مقالات

مساجد در انقلاب اسلامی

مسجد النبی(ص)

مسجد النبی از جمله مساجد قدیمی و فعال قزوین می‌باشد که در ادوار مختلف تاریخی، پذیرای مردمی بوده که همواره برای رشد و تعالی دین اسلام و مبانی آن در تکاپو بوده‌اند؛ این مسجد قبل و بعد از انقلاب اسلامی همواره محل اجتماع مردم بوده و یکی از مساجد...

سرکوب دولت پهلوی در بازار ایران، 1354 - 1356

این مقاله به بررسی سرکوب بازار به‌وسیله دولت، در طول اجرای طرح مبارزه با گران‌فروشی، در سال‌های 1354-1356 می‌پردازد. درحالی‌که بسیاری معتقدند مبارزه با گران‌فروشی خود به آغاز بسیج انقلابی بازار کمک کرد، اما این مقاله بر این باور است که محققان...

کاریکاتور در خدمت انقلاب

در دوره پهلوی دوم و بعد از 1327ش (ترور نافرجام محمدرضاشاه در دانشگاه تهران)، اختناق شدیدی بر کشور حاکم شد. مطبوعات به شدت سانسور ‌شدند و کمتر کسی ‌توانست در حوزه‌های سیاسی و اجتماعی به زبان کاریکاتور سخن بگوید. هر چند به صورت جسته و...

چرا صدام به ایران حمله کرد؟

از قرن نوزدهم میلادی، یعنی زمانی که عراق جزئی از قلمرو دولت عثمانی بود تا قرن حاضر، همواره درگیری‌های مرزی، بین ایران و عراق وجود داشت که مهمترین علت آن، تعیین خط مرزی در اروندرود و ادعای عراق بر مالکیت برخی ارتفاعات مرزهای شمال غربی کشورش بود...

انقلاب ‌اسلامی در بندرعباس

بندرعباس از مهم‌ترین بنادر جنوب ایران و مرکز استان هرمزگان است که به علت مجاورت با خلیج فارس و تنگه هرمز از اهمیت تجاری و سیاسی زیادی برخوردار است. در این گزارش به رویدادهای انقلابی این شهر طی سال‌های 1356 و 1357 می‌پردازیم...

انقلاب ‌اسلامی در دزفول

دزفول از شهرهای مهم استان خوزستان است که در شمال این استان و در کنار رودخانه دز قرار دارد. در این مقاله نگاهی به گوشه‌ای از مبارزات مردم این شهر در دو سال 1356 و 1357 خواهیم داشت...

انقلاب ‌اسلامی در خرمشهر

بندر خرمشهر از شهرهای جنوبی استان خوزستان است که به علت همجواری با خلیج فارس و کشور عراق از نظر اقتصادی و سیاسی دارای اهمیت بسزایی است. در این گزارش به رویدادهای انقلابی و مبارزات مردم این شهر علیه حکومت پهلوی، طی سالهای 1356 و...

انقلاب ‌اسلامی در شاهرود

شاهرود، دومین شهر بزرگ استان سمنان است و در شمال آن قرار دارد. در این گزارش به رویدادهای انقلابی و مبارزات مردم این شهر، طی سال‌های 1356 و 1357 می‌پردازیم...

انقلاب ‌اسلامی در خوی

خوی، یکی از شهرهای استان آذربایجان‌غربی است و در شمال‌ غربی این استان قرار دارد. در این مقاله مبارزات مردم این شهر علیه حکومت پهلوی در طی سالهای 1356 و 1357 را بررسی کرده‌ایم...

استعفایی در واکنش به کشتار 17 شهریور

در اوایل دهه 1350خورشیدی، دو گروه موسیقی در رادیوی ایران فعالیت می‌کردند؛ گروه «شیدا» به سرپرستی محمدرضا لطفی و گروه «عارف» که در 1356ش با سرپرستی حسین علیزاده و پرویز مشکاتیان شکل گرفت...

