مقالات

تخريب مسجد براي نصب مجسمه رضاخان!

تخريب مسجد براي نصب مجسمه رضاخان! مبارزه استعمارگران با اعتقادات و باورهاي مذهبي و دور نمودن مردم از تعاليم الهي و بندگي باريتعالي سابقه ديرينه دارد و در جهان اسلام اين پديده از شدت وحّدت بيشتري برخوردار است . زيرا مسلمانان به راحتي از باورها و مناسك مذهبي خود دست نميكشيدند و ايمان به خدا بنيان مرصوصي براي ايستادگي و پايداري در مقابل جور ظالمان و مكر شيطانصفتان محسوب ميشد. به همين دليل ستمپيشگان و مستكبران بينالمللي و...

مكالمه اشرف و طوفانيان

مكالمه اشرف و طوفانيان با هر سند تازه‌اي كه به دست مي آيد گوشه‌اي از غارتها و چپاولهاي رژيم پهلوي فاش مي‌شود. متن مكالمات اشرف خواهر شاه خائن با ارتشبد طوفانيان كارگزار شاه كه به عنوان مأمور خريد اسلحه، مأمور اخاذي و رشوه‌گيري از كمپاني‌هاي مختلف و سرازير كردن آن به جيب شاه و خانواده او بود يكي از همين سندها است. اين متن نشان مي‌دهد كه چگونه اين دزدان حتي به خود هم رحم نمي‌كردند و سهم يكديگر را نيز به يغما مي‌بردند. در اين...

لرد كرزن: ايران بايد تقسيم شود!

لرد كرزن: ايران بايد تقسيم شود! لرد جرج كرزن نايب‌السلطنه هندوستان كه خود يكي از منتقدان به نام قرارداد 1957 و سياست سر ادوارد گري بود يكي از اولين كساني به شمار مي‌آيد كه فكر تقسيم ايران را به مناطق نفوذ دو قدرت براي حل قسمتي از اختلافات موجود عنوان كرد. كرزن در سال 1898 در كتاب خود نوشت: «برتري و تسلط نفوذ روسيه در شمال ايران بايد با تفوق و تسلط بريتانيا در جنوب كشور ايران در حال تعادل و توازن باشد. الزامي وجود ندارد كه به تقسيم...

معرفي کتاب «معماي هويدا»

معرفي کتاب «معماي هويدا» كتاب«معماي هويدا» نوشته عباس ميلاني در 576 صفحه و توسط نشر آتيه به چاپ رسيده است . اين كتاب در باره زندگي اميرعباس هويدا از نخست وزيران رژيم شاه به رشته تحرير درآمده است . اميرعباس هويدا در زمستان سال 1298 به دنيا آمد. پدرش حبيب‌الله به سبب ارادت زيادي كه به عباس افندي رهبر بهائيان داشت با اجازه شوقي افندي نام «عباس» را بر وي گذاشت. حبيب‌الله‌خان يكي از نويسندگان روزنامه «رعد» به مدير مسئولي...

يك خاطره

يك خاطره راست بگو روزي چند نفر را ميكشي ؟ در سالهاي اول انقلاب اسلامي ، هيات هايي از طرف جمهوري اسلامي ايران براي تبيين انقلاب و تشريح دستاوردهاي آن به كشورهاي مختلف جهان سفر مي كردند . در اين سفرها كه معمولا در ايام دهه مباركه فجر صورت ميگرفت چهره هاي سياسي يا فرهنگي از ارگانها ، نهادها يا وزارتخانه هاي مختلف با برنامه ريزي وزارت امور خارجه ماموريت مي يافتند و هريك به دو يا سه كشور ميرفتند . آنان در اين سفرها علاوه بر تماس با...

اهميت اسناد تاريخي

اهميت اسناد تاريخي لغت‌نامه دهخدا سند را تكيه‌گاه و فرهنگ مشيري آن را چيزي كه قابل اعتماد و مدرك مستند باشد، مي‌داند. در فرهنگ معين، سند نوشته‌اي كه قابل استناد بوده و مهر و امضاي قاضي و حكم و فرمان پادشاهي و چك و دسته‌نوشته و مكتوبي كه بدان اختيار شغل و ملكي را به كسي بدهند تعريف شده است. در اصطلاح فقه اسلامي، روايت يك حديث را سند مي‌گويند . از ديدگاه مدني، در تعريف ماده 1284 آمده است: سند عبارت از هر نوشته‌اي است كه در مقام...

