21 اردیبهشت 1393
کتاب «اسناد قم در دوره پهلوی اول: مجلس ششم تا دوازدهم ملی» به عنوان بیست‌وچهارمین کتاب مجموعه «اسناد بهارستان» که به کوشش محمدحسین محمدی تدوین شده، از سوی کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی منتشر شد.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی انقلاب اسلامی، به نقل از معرفی این کتاب از سوی ناشر آن، از دیرباز تاکنون، ساختارهای سیاسی، وقایع سیاسی و زندگی و شرح حال نخبگان سیاسی دل مشغولی اصلی مورخان را تشکیل می‌داده است. گرایش‌های تاریخی رایج در ایران که محوریت مباحث تاریخی را در مسائل و وقایع سیاسی جست‌وجو می‌کند، ریشه عمیق در سنت تاریخ‌نگاری این سرزمین دارد. از خلال بیشتر کتب و منابع تاریخی جز مسائل مرتبط با حکام و سیاستمداران چیز دیگری نمی‌توان یافت. منابع تاریخی اغلب در قبال اوضاع اجتماعی، شیوه معیشتی و نحوه زندگی مردم عادی مناطق مختلف ایران اطلاعات اندک و مبهمی ارائه می‌کند. از این رو پرداختن به تاریخ شهری یا تاریخ محلی محملی برای مشارکت در فهم دقیق‌تر تحولات اجتماعی در ایران به حساب می‌آید.
کتاب «اسناد قم در دوره پهلوی اول» منتخبی از اسناد مربوط به قم در آرشیو کمیسیون عرایض مجلس شورای ملی در عصر رضاشاه است. اسناد مزبور از میان 276 پوشه عریضه ارسالی اهالی قم در فاصله دوره ششم تا دوازدهم مجلس شورای ملی انتخاب و گزینش شده است. ماهیت این اسناد، اغلب شکوائیه و درخواست‌هایی در موضوعات مختلف است که عارضین معمولاً پس از عدم نتیجه‌گیری و ناامیدی از احقاق حق خود و رسیدگی به پرونده‌هایشان در دستگاه‌ها و نهادهای متولی امر، به مجلس ارسال داشته‌اند. این اسناد در بدو ورد به مجلس در اختیار اداره‌ای با عنوان کمیسیون عرایض قرار گرفته و مهر، تاریخ و شماره می شد.
اهمیت کتاب حاضر از چند نظر است: توجه به حوزه پژوهشی تاریخ محلی، توجه به حوزه تاریخ اجتماعی، توجه به اسناد به عنوان یکی از معتبرترین منابع پژوهش. فهرست مطالب کتاب به این قرار است: مقدمه شامل نگاهی به سیر تاریخی شهر قم در دوره پهلوی اول، وضعیت عمرانی و کالبدی شهر قم، کمیسیون عرایض و سازو کار آن، علل ارسال عرایض، نوع مطالبات و انتظارات مردم از مجلس، رسم الخط اسناد عرایض، روش کار و تصحیح متن، اسناد مربوط به وزارت معارف و اوقاف، اسناد مربوط به وزارت مالیه (دارایی)، اسناد مربوط به وزارت پست و تلگراف و تلفن، اسناد مربوط به وزارت جنگ، اسناد مربوط به وزارت عدلیه (دادگستری)، اسناد مربوط به طرق و شوارع (راه)، اسناد مربوط به وزارت داخله، اسناد مربوط به وزارت صناعت و تجارت، اسناد مربوط به اداره کل کشاورزی، تصاویر اسناد، اعتبار‌نامه‌ها، نقشه‌ها و عکس‌ها، نمایه شامل نام‌ها، جای‌ها، ادارات، نهادها، مناصب، مشاغل، اصطلاحات، کتابنامه.
تعداد بازدید: 1112