مساجد در انقلاب اسلامی

مسجد شیخ‌الاسلام

مسجد شیخ‌الاسلام

خیابان سپه قزوین (شهدا کنونی) اولین خیابان ایران، بناهای قدیمی متعددی را در خود جای داده است که از آن میان یکی هم مدرسه و مسجد شیخ‌الاسلام است که قدمت آن به عصر قاجاریه بازمی‌گردد؛ این مسجد در سال‌های مبارزات مردم علیه حکومت پهلوی، با مدیریت...

تحصن مادران در اصفهان

در خرداد 1357 تعدادی زندانیان سیاسی زندان اصفهان که گرایش مذهبی داشتند با فعالیتهای گسترده خود در زندان از جمله تقسیم غذا بین زندانیان و اجرای برنامه‌های مذهبی جوّ حاکم بر زندان را به نفع خود تغییر داده بودند. این امر باعث شد تا مدیریت زندان تصمیم...

انقلاب ‌اسلامی در سنندج

سنندج از شهرهای غرب ایران و مرکز استان کردستان است. در این گزارش به رویدادها و مبارزات انقلابی مردم این شهر علیه حکومت پهلوی، طی سالهای 1356 و 1357 می‌پردازیم...

مروری بر مواضع امام خمینی در بهار 1357

در بررسی سیر تحولاتی که در سال‌های 57- 1356 منجر به انقلاب اسلامی شد، یکی از منابع مهم، موضع‌گیری‌های رهبر مبارزان، امام خمینی است. مرور این مواضع در فهم بهتر تحولات آن روزها ، نقشی غیر قابل انکار دارد. بر همین اساس در این مجال به سراغ پیام‌ها و...

انقلاب‌ اسلامی در مریوان

در این نوشته به مبارزات مردم شهرستان مریوان، از شهرهای مرزی استان کردستان در طی سالهای 1356 و 1357 نگاهی کوتاه می‌اندازیم. روز چهارم آبان 1356 عده‌ای از دانشجویان در مریوان راهپیمایی کردند. به گفته ساواک در روز...

انقلاب ‌اسلامی در ساوه

ساوه از شهرهای استان مرکزی است و در این نوشتار به مبارزات انقلابی مردم این شهر در سال پایانی سلطنت پهلوی نگاهی کوتاه خواهیم داشت. مأموران ژاندارمری ساوه در روز هفتم فروردین 1357 فردی را در مسیر رفتن به مسجد، به جرم به...

انقلاب اسلامی در نجف‌آباد

نجف‌آباد از شهرهای استان اصفهان است که به رغم مساحت و جمعیت اندک، حوادث مهمی در روزهای پیروزی انقلاب اسلامی به خود دید. در این گزارش به مهمترین وقایع انقلابی و مبارزات مردمی نجف‌آباد، طی سال‌های 1356 و 1357 می‌پردازیم...

انقلاب اسلامی در شیراز - 3

در دو بخش گذشته، مهمترین وقایع انقلابی شیراز را از آبان 1356 تا پایان آذر 1357 بازگو کردیم. در سومین و آخرین بخش از این گزارش، سایر رویدادهای انقلابی شیراز را از ابتدای دی 1357 تا پیروزی انقلاب اسلامی از نظر خواهیم گذراند...

انقلاب اسلامی در شیراز - 2

در بخش نخست این گزارش، سیر رویدادهای انقلاب اسلامی را در شیراز از ابتدای آبان 1356 تا انتهای شهریور 1357، دنبال کردیم. در بخش دوم، به بازگویی وقایع انقلابی این شهر، از اول مهر تا پایان آذر 1357 می‌پردازیم...

انقلاب اسلامی در شیراز - 1

شیراز از شهرهای بزرگ ایران و مرکز استان فارس است که به علت حضور روحانیانی مانند آیت‌الله سیدعبدالحسین دستغیب، نقش عمده‌ای در مبارزه با حکومت پهلوی داشت. در این گزارش به بازگویی وقایع انقلابی و مبارزات مردمی این شهر، طی سالهای 1356 و 1357 در برابر حکومت پهلوی می‌پردازیم...

نگاهی پویا به منابع

شواهدی از انقلاب ایران

شواهدی از انقلاب ایران

چارلز کزرمن در این مقاله درباره شناخت منابع و نیروهای موجود در زمان انقلاب اسلامی سال 1979 ایران (روحانیون، دانشجویان...) توضیحاتی ارائه کرده است وسپس به نقش شبکه مساجد در آن دوران پرداخته است. باید به این نکته اشاره کردکه این مقاله صرفاً دیدگاه نویسنده است و با نگرش و...

