30 فروردین 1394
اولین جلسه مشترك نمایندگان ساواك ایران و موساد اسرائیل، در مرداد 1339 چهار سال پس از تأسیس ساواك برگزار شد. نظر به اهمیت این نشست و مصوبات آن و تلاشی كه رژیم صهیونیستی برای استفاده از توان امنیتی ایران برای مقابله با رژیم جمال عبدالناصر در مصر به كار بسته بود، گزارش نتیجه مكتوب این جلسه را به نقل از اسناد ساواك كه عیناً در كتاب «ساواك و دستگاه اطلاعاتی اسرائیل» نوشته عبدالرحمان احمدی به چاپ رسیده است می‌آوریم. اسرائیل به عنوان رژیمی جعلی و غاصب، همیشه از خشم انقلابی و قیام بر حق مردم مسلمان و مظلوم منطقه در هراس بود؛ لذا بیش از هر چیز، سران صهیونی در پی اتحاد و ایجاد ارتباط با سران كشورهای منطقه بودند. بنابراین، تقویت و اتخاذ راه‌كارهای جدید در سیاست خارجی از بدو غصب سرزمین‌های اشغالی، از اولویت خاصی برخوردار بود. پس از جنگ سوئز در سال 1335 (1956 م)، ضرورت ایجاد ارتباط و گسترش آن با كشورهای منطقه، بیش از پیش از سوی رژیم صهیونیستی احساس شد. بدین ترتیب شیوه‌ای جدید برای ایجاد روابط با كشورهای غیر عرب منطقه خاورمیانه در امر سیاست خارجی اسرائیل مطرح و پایه‌ریزی شد:
«... در سالهای دشوار پس از جنگ آبراه سوئز، اسرائیل كوشید تا سیاست خارجی خود را بگونه‌ای تنظیم كند كه ثمرة پیروزی نظامی خود را بر مصر درو كند. سیاست مقامای تل‌آویو آن بود كه با ایجاد روابط با كشورهای غیر عرب حاشیه‌های خاورمیانه، كه شدیداً نگران گسترش ناصریم و كمونیسم بودند، 1 اسرائیل را از انزوای منطقه‌ای به درآورند. ایسرهارل، رئیس موساد سهم مهمی را در این استراتژی نوآورانه،یعنی توسعه و پیشبرد نقش اسرائیل در دیپلماسی نهانی داشت...» 2
از سویی، سران بسیاری از كشورهای منطقه، بنا به دلایل مختلفی، از ارتباط آشكار با اسرائیل در هراس و وحشت به سر می‌بردند. لذا پیش از هر چیز، غیر آشكار بودن روابط ـ حداقل در قدم‌های اولیه ـ مد نظر سران كشورهای منطقه بود. بر این اساس، بخش سازمان اطلاعات اسرائیل كه عملیات نهانی را انجام می‌داد، در این زمینه نیز فعالیت خود را از سر گرفت و در كنار وزارت امور خارجه خود را مطرح كرد:
«... برای انجام این نقش، [توسعه و پیشبرد نقش اسرائیل در دیپلماسی نهانی و ایجاد ارتباط با كشورهای منطقه خاورمیانه] موساد در اوایل 1958 [1337] بخش روابط خارجی را پدید آورد. ریاست این بخش به عهدة یعاكف [یعقوب] كاروز، مرد توانمندی كه از زمان انتقال از شین‌بت در سال 1954 [1333] در پاریس مستقر شده بود، واگذار شد. دیری نپایید كه این بخش جزء بی‌همتایی از سازمان اطلاعات اسرائیل شده و موازی با كار سری وزارت خارجه در راستای ایجاد و حفظ روابط با كشورهایی كه نمی‌توانستند یا نمی‌خواستند روابط رسمی با اسرائیل برقرار كنند، به خدمت پرداخت...» 3
ایران، به عنوان «گوهر تابناك»4 در زمینه ارتباط با اسرائیل، مورد توجه خاص سران تل‌آویو بود. اگر چه رژیم شاهنشاهی در زمان نخست‌وزیری ساعد رژیم غاصب را به شكل دوفاكتو مورد شناسایی قرار داده بود؛ 5 ولی هراس محمد‌رضا نسبت به عكس‌العمل مردم مسلمان ایران بویژه روحانیت و هماهنگی این دو طیف در اعتراض به موضوع مزبور، موجب گردید كه این ارتباط به شكل مخفیانه و نیمه‌آشكار، تعقیب و پی‌ریزی شود. به این علت، نقش سازمان اطلاعات و امنیت كشور و سازمان اطلاعاتی اسرائیل و روابط آنها در این زمینه پررنگ‌تر از روابط دیگر نهادها و ارگان‌های دولتی بوده و نقش اساسی در این حیطه را ایفا و اجرا كردند.