غرب زدگي ، ريشه کشف حجاب

غرب زدگي ، ريشه کشف حجاب نخستين برخورد نوگرايان ايراني با آداب و رسوم غربي در كنار استفاده از صنعت و تكنولوژي پيشرفته غرب در ايران معاصر از دوران فتحعليشاه قاجار آغاز شد. شكستهاي نظامي ايران از روسيه و انعقاد قراردادهاي گلستان (1228 ق) و تركمانچاي (1244 ق) دربار ايران را متوجه عقب ماندگي كشور كرد و درصدد برآمد برخي از شيوه‎هاي غربي را در امور نظامي و آنگاه سيستم اداري و آموزشي وارد كند. آمد و رفتهاي هيأتهاي غربي خصوصاً فرانسويان،...

رمز سفير شدن من در تهران

رمز سفير شدن من در تهران «ويليام سوليوان» ‌آخرين سفير آمريكا در تهران، در 20 فروردين 1356 به عنوان سفير آمريكا در تهران تعيين شد. در 18 خرداد آن سال وارد تهران شد، در 20 خرداد استوار‌نامه خود را به شاه تقديم كرد و حدود 2 ماه پس از پيروزي انقلاب اسلامي در 17 فروردين سال 1358، تهران را به قصد كشورش ترك كرد. سوليوان در كشاكش حوادث انقلاب اسلامي، در ايران بوده و خاطرات خود را در كتابي تحت عنوان «مأموريت در ايران» به رشته تحرير درآورده و در...

تمارض براي فرار

تمارض براي فرار يكي از روديدادهاي مهم دوره حكومت پهلوي اول، ماجراي فريب خوردن رضاشاه و فرار حيرت‌انگيز رئيس شهرباني وي سرلشكر محمد حسين آيرم از كشور بود. فراري كه به گفته برخي مورخين، رضاخان را تا زمان مرگش آزار مي‌داد. آيرم خان كه بخشي از پرونده سياه دوران حاكميت رضا‌شاه پهلوي را به خود اختصاص داده است دست‌پرورده خود وي بود و رضاخان مغلوب كسي شد كه خود، او را براي ايجاد اختناق و رعب و وحشت در كشور و سركوب مردم، رشد داده...

صدرالاشراف: همسرم از غصه كشف حجاب، مُرد

صدرالاشراف: همسرم از غصه كشف حجاب، مُرد زماني كه رضا شاه، بي‌حجابي را علني و رسمي كرد، كابينه محمود جم عهده‌دار زمام امور بود. در اين كابينه محسن صدر (صدرالاشراف) وزارت عدليه را عهده‌دار بود. وي سالها بعد، خاطرات خود را در كتابي تحت عنوان «خاطرات صدرالاشراف» انتشار داد. بخشي از اين خاطرات، مربوط به اولين جلسات كشف حجاب در 1314 است كه تاثرآور و عبرت‌انگيز مي‌نمايد. با هم مي‌خوانيم: ...شاه براي اين كه مردم عادت كنند امر كرد...

5 خاطره از 5 دبيركل

5 خاطره از 5 دبيركل سازمان ملل تاكنون 8 دبير كل به خود ديده است كه به ترتيب عبارتند از تريگولي (از نروژ)، داگ هامر شولد (از سوئد)، اوتانت (از برمه)، كورت والدهايم (از اتريش)، خاوير پرز دكوئه يار (از پرو)، پطروس غالي (از مصر)، كوفي عنان (از غنا) و بان كي مون (از كره جنوبي). هر يك از اين 8 نفر، خاطرات فراواني از مناطق بحراني جهان طي سالهاي دبيركلي خويش دارند. بعضي از اين خاطرات در ارتباط با تحولات تاريخي ايران مي‌باشد كه به نوبه خود خواندني...

بچه‌هايم را آتش خواهم زد...

بچه‌هايم را آتش خواهم زد... محمدرضا پهلوي توجه بيش از حدي به ارتش داشت. لذا بيشتر از هر جا سرمايه‌هاي كشور را مصروف ارتش مي‌ساخت. طبق اسناد موجود، ارتش يكي از جاهايي بود كه حيف و ميل‌ها و سوء استفاده‌هاي نجومي در آن فراوان بود. البته در ميان دست‌ ا‌ندر كاران ارتش بودند افرادي كه با سوء استفاده سودجويان مخالفت مي‌كردند و پرواضح است كه مخالفتهاي آنها تبعاتي چون زندان و اخراج از ارتش را نيز، در پي داشت. سرهنگ لطيف بيگلري افسر...

