سازی علیه ایشان درباره قتل سپهبد رزم‌آرا بازداشت شد.
کتاب پس از ارایه تحلیل‌ها و اسنادی در زمینه دلایل دستگیری آیتالله کاشانی به حمایت آیت‌الله‌العظمی بروجردی از ایشان می‌پردازد و دلایل و نحوه این حمایت‌ها را نیز شرح می‌دهد. همچنین در ادامه و در ذیل مطلبی با عنوان «آیتالله کاشانی در نگاه امام خمینی(ره)» به شرح دیدگاه امام(ره) از طریق نقل خاطرات و اسنادی از شیخ یوسف صانعی، آیتالله فضل‌الله محلاتی و حسین مکی در این‌باره می‌پردازد.«درگذشت آیتالله کاشانی» پایان بخش مطالب و در آخر کتاب هم تصاویری از یرخی اسناد و نیز سخنرانی‌های این روحانی مبارز آمده است.
شرکت انتشارات کیهان کتاب «فریاد ملت» تدوین شده در دفتر پژوهش‌های موسسه کیهان را در 216 صفحه و قطع رقعی، با شمارگان 3300 نسخه و به بهای 6500 تومان روانه بازار نشر کرده است.
شیما دنیادار رستمی
**********************************
طرح جلد کتاب
**********************************
شناسنامه کتاب
فریاد ملت: روایت زندگی و مبارزات آیتالله کاشانی
مولف: دفتر پژوهش‌های موسسه کیهان
ناشر: شرکت انتشارات کیهان
چاپ اول: فروردین 1392
شمارگان: 3300
قطع: رقعی
تعداد صفحات: 216 صفحه - مصور
قیمت: 6500
****************************
فهرست مطالب
عنوان مطلب صفحه
مقدمه 9
بزرگمردی از سنگر اجتهاد و مبارزه 15
نماینده مراجع تقلید در تهران 26
فعالیت‌های کاشانی در دوره رضاخان 31
ج) حکم اعدام آیتالله کاشانی توسط انگلیسی‌ها 37
د) شرایط داخلی و خطر تجزیه ایران 38
هـ) رتبه علمی آيت‌الله کاشانی 39
کاشانی و دورة محمدرضا شاه 39
شروع دوران مبارزه با کشف حجاب 40
ایجاد مجمع مسلمانان مجاهد 55
مبارزه با فرقه‌های ضاله و استعماری 58
آیتالله کاشانی و مسأله فلسطین 61
پیگیری مبارزه با اسرائیل 65
نامه به سازمان ملل 69
تبعید به لبنان 71
روحانیت مبارز و مجلس مؤسسان 72
استقبال بی‌سابقه 77
دوران رهبری 79
کاشانی و شکل‌گیری جبهه ملی 82
نخست‌وزیری و ترور رزم‌آرا 85
کاشانی و نخست‌وزیری مصدق 88
آیتالله کاشانی و قیام 30 تیر 92
عزل قوام ثمره مجاهدت کاشانی 105
در مسند ریاست مجلس شورا 108
توطئه‌چینی علیه ریاست آیتالله کاشانی در مجلس 110
بروز اختلافات جدی 112
تفاوت دو اندیشه 117
لایحه اختیارات شش ماهه و یک ساله 118
مخالفت کاشانی و اولتیماتوم مصدق 120
نمایندگان منتخب 128
نامه کاشانی به مصدق 130
پیام رادیویی آیتالله کاشانی 132
دست پنهان آمریکا و انگلیس 134
تدارک فضای فشار و فریب 138
آیتالله کاشانی در قلب مردم 140
آشتی مصدق و کاشانی 141
ترور شخصیت آیتالله کاشانی 145
ممنوعیت مسکرات و افیون 152
هشدار کاشانی درباره کودتا 158
مبارزه با دولت کودتا 162
دولت کودتا؛ تلاش برای سازش 164
احترام به رأی مردم 166
قرارداد کنسرسیوم و مخالفت آیتالله کاشانی 168
بازداشت آیتالله کاشانی 173
حمایت آیتالله بروجردی 182
آیتالله کاشانی در نگاه امام خمینی (ره) 186
درگذشت آیتالله کاشانی 189
ضمیمه شماره 1 193
ضمیمه شماره 2 195
اسناد و تصاویر 197
تعداد بازدید: 875