ساواك از بدو تأسیس توسط آمریكایی‌ها، ارتباط نزدیكی با اسرائیل داشت و حتی در سالهای اولیه تأسیس و قبل از حضور همه جانبه اسرائیل در شئون مختلف ساواك، دیدارهایی بین سران دو رژیم صورت گرفته بود. بختیار به عنوان نخستین رئیس ساواك، با سران اسرائیلی ملاقات و دیدارهایی به عمل آورد:
«... در سپتامبر 1957 [1336] تیمسار تیمور بختیار، نخستین رئیس سازمان اطلاعاتی تازه تشكیل یافتة ساواك (سازمان اطلاعات و امنیت كشور) در پاریس با كاروز، 6 كه در مقام «رایزنی سیاسی» در سفارت اسرائیل خدمت می‌كرد، دیدار به عمل آورد...» 7
این دیدار كه بدون آگاهی محمد‌رضا نمی‌توانست صورت بگیرد؛ جایگاه ویژه‌ای در نظر سران اسرائیلی داشت كه از آن به عنوان «گشایشی حیاتی» یاد شده است:
«... این گشایشیحیاتی در این زمینه بود. كاروز بعدها گفت: «ایسر [هارل، رئیس موساد] موضوعاتی را مستقیماً نزد گلدا [مایر، وزیر خارجه] 8 برد. این نخستین باری بود كه یك كشور مسلمان به ما اظهار علاقه می‌كرد...» 9
رئیس دو سازمان اطلاعات و امنیت ایران، یعنی تیمور بختیار و ایسرهارل رئیس موساد با یكدیگر «روابط دوستانة شخصی» بسیار خوبی برقرار كرده بودند. 10
چندی پس از دیدار بختیار و كاروز، جلساتی به منظور هماهنگی بین دو سرویس اطلاعاتی ایران و اسرائیل با شركت مقامات رده‌بالای دو سازمان برگزار گردید.
در سال 1339، جلسه‌ای با شركت رئیس ساواك،رئیس موساد و دیگر مقام‌های مطرح دو سازمان تشكیل گردید. در گزارش ساواك در این زمینه آمده است:
«... طبق تصمیمات متخذه قبلی روز دوشنبه 24 مرداد جلسه كمیته هم‌آهنگی رؤسای سازمانهای اطلاعات ایران و اسرائیل با حضور سپهبد بختیار ـ آقایان هارل ـ كاروز‌ـ سرتیپ پاكروان ـ سرتیپ علوی‌كیا منعقد شد. آقای هارل اظهار زیر را نمود:
با توجه به وضع حساس دو كشور و شرایط بحرانی جهان چنانچه در سیاست عالی و در فعالیت بین‌الملی دو كشور هم آهنگی ایجاد شود و دربارة هدفهای كلی كه بین دو كشور می‌باشد تبادل نظرـ مشورت و توافق بعمل آید بدون شك خواهیم توانست در صحنه بین‌المللی نقش مؤثری بازی كنیم و خطراتی كه متوجه ما می‌باشد رفع سازیم.
در اینجا آقای هارل تذكر داد كه وضع جهان و خاورمیانه طوری است كه پشتیبانی و حفظ منافع ایران از لحاظ اسرائیل جنبه حیاتی دارد و هر عملی كه دولت اسرائیل به نفع ایران انجام می‌دهد در حقیقت قدمی است كه به نفع خود اسرائیل برداشته شده است و بنابراین باید تصریح كرد كه هر نوع كمك اسرائیل به ایران بدون توقع هیچگونه عمل متقابلی از طرف دولت شاهنشاهی است و ما اكنون اصراری درباره مبادله نمایندگان سیاسی بین دو كشور نداریم. البته دولت اسرائیل امیدوار است كه در آتی این منظور عملی بشود ولی موضوع مزبور فعلاً مطرح نیست...»