انگليس در پس فتنه مرگ اميركبير

انگليس در پس فتنه مرگ اميركبير ماه دي سالگرد شهادت ميزا تقي خان اميركبير صدراعظم دلسوز و با كفايت ايران است . به اين مناسبت مقاله حاضر خدمات آن بزرگوار را در مدت زمان كوتاه صدارتش در ايران به اجمال مورد بررسي قرار داده است . در طول تاريخ همواره افرادي بوده‌اند كه مستبدانه همه چيز را براي خود خواسته‌اند. در نگاهي وسيعتر، دولت‌ها و حكومت‌هاي استعماري و استبدادي وجود داشته‌اند كه به چپاول و غارت دولت‌هاي ديگر و ضعيفتر...

از درون زندانهاي انگليس

از درون زندانهاي انگليس كوروش فولادي جوان 16 ساله ايراني كه در سال 1358 به بهانه‌اي واهي در لندن دستگير شد و طي 10 سال انواع شكنجه‌هاي موحش مأموران انگليسي را تجربه كرد، بهترين گواه بر ماهيت زندانهاي انگليس است. زندانهايي كه سياه چالهاي مخوف قرون وسطاي اروپا را تداعي مي‌كند. فولادي در 16 سالگي بي‌دليل در لندن دستگير شد و در 26 سالگي در حالي كه چهره‌اش، او را 40 ساله نشان مي‌داد از زندان آزاد شد و در 19 شهريور سال 1368 وارد تهران شد....

معرفي کتاب «پرنده نوپرواز »

معرفي کتاب «پرنده نوپرواز » كتاب «پرنده نوپرواز» كه حاصل گفت‌وگو با يكي از افراد شركت كننده در مبارزه مسلحانه آمل مي باشد به قصد تحريف واقعيتهاي سياسي، فرهنگي و اجتماعي سالهاي پس از پيروزي انقلاب اسلامي نگاشته شده واگر اندكي دقت و تأمل در مطالعه آن صورت گيرد، گذشته از عيان شدن جعليات آن، مي‌توان آثار و تبعات بيگانگي از فرهنگ ملي و ديني و فاصله‌گيري از جامعه خود را در سرنوشت اتحاديه كمونيستهاي ايران، بة روشني مشاهده...

اعتراف به يك حقانيت...

اعتراف به يك حقانيت... شوراي امنيت براي توقف جنگ تحميلي هشت قطعنامه (479، 552، 540، 582، 588، 598، 619) را تصويب كرد. قطعنامه 598 نه‌ ماه و نيم پس از آخرين قطعنامه (588) به تصويب رسيد. در مورد قطعنامه 598 نكته حائز اهميت اين بود كه پيش‌نويس آن از سوي 5 عضو دائمي شوراي امنيت تهيه شده بود و آنها مشتركاً اين پيش‌نويس را به شوراي امنيت تسليم كرده بودند. شوراي امنيت در اين فاصله به مشورتهاي فشرده خود براي تنظيم پيش‌نويسي كه حاوي فصل مشترك نظريات دو...

جعل سند، آفت تاريخ‌نگاري

جعل سند، آفت تاريخ‌نگاري نگارش تاريخ مشروطيت، همچون بسياري از مقاطع تاريخ ايران، از تحريف و وارونه‌سازي واقعيات مصون نمانده و به شكلهاي گوناگون تحريف شده است. تحريف (به معناي عامّ لفظ)، در دوران اخير به سه گونه صورت گرفته است: 1. كتمان و پوشاندن حقايق؛ حقايق كتمان شده است. 2. وارونه‌سازي حقايق؛ حقايق به شكل وارونه مطرح شده است. 3. جعل اسناد و مدارك تاريخي؛ كه موضوع بحث امروز بنده را تشكيل مي‌دهد. جز اينها، البته ما، «سرقتِ»...

اسلام‌ستيزي در عصر پهلوي دوم

اسلام‌ستيزي در عصر پهلوي دوم يکي از مظاهر اسلام زدايي دوره پهلوي، تقويت روزافزون فرقه‌هاي ضاله و باطله و آيين‌هاي ساختگي بي‌پايه مي‌باشد. تقويت کليمي‌ها از جهت اقتصادي در دوره محمدرضا به جايي رسيده بود که مي‌‌توان گفت اقتصاد کشور را در قبضه قدرت کليمي‌ها قرار داده بود. حمايت‌هاي فراوان رژيم شاه از اين طايفه در ابعاد گوناگون، و روابط سياسي رژيم با دولت غاصب صهيونيستي مستقر در فلسطين اشغالي، عليرغم نفرت شديد ملت ايران...