انقلاب اسلامی در بهبهان

بهبهان از شهرهای تاریخی در جنوب ‌شرقی استان خوزستان است. در این گزارش به رویدادهای انقلابی و مبارزات مردم این شهر علیه حکومت پهلوی، طی سال‌های 1356 و 1357 می‌پردازیم. دوشنبه، نهم آبان 1356، به دعوت هفده تن از روحانیان بهبهان، مجلس ترحیمی به مناسبت درگذشت...

انقلاب‌ اسلامی در بوکان

شهرستان بوکان از شهرهای کردنشین استان آذربایجان‌غربی است. در این مقاله به مبارزات مردم این شهر در طی سالهای 1356 و 1357 در برابر سلطنت شاهنشاهی نگاهی می‌اندازیم. روز بیست و سوم اسفند 1356 پرچم جایگاه میدان 25 شهریور بوکان توسط افراد ناشناسی آتش زده...

نهادهای انقلاب اسلامی

جهاد سازندگی

«جهاد سازندگی»، از جمله نهادهای مردمی جوشیده از انقلاب اسلامی ایران است. این نهاد به خاطرِ فلسفه تشکیل و عملکرد آن، در میان سایر نهادها و ارگان‌هایی که برای قوّت و تداوم انقلاب اسلامی شکل گرفتند از اعتبار و جایگاه والایی برخوردار است...

تهدیدی که به فرصت تبدیل شد

با تثبیت موقعیت شاه در سال‌های پس از کودتای 28 مرداد، روند استبداد و محو آزادی‌های سیاسی سرعت بیشتری به خود گرفت. از 1342 سلطنت پهلوی حتی از باز کردن دریچه‌ای بی‌ضرر برای گروه‌های روشنفکر هم هراس داشت. این وضعیت امکان هرگونه فعالیت رسمی و علنی را از نیروهای...

انقلاب اسلامی در قائم‌شهر

قائم‌شهر یکی از شهرهای شرق استان مازندران است که پیش از انقلاب اسلامی نام آن «شاهی» بود. در این متن، نگاهی کوتاه به وقایع این شهر در سالهای 1356 و 1357 داریم...

انقلاب‌ اسلامی در ارومیه

با اعلام تعطیل عمومی در شانزدهم شهریور، بازار ارومیه تعطیل شد، اما ساواک با انجام اقداماتی، به تدریج مغازه‌ها را باز کرده، اوضاع به حال عادی بازگشت. چهار روز بعد، پس از واقعه هفده شهریور، بازار و اغلب مغازه‌های ارومیه تعطیل شد.

چند و چون حکومت نظامی در سال 1357

با شروع سال 1357 دامنه اعتراض و تظاهرات علیه حکومت پهلوی در اکثر شهرهای کشور شدت گرفت. این حکومت با کارهایی نظیر دستگیری و شکنجه انقلابیون به دنبال آرام کردن وضعیت کشور بود، ولی هیچ‌کدام از این کارها نتوانست جلو حرکت معترضان را بگیرد و هر روز بر تعداد آنها افزوده می‌شد.

انقلاب اسلامی در اهواز

روز شانزدهم آذر، 450 نفر از دانشجویان دانشسرای راهنمایی شهرستان اهواز از حضور در کلاس‌های درس خودداری کرده، در محوطه دانشسرا، شعارهای «زنده باد خمینی» و «اتحاد، مبارزه و پیروزی» سر دادند.

همبستگی مردم در راهپیمایی عید فطر 1357

در این روز شهید مفتح پیشاپیش دسته‌ای که اول صبح به منزلش رفته بودند با پای پیاده به سمت محل برگزاری نماز در قیطریه حرکت کرد. نماز عید فطر به امامت شهید مفتح اقامه و با دو خطبه توسط وی پایان یافت. شهید باهنر در ادامه به سخنرانی پرداخت و درباره تشکیل حکومت اسلامی و مبارزه با مفاسد اجتماعی و حکومت‌ وقت صحبت کرد.

...

11

...