در ادامه سند ساواك راجع به راهبردهای مشترك ساواك و موساد چنین آمده است:
1ـ هدفهای كلی:
آقای هارل متذكر شد كه هدفهای كلی كار در مرحله حاضر عبارت است از:
ـ جلوگیری از هرگونه افزایش قدرت ناصر
ـ دفع حمله تبلیغاتی كه جمال عبدالناصر با تشریك مساعی روسها علیه ایران آغاز كرده است. در این خصوص اقدام عمومی در فاش كردن ماهیت حقیقی عبدالناصر و سیاست او لازم است.
ـ تقویت ایران از نقطه نظر سیاسی و اقتصادی تا مبانی ثبات و پایداری ایران مستحكم‌تر شود.
دولت اسرائیل حاضر است كه تمام امكانات خود را بدون هیچگونه قید و شرط و با تمام قدرت و با رعایت تمام شرایطی كه فعلاً باید دولت ایران ملاحظه نماید در اختیار ایران بگذارد.
2ـ نحوه همكاری:
همكاری می‌تواند در حیطه‌های زیر بطور مؤثری صورت گیرد:
1ـ حیطه سیاسی
2ـ حیطه تبلیغاتی
3ـ حیطه اجتماعی
در حیطه سیاسی: چنانچه در كشورهای مهم دنیا بین نمایندگیهای سیاسی دو كشور طبق دستورات مركز، تبادل نظر و مشورت بعمل آید و برای حل مسائل جاری راه مشتركی آغاز شود زودتر و مؤثرتر به منظور خود نائل خواهیم شد و شاید بعضی مسائل كه به تنهایی قابل حل نبودند به آسانی راه‌حل پیدا كنند. نمایندگیهای دولت اسرائیل تمام تجربیات و معلومات خود را در اختیار نمایندگان ایران خواهند گذاشت. «لابی»های موجود را به كار خواهیم برد و به نمایندگی ایران در اداره عمل «لابی» راهنمایی خواهیم كرد. شرط موفقیت این است كه نمایندگیهای خارجی ایران كه به طور كلی ضعیف می‌باشند به طور شایسته‌‌ای تقویت شوند و باید به طور قطع برای این منظور در سفارتخانه‌های مهم تعداد كارمندان ورزیده و شایسته افزایش یابد. زیرا در وضع حاضر امكانات اغلب سفارتخانه‌ها به قدری محدود است كه قادر به انجام وظایف محوله نمی‌باشند.
در حیطه تبلیغاتی: با در نظر گرفتن حمله تبلیغاتی بی‌سابقه‌ای كه علیه ایران جریان دارد باید تمام وسایل را به كار برد تا از شدت این حمله كاسته شود. برای این منظور باید آشنایی كامل با محیط مطبوعاتی كشورهای مختلف داشت و با شخصیتهای متنفذ این محافل تماس نزدیكی برقرار شود. در محیط هر كشور باید طبق مختصات روانی آن كشور عمل نمود تا به نتیجه برسیم ـ نمایندگان دولت اسرائیل در خارج در این خصوص معلومات خیلی وسیعی دارند كه تماماً در اختیار نمایندگان ایرانی گذاشته خواهد شد. ضمناً برای اعمال نفوذ در سایر رشته‌های تبلیغاتی مانند رادیو ـ تلویزیون و غیره می‌توان اقدامات مؤثرتری در نظر گرفت. حیطه اجتماعی و روابط عمومی و اقتصادی: چنانچه با طرق عمل مناسب فعالیتهای دامنه‌داری برای برقراری تماس با شخصیتهای مؤثر در طبقات مختلف انجام شود می‌توان از خیلی امكانات كه تابحال دست نخورده مانده‌اند استفاده نمود. به عبارت دیگر باید سازمانهای روابط عمومی مجهز و منظمی (كه تاكنون یا وجود نداشته و یا به نحو غلطی اداره می‌شده) تأسیس كرد. در این مورد آقای هارل گفت كه دولت اسرائیل از مؤسسات خصوصی موجود تجربه بدی دارد و به این نتیجه رسیده كه آنها از مقتضیات و اوضاع حقیقی كشورهای ما بیش از حد بی‌اطلاع هستند و بالنتیجه نمی‌توانند عمل مفیدی انجام دهند و با در نظر گرفتن این تجربه دولت اسرائیل تصمیم گرفت كه عمل روابط عمومی را رأساً انجام دهد و تا بحال نتیجه رضایت بخشی حاصل شده است. اسرائیل نه فقط حاضر است دستگاه خود را در اختیار ایران بگذارد بلكه نمایندگیهای ایرانی را كمك خواهد كرد تا دستگاه مشابهی برپا كند. وقتی دستگاه مؤثری ایجاد شد بخودی خود خیلی از مسائل تبلیغاتی و اقتصادی راه‌حل مناسبی پیدا خواهد كرد.
