19 فروردین 1393
«روز هنر انقلاب اسلامی» عبارتی در تقویم فروردین ماه هرسال و در روز بیستم این ماه به مناسبت سالروز شهادت یکی از هنرمندان بنام انقلاب اسلامی، شهید سید مرتضی آوینی است. به این مناسبت معمولا نشست‌هایی برگزار می‌شوند و نویسندگان و هنرمندان و کارشناسان و دست‌اندرکاران نهادها و سازمان‌های فرهنگی درباره و وصف هنر انقلاب سخن می‌گویند. در این گفت‌وگوها، یکی از مقوله‌ها، تعریف هنر انقلاب اسلامی و محدوده آن است و هر سخنران از نگاه و با توجه به تخصص خود در حوزه فرهنگ و هنر در این باره سخن می‌گوید.
در سال‌های اخیر تعریف هنر انقلاب فراگیرتر شده است. زمانی، آثار هنری که بازتاب‌دهنده مبارزات در سال‌های نهضت امام خمینی(ره) برای پیروزی انقلاب اسلامی بودند، در دایره این موضوع قرار می‌گرفتند. بعد از جنگ تحمیلی عراق علیه ایران و با توجه به حجم تولید آثار هنری مربوط به دفاع مقدس، هنر انقلاب شاخه‌ای برجسته پیدا کرد که هنر و ادبیات دفاع مقدس نام گرفت و در سال‌های اخیر دیدگاه فراگیرتری مطرح شده که هر اثر هنری که به نوعی بازتاب‌دهنده واقعه و ویژگی‌ای از انقلاب باشد در این مجموعه جا می‌گیرد. به عبارت دیگر دوره خاص زمانی برای هنر انقلاب در نظر گرفته نشده و از روزی که نهضت امام(ره) متولد شده و به نوعی تاریخ انقلاب شکل گرفته تا اکنون در نظر گرفته شده است.
البته هنر انقلاب در زیرمجموعه‌ها با شاخه‌های پرتعدادی از اثر مثل موضوع دفاع مقدس پر و بال گسترده است و از این نظر، این موضوع هم همیشه مطرح می‌شود که هنر و ادبیات دفاع مقدس، مجموعه هنر انقلاب را تحت تاثیر قرار داده است. ورود به تعریف گسترده‌ای که مطرح شد ریشه در تحولات انقلاب و جمهوری اسلامی ایران پس از دوران دفاع مقدس دارد. این تحولات همدوره با ورود نسل‌های جدید به عرصه فرهنگی انقلاب، منجر به تولید آثار هنری متناسب با هر دوره می‌شود و به این ترتیب دایره هنر انقلاب همراه با عمر انقلاب اسلامی وسیع و گسترده می‌شود. ورود به تعریف هنر انقلاب از این نگاه و زاویه، همچنان به بحث و گفت‌وگوهای بیشتر نیاز دارد، به شرط آن که حاصل آنها در ارزیابی علمی قرار گیرد و به متن‌های معیار در معرفی هنر انقلاب تبدیل شود.
زاویه دیگر مربوط به هنر انقلاب در رشته‌ها و گونه‌هایی از هنر مطرح می‌شود که به نظر می‌رسد در حجم آثار کم تعداد بود‌ه‌اند یا خروجی آنها آنچنان که باید و شایسته است جمع‌بندی و در قالب‌هایی مانند کتاب نمایان نشده است. به همین دلیل هر وقت سخن از هنر انقلاب به میان می‌آید، ناخودآگاه سمت و سوی بحث بیشتر به ادبیات و آثار مکتوب مربوط می‌شود. در حالی که در زمینه هنرهای دیگر مانند تجسمی و نمایشی و سینما هم کارنامه هنر انقلاب ناشناخته مانده است. در این زمینه این نکته را هم باید در نظر گرفت که وقتی سخن از روز هنر انقلاب اسلامی به میان می‌آید، ذهن مخاطبان بیشتر به سوی چنین قالب‌های هنری می‌رود. فرارسیدن «روز هنر انقلاب اسلامی» همواره این فرصت را در اختیار ما قرار می‌دهد که به این جنبه‌ها و زاویه‌ها در این موضوع بیندیشیم و قدم‌هایی از وضعیت موجود پیشتر رویم.
تعداد بازدید: 821