برگ ديگري از عياشي اردشير زاهدي

برگ ديگري از عياشي اردشير زاهدي اردشير زاهدي در قلمرو اخلاق و منش انساني بس ضعيف و فاقد فضائل اخلاقي و شخصيت و منش قابل قبول حتي براي همكيشان داخلي و خارجي خود بود. اسدالله علم در خاطرات خود به مناسبت‌هاي مختلف برخي ويژگي‌هاي مذموم زاهدي را بيان مي‌كند، از جمله در جايي اشاره داد كه «... آدم فضول و خودسري است. گزارشات متعدد ساواك از رفتار و گفتار زننده و سخنان ركيك وي كه زبانزد عام خاص وجود دارد افراط و زياده‌روي وي در در هرزگي و...

روايتي از زنان دوره رضا‌خان

روايتي از زنان دوره رضا‌خان حدود نيمي از افراد جامعه‌ي ما را زنان تشكيل مي‌دهند. اين نيروي اجتماعي همواره مانند نيمه‌ي پنهان جامعه‌ در فرايندهاي اجتماعي و سياسي عمل كرده است؛ اما همواره مردان در متن و زنان در حاشيه مانده‌اند و هرگاه در فراز و نشيب‌ها و بحران‌هاي اجتماعي فرصتي يافته‌اند، ‌به ميان آمده‌اند. نقش اجتماعي زنان،‌ در تاريخ معاصر ايران اگر چه نسبت به دوره‌هاي پيش از آن‌، جدّي‌تر تلقي شده؛ اما باز هم نقشي در...

خاطره مطبوعاتي

خاطره مطبوعاتي در سال 1363، مأموريت يافتم تا مقاله مبسوطي راجع به تاريخچه روابط انگليس با ايران تهيه كنم. مدت زيادي مطالعه و فيش‌برداري كردم. سرانجام اين مقاله تهيه شد و در 42 شماره در حد فاصل 30 مهر تا 29 آذر همان سال در روزنامه جمهوري اسلامي به چاپ رسيد. در اين گزارش رابطه انگليسي‌ها با ايرانيها از عهد مغول بررسي شده بود، سپس به دوره صفويه كه آغازگر مناسبات ديپلماتيك دو كشور بود پرداخته شد، آنگاه مناسبات دو كشور در دوره...

پزشك احمدي كيست ؟

پزشك احمدي كيست ؟ احمد احمدي مشهور به «پزشک احمدي» فرزند محمدعلي در سال 1266 هجري در شهر تبريز ديده به جهان گشود . در سنين نوجواني به كار فروش دارو سرگرم بود. در 1307 به تهران آمد و در بيمارستان سپه به كار پرستاري سرگرم شد. در 1310راهي مشهد شد و در شمال اين شهر دواخانه كوچكي داير كرد و كار داروفروشي را از سر گرفت . تجربه اين كار وي را با انواع داروها و خواص آنها آشنا كرد به طوري كه با همين تجربه در اينجا و آنجا به كار مداواي بيماران نيز مي...

صدام به روايت يك عضو ارشد حزب بعث

صدام به روايت يك عضو ارشد حزب بعث چندي پيش شبكه تلويزيوني الجزيره گفت‌و‌گويي را با صلاح عمر العلي عضو شوراي فرماندهي كشوري حزب بعث عراق ترتيب داد. عمر العلي يكي از نزديكان صدام و مقامات بلندپايه حزب بعث نحوه به قدرت رسيدن صدام حسين رئيس جمهور مخلوع عراق و عملكرد چندين ساله او را به عنوان «شاهد»ي بر آن عصر توضيح مي‌داد. يكي از مهم‌ترين بخش‌هاي اين مصاحبه طولاني، اعترافات صلاح عمرالعلي و افشاگري او در مورد نحوه شروع جنگ عراق...

گازيوروسكي: رئيس ساواك در آمريكا، كارگزار «سيا» بود

گازيوروسكي: رئيس ساواك در آمريكا، كارگزار «سيا» بود « مارك. ج گازيوروسكي » استاد رشته علوم سياسي دانشگاه ايالتي لوئيزياناي آمريكا در كتاب «سياست خارجي آمريكا و شاه» مي نويسد: ‌ساواك و سيا از طريق ديگري نيز،‌ هر چند بر پايه‌اي انتخابي و نسبتاً محدود، همكاري مي‌كردند. دو سازمان به ويژه در همه 1950 و اوايل دهة 1960 رابطه تبادل اطلاعات نزديكي داشتند و سرپرست شعبه سيا در تهران تماس منظمي با شاه و سرپرست ساواك داشت و نمايندة اصلي...