3ـ پیشنهادات برای اقدامات اولیه:
آقای هارل پیشنهاد نمود هر چه زودتر بین وزرای امور خارجه دو كشور ملاقاتی به عمل آید تا مسائل فوری همكاری و هم‌آهنگی مطرح گردد. چنانچه در آتیه نزدیكی چنین ملاقاتی میسر نباشد اجازه داده شود كه وزیر ا مور خارجه اسرائیل نماینده تام الاختیاری نزد آقای آرام اعزام داردتا مذاكرات لازم را بعمل آورند. سپس باید به نمایندگیهای سیاسی دو كشور در نقاط مهم دنیا دستورات لازم صادر شود و به این منظور پیشنهاد می‌شود گروه كاری كه از یكنفر ایرانی و یكنفر اسرائیلی مركب خواهد بود تشكیل و به نقاط مورد نظراعزام شوند تا در محل ترتیبات لازم همكاری دو جانبه را بدهند.
سپهبد بختیار در اینجا اظهار داشت پس از اینكه مطالب بالا بشرف عرض رسید و مورد تصویب واقع شد ترتیب لازم برای همكاری دو كشور داده خواهدشد.
در قسمت دوم مذاكرات ترتیبات همكاری بین مأمورین دو سرویس مورد مطالعه واقع شد و عملیاتی كه تابحال انجام گرفته مرور شد و اصلاحات لازم برای پیشرفت كار مطرح گردید.
این جلسات با حضور مقامات دو سازمان، جهت برنامه‌ریزی انجام و شروع همكاری عملی ادامه یافت.
در گزارش ساواك از كمیتة اطلاعاتی مشترك ایران و اسرائیل آمده است:
در تاریخ 24ـ 25 و 26 مرداد 1339 (مطابق با 15ـ 16 و 17 اوت 1960) كمیته اطلاعاتی مشترك ایران و اسرائیل مركب از آقایان آلموگ ـ رابكین ـ بابایی به نمایندگی از طرف اسرائیل و انصاری ـ‌عظیما ـ كاوه ـ‌عالیخانی از طرف ایران تشكیل شد.
دستور كمیته بشرح زیر بود:
1ـ فعالیتهائی علیه سوریه و مصر از لبنان.
2ـ فعالیتهائی علیه سوریه و مصر از كشورهای بیطرف دیگر.
3ـ استخدام مأمورین ویژه تحت پوششهای مختلف و آموزش آنها.
4ـ تأمین وسایل ارتباطی برای مأمورین موجود و بهبود وضعیت ارتباطی آنها.
5ـ شروع عملیات مخصوص.
6ـ تهیه اسناد ایرانی برای مأمورین ویژه سرویس اسرائیل.
7ـ كسب اخبار از منابعی كه من غیر عمد اطلاعاتی را افشا می‌كنند (منابع ناآگاه)
كمیته مشترك به اتفاق آراء تصمیم گرفت پیشنهادات زیر را برای تصویب به رؤسای سرویسهای اطلاعاتی دو كشور تعلیم نماید.
1ـ فعالیتهائی علیه سوریه و مصر از لبنان:
الف) سرویس ایران یكنفر با پوشش مناسب در سفارت ایران در بیروت مستقر سازد. این شخص ممكن است بوسیله سرویس اسرائیل تعلیم داده شده و با محیط خدمتی خود آشنا گردد. از طرف سرویس اسرائیل وسایل ارتباط لازم در اختیار او گذارده خواهد شد.
ب ) باید از وجود ایرانیهای مقیم لبنان ـ لبنانی‌ها و سرویهای مخالف ناصر مقیم لبنان (كه شناخته نشده‌اند) برای ایجاد شبكه اطلاعاتی به منظور كسب اطلاع از سوریه استفاده نمود. سرویس اسرائیل حاضر است فهرست تعدادی اشخاص نشان شده را در اختیار سرویس ایران گذارده و حتی‌المقدور راجع به تحقیق در اطراف نشان شده‌ها و استخدام اشخاص مناسب به سرویس ایران كمك نماید.
