14 شهریور 1396
به انتخاب: احمد سروشنژاد
پس از آن که وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران قانون مصوب حکومت پهلوی در 21 مهر 1343 (13 اکتبر 1964) درباره اجازه استفاده مستشاران نظامی آمریکا در ایران از مصونیتها و معافیتهای قرارداد وین (کاپیتولاسیون) را در تاریخ 23 اردیبهشت 1358 لغو کرد، وزارت خارجه آمریکا و سفارت سابق آمریکا در تهران (لانه جاسوسی) تلاش کردند که دولت جدید ایران مستشاران باقیمانده از دوران حکومت پهلوی را به عنوان کارمندان اداری و فنی سفارت به رسمیت بشناسد.
سفارت سابق آمریکا در تهران، در یادداشت خود به وزارت امور خارجه ایران، به فهرستی از اسامی آن دسته از پرسنل نظامی که به تازگی به عنوان اعضای اداری و فنی به سفارت ایالات متحده آمریکا مأمور شده بودند، اشاره کرد.[1] همچنین در یادداشت دیگری موضوع قطع حقوق این کارکنان در وضعیت قبلیشان را مطرح کرد.[2] این سفارت در گزارشی هم آورده است: «مشاور سیاسی سفارت (خانم الیزابت سویفت - م) توسط رئیس اداره حقوقی، آقای فرخ پارسی به وزارت خارجه دعوت شد. پارسی... خاطرنشان ساخت که قانون 1964 لغو شده و دولت موقت ایران هرگز قانونی به تصویب نمیرساند که مستشاران نظامی خارجی را از مصونیت در برابر دعاوی جنایی و مدنی برخوردار سازد. آقای پارسی گفت که دولت موقت ایران، نقش وابستههای نظامی را که بر طبق حقوق بینالملل از مصونیتها و امتیازات به خوبی برخوردارند، به رسمیت میشناسد، ولی سفارت آمریکا در حال صدور گذرنامههای دیپلماتیک برای پرسنل مگ [مستشاران] و معرفی آنها به عنوان کارکنان اداری و فنی سفارت میباشد، در حالی که واقعیت این است که آنها کارکنان سفارت نیستند. آقای پارسی خاطرنشان ساخت که موضوع مستشاران نظامی در ایران برای دولت موقت چه از نظر تاریخی (نظریه سفارت: دولت موقت معتقد است که قانون 1964 توسط شاه و دولت آمریکا به ایران تحمیل شده است) و چه از نظر افکار عمومی ایرانیان، مسئلهای بسیار حساس است... از مطالبی که در گفتوگو رد و بدل میشد کاملاً مشخص بود که وزارت خارجه (ایران - م) مایل نیست که بیش از این اجازه دهد این افراد به عنوان کارکنان اداری و فنی به سفارت منتقل شوند... پارسی سؤال کرد که در حال حاضر چه تعداد پرسنل مگ در سفارت هستند. وی فرض را بر این قرارداد که تعداد آنها شش نفر است، چون وزارت دفاع (آمریکا - م) طبق قوانین آمریکا مجاز به پرداخت حقوق به بیش از شش مستشار نظامی در خارج از آمریکا نیست و تمام قوانینی که به دولت موقت ایران اجازه میداد به مستشاران نظامی خارجی حقوق پرداخت نماید، حال لغو شده است...
نظریه: در نامهای به تاریخ 4 سپتامبر 79- (13 شهریور 58 - م) به وزارت دفاع ملی (ایران - م) با عنوان نامگذاری مجدد پرسنل مگ، نماینده ارشد دفاعی آمریکا به پایان عملکرد پرسنل مستشاری آمریکا در نیروهای مسلح ایران اشاره کرد و از وزارت دفاع ملی درخواست همکاری به منظور نامگذاری مجدد و مناسب هیئت نظامی آمریکا را نمود. با وجود پیگیری ما، هنوز پاسخی دریافت ننمودهایم... ما مایل به حل این مسئله در سکوت کامل و در پایینترین سطح ممکن هستیم...»[3]
سایروس رابرت ونس، وزیر امور خارجه آمریکا هم در مکاتبه خود با سفارت سابق آمریکا در تهران مینویسد: «دولت ایالات متحده یک دفتر جدید رابط دفاعی را به عنوان بخشی از کارمندان سفارت ایالات متحده در تهران تشکیل داده است.»[4] به دنبال این مکاتبه، سفارت آمریکا نیز در یادداشتی مینویسد: «سفارت ایالات متحده آمریکا به اطلاع وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران میرساند که دولت ایالات متحده یک دفتر جدید رابط دفاعی را به عنوان بخشی از کارمندان سفارت ایالات متحده در تهران تشکیل داده است. پرسنل این دفتر تحت نظارت و طبق دستور ریاست هیئت نمایندگی دیپلماتیک ایالات متحده انجام وظیفه مینمایند. هدف این دفتر کمک به ریاست هیئت نمایندگی در اداره و حسابرسی مالی برنامه کمکهای امنیتی برای ایران است. پرسنل دفتر رابط دفاعی، مستشاران نظامی نیستند تا مانند اعضای آرمیش مگ که بر طبق قرارداد 1947 هیئت نظامی در ایران مشغول به کار بودند، از دولت ایران حقوق دریافت دارند... کلیه پرسنل دفتر رابط دفاعی، اعم از نظامی و غیر نظامی، اعضای ستاد اداری و فنی این سفارتخانه محسوب میشوند.... سفارت ایالات متحده آمریکا از دولت جمهوری اسلامی ایران تقاضا دارد که پرسنل دفتر رابط دفاعی را به عنوان اعضای هیئت دیپلماتیک آمریکا در ایران بپذیرد و پس از معرفی این نوع پرسنل به وزارت امور خارجه (ایران - م) طبق عرف معمول، آنها را از مصونیتها و امتیازات مربوط به همتایان آنها در هیئت برخوردار سازد.»[5]
پینوشت:
[1]اسناد لانه جاسوسی آمریکا: کتاب هفتم، مؤسسه مطالعات و پژوهشهای سیاسی، 1386، صص 810 و 811، سند شماره 99، 7 ژوئن 1979 – 17خرداد 1358
[2]همان، ص 812، سند شماره 100، 13ژوئن 1979- 23 خرداد 1358
[3] همان، صص 812 - 814، سند شماره 101، 24 سپتامبر 1979- 2 مهر 1358
[4] همان، صص 815 - 817، سند شماره 103، 20 اکتبر 1979- 28 مهر 1358
[5]همان، ص817، سند شماره 104، 29 اکتبر 1979- 7 آبان 1358
تعداد بازدید: 1365