يك اعتراف خواندني

يك اعتراف خواندني انبوه گسترده اسناد و مدارك باقيمانده در بايگاني‌هاي محرمانه ساواك نشان مي‌دهد كه اين سازمان از همان آغاز مجموعه فعاليت‌هاي احزاب دولتي آن روزگار و از جمله حزب ايران نوين را با جديت تمام تحت مراقبت داشته و تمام فعاليت‌ها، تحركات، آمد و شدها، گفت‌وگوها، موضعگيري‌هاي رسمي و غير رسمي رهبران، كارگردانان،‌ دست‌اندركاران و بسياري از اعضاي مؤثر و يا حتي كمتر مؤثر اين حزب را تحت نظر داشته است. ساواك در سطوح...

معرفي کتاب «از نهضت آزادي تا مجاهدين »

معرفي کتاب «از نهضت آزادي تا مجاهدين » كتاب «خاطرات لطف‌الله ميثمي» با عنوان « از نهضت آزادي تا مجاهدين » از جمله آثاري است كه در ارتباط با چگونگي شكل گيري سازمان مجاهدين خلق و سرنوشت اين سازمان از آغاز تا مرحله فروپاشي چاپ و منتشر شده است . خاطرات مزبور در دو جلد تحت عناوين «از نهضت آزادي تا مجاهدين» (جلد اول) و «آنها كه رفتند» (جلد دوم)، تهيه و تدوين و توسط انتشارات صمديه به ترتيب در سال 1378 و 1382 منتشر شده است. جلد اول، حاوي...

بايدها و نبايدهاي تاريخ نگاري

بايدها و نبايدهاي تاريخ نگاري شايد او تنها کسي است که رهبر فقيد انقلاب او را با آن همه ارج و اعتبار به تدوين تاريخ انقلاب اسلامي رهنما شده باشد و اميدها و آفت‏هاي تاريخ‏نگاري انقلاب اسلامي را برايش بازگو کرده باشد. او به عنوان شخصي که عملا درگيرودار انقلاب اسلامي بوده و به قول امام در به ثمر رسيدن انقلاب اسلامي و تدوين تاريخ انقلاب تلاش و زحمات قابل تقديري کشيده است مي‏تواند به عنوان يک شاخص در عرصه تاريخ‏نگاري انقلاب...

اسناد تاريخي و نسخ خطي در معرض تهديد موريانه ها و حشرات كتابخانه اي

اسناد تاريخي و نسخ خطي در معرض تهديد موريانه ها و حشرات كتابخانه اي حشرات از قديمي‏ترين ساکنان کره زمين بوده و بيشتر از سيصد و پنجاه ميليون سال است که روي اين سياره سکونت دارند.اين‏ جانوران به دلايلي چون اندازه کوچک ، پوسته سخت ، سازش با محيط ، قدرت پرواز ، دگرديسي و استحاله در حين‏ زندگي بيشترين تعداد را در جانوران دارند. انهدام کامل حشرات عملي نيست و حتي در برخي موارد ضرورتي نيز ندارد، اما تهديد بهداشت و سلامت‏ انسان و...

شهادت آيت‌الله مصطفي خميني به روايت همسرش

شهادت آيت‌الله مصطفي خميني به روايت همسرش در سال 1356 بحراني گريبان سلطنت پهلوي را گرفت كه پي‌آمد‌هاي آن پايان عمر رژيم را حتمي كرد. و آن بحراني بود كه با شهادت آيت‌الله سيد مصطفي خميني آغاز شد. ايشان در واپسين ساعات روز 30/7/56 در منزل خود در شهر نجف اشرف به شيوه‌اي نامعلوم به شهادت رسيد. شهيد مصطفي خميني از بدو شروع نهضت اسلامي همراه حضرت امام خميني بود. ايشان اول بار در سال 1342 و پس از شروع نهضت دستگير شد و پس از مدتي حبس، به تركيه...

وحشيگري‌هاي رضا شاه در اسناد وزارت خارجه امريكا

وحشيگري‌هاي رضا شاه در اسناد وزارت خارجه امريكا «برنارد گوتليب» كنسول آمريكا، در سال 1923 در گزارشي محرمانه شواهدي از وحشيگري‌هاي رضا‌خان به دست مي‌دهد: رئيس الوزراي فعلي، يك دهاتي بي‌سواد با خوي ددمنشانه است كه با هوشمندي، قاطعيت و استحكام شخصيت ذاتي خاصش كه ندرتاً در ايراني‌ها يافت مي‌شود، به مقام كنوني دست‌ يافته است. مردي است با خشمي مهارنشدني؛ او شخصاً رييس‌الوزراي سابق، قوام‌السلطنه، را مضروب ساخت (آن هم طبق...

...

91

...