ج ) تحقیق درباره نمایندگیهای مختلف لبنان كه در سوریه مستقر می‌باشد (از قبیل نمایندگی تجارتی ـ بانكی ـ بیمه ـ حمل و نقل و غیره) و بررسی درباره امكان استفاده اطلاعاتی از طریق این نمایندگی‌ها.
2ـ فعالیت علیه سوریه و مصر از سوی كشورهای بیطرف دیگر:
الف) بررسی امكان عملیاتی علیه مصر از طریق كشورهای لیبی ـ سودان ـ عربستان سعودی.
ب ) بررسی امكان استفاده از سودانیهایی كه در مصر كارمند ادارات دولتی هستند و به آنها از طرف دولت مصر به منظور مستعفی كردن آنها فشار آورده می‌شود و بالنتیجه این اشخاص از دستگاه ناراضی هستند.
ج) در هر نقطه از جهان كه دو كشور ایران و ج .م.ع نمایندگی سیاسی دارند مأمورین سرویس ایران اشخاصی مناسبی را در بین كارمندان نمایندگی سیاسی ج. م.
ع نشان كرده و به تدریج در مورد استخدام آنان مطالعه می‌نماید سرویس اسرائیل در مورد استخدام این قبیل نشان شده‌ها كمك خواهد كرد.
3ـ استخدام مأمور ویژه:
دو سرویس ایران و اسرائیل فعالیت مشترك فعلی خود را به منظور استخدام و تربیت مأمور توسعه خواهند داد. سرویس اسرائیل حاضر است برای تعلیم مأمورین سرویس ایرانی (به طور نظری و عملی) در صورت لزوم به نقاط دیگر جهان نیز كارشناسانی بفرستد.)
4ـ وسایل ارتباط:
سرویس اسرائیل برای تكمیل وسایل ارتباط مأمورین سرویس ایران حاضر است هرگونه وسیله از قبیل بی‌سیم ـ مركب نامریی ـ وسایل عكاسی ـ‌مخفی كردن پیام و غیره در اختیار سرویس ایران بگذارد و طرز بكار بردن آنها را نیز تعلیم دهد. سرویس ایران صورت نیازمندیهای خود را تهیه و به سرویس اسرائیل خواهد داد.
5ـ شروع عملیات مخصوص:
عملیات مخصوص دو سرویس باید باتوجه به دو اصل صورت گیرد:
(یكم) ـ بررسی فعالیتهای اطلاعاتی و تخریبی ناصر در خاورمیانه و مقابله با آنها[.] در اینمورد لازم است نحوه نفوذ در سازمان اطلاعاتی مصر و سوریه [،] روش رسوخ در میان عوامل ناصر و پایگاههای وی در خاورمیانه و كشورهای دوست دیگر مورد مطالعه قرار گیرد.
(دوم) ـ نقطه ضعف ناصر در سوریه است. بنابراین باید نهایت كوشش را برای كسب اطلاع از وضع سوریه بكار برد و درباره شرایط فعلی محافل و طبقات مختلف این كشور دقیقاً تحقیق كرد و با توجه به آنها برای وارد آوردن ضربه مهلك به ناصر در سوریه از وضعیت مناسب استفاده نمود.
با توجه به نكات فوق توصیه‌های زیر می‌شود:
الف) اقدام به عملیات ویژه مشترك در كشورهای عرب با توجه به امكانات ارتباطی ایران (استفاده از محافل اقتصادی سوریه كه از ناصر بیزار هستند و همچنین بررسی امكان بكار بردن اعضای حزب منحله بعث). هدف این عملیات كشف فعالیت محافل مصری و طرفدار مصری و پیدا نمودن طرق مقابله با آنها است.
ب) بررسی روابط فعلی ایران و سوریه پس از قطع روابط سیاسی با ج. م. ع در اینمود باید امكان استفاده از تجار سوری مقیم ایران ـ پرواز هواپیماهای ایرانی از فراز سوریه و رفت و آمد كشتیهای ایرانی را در بنادر ج. م. ع مورد نظر قرار داد.
ج) كسب اطلاع از مداركی كه محتملاً در سفارت ج. م. ع در ایران موجود است.
6ـ تهیه اسناد برای مأمورین ویژه
سرویس ایرانی حاضر است مدارك هویت لازم (شناسنامه و گذرنامه) جهت مأمورین اسرائیلی كه به صورت یكنفر ایرانی به كشور عربی اعزام می‌شوند تهیه نماید.
7ـ تحقیق از منابع ناآگاه
باید به مأمورین اطلاعاتی دو سرویس اهمیت استفاده از منابع ناآگاه توضیح و تعلیمات كافی داده شود. منابع ناآگاه در صورتی كه بنحو زیركانه و صحیحی مورد استفاده قرار گیرند یكی از مفیدترین و سرشارترین منابع اطلاعاتی می‌باشند. دو سرویس باید مرتباً فهرستی از مطالبی كه می‌توان درباره آنها اطلاعی از منابع ناآگاه تهیه كرد در اختیار مأمورین خود بگذارند.
ـ به منظور تسهیل امكان اجرای برنامه فوق سرویس ایرانی یك مأمور برای ارتباط با سرویس اسرائیل معرفی خواهد كرد.
ـ به منظور بررسی نتیجه فعالیتهای محوله در مورد پیشنهادات بالا و تشخیص معایب و نواقص و طرق مرتفع ساختن آنها كمیته اطلاعاتی مشترك دو سرویس سه ماه دیگر از این تاریخ در اسرائیل تشكیل جلسه خواهد داد.....»
اگر چه كم و بیش، همكاری بین دو سازمان اطلاعاتی ایران و اسرائیل ادامه داشت؛ ولی پس از حضور استادان و كارشناسان اسرائیلی در ساواك كه به منظور آموزش نیروهای اطلاعاتی ایران، این روابط از گسترش چشمگیری در سطوح مختلف برخوردار گردید. در سال 1340 پس از حضور فردوست در ساواك و توسل وی به اسرائیل، زمینة مساعد‌تری جهت همكاری موساد و ساواك پدید آمد. در این میان، نقش نصیری كه در سال 1343 به ریاست ساواك رسید نیز قابل توجه است. اسرائیل، پس از سپری شدن حدود 5 سال از آموزش ساواك، زمینه را به منظور استفاده از نیروهای امنیتی ایران، مناسب دیده و درصدد برآمد تا از محصول خود به نحو بهتری استفاده كند.
پانوشت‌ها:
1ـ رسانه‌های گروهی و تبلیغی تحت سیطره صهیونیست‌ها، با تبلیغات حساب شده، با ترساندن كشورها از ناصریسم و كمونیسم، در سوق دادن نهائی سران كشورها و یا حداقل ایجاد پوشش و بهانه جهت برقراری روابط با رژیم غاصب زمینه‌های لازم را مهیا كرده و نقش غیر قابل انكاری در این زمینه داشته‌اند.
2ـ جنگهای نهانی اسرائیل؛ ص 232ـ 231.
3ـ همان؛ صص 232.
4ـ همان.
5ـ در 24 اردیبهشت 1327دولت اسرائیل اعلام موجودیت كرد و 8 ماه بعد، علیرغم جو شدید ضد صهیونیستی در مسلمانان منطقه و ایران، دولت ساعد با دریافت 000/400 دلار رشوه به طور دوفاكتو آن را به رسمیت شناخت. (به نقل از: ظهور و سقوط سلطنت پهلوی، ج 2؛ ص 128.) همچنین رجوع كنید به: سیاست خارجی ایران در دوران پهلوی؛ تألیف عبدالرضا هوشنگ مهدوی؛ نشر پیكان، چاپ چهارم، 1377
6ـ كسی كه ریاست بخش روابط خارجی موساد در بدو تأسیس را عهده‌دار بود.
7ـ جنگ نهانی اسرائیل؛ ص 232.
8ـ توضیح از مترجم كتاب است.
9ـ جنگهای نهاین اسرائیل؛ صص 233ـ 232.
10ـ همان؛ ص 233. تیمور بختیار تا زمان بركناری، ارتباط خود با اسرائیل و سیا را ادامه داد.
منبع: ساواك و دستگاه اطلاعاتی اسرائیل عبدالرحمان احمدی، مؤسسه مطالعات و پژوهش‌های سیاسی
منبع بازنشر: نشریه الکترونیکی گذرستان - شماره 49
تعداد بازدید: 1284
