12 فروردین 1398
الهام صالح
امام خمینی(ره) در تاریخ چهارم فروردین 1358 در پیام خود به مردم ایران نوشتند: «آنچه لازم است تذکر دهم شرکت زنان مبارز و شجاع سراسر ایران در رفراندم است. زنانی که در کنار مردان بلکه جلوتر از آنان در پیروزی انقلاب اسلامی نقش اساسی داشتهاند، توجه داشته باشند که با شرکت فعالانه خود، پیروزی ملت ایران را هر چه بیشتر تضمین کنند. شرکت در این امر برای مرد و زن از وظایف ملی و اسلامی است. شما همه آزادانه به هر چه میخواهید رای بدهید. من خودم به «جمهوری اسلامی» رای میدهم و تقاضای برادرانه از شما دارم که به من در این امر اسلامی کمک کنید. و لازم است جوانان غیور از توطئه و خیانت در آرای مردم جلوگیری کنند و از صندوقهای آرا با امانت حفاظت کنند.» [1]
انتخاب آزادانه رای به جمهوری اسلامی، بارها در سخنرانیهای امام خمینی(ره) تکرار و بر آن تاکید شد.
در شرایطی که مردم برای رای دادن آماده میشدند، سمپاشیهایی نیز از طرف برخی مخالفان انقلاب اسلامی صورت میگرفت: «از جمله این گروهها: جمعیت دفاع از آزادی و انقلاب کردستان، سازمان پیشرو برای اتحاد، نهضت ملی، کمیته موقت ارتباط جبهه ملی معلمان پیشگام، سازمان پیکار اتحاد چپ، اتحادیه خواستاران حقوق خلق کرد ایران، جمعیت طرفدار دفاع از زحمتکشان و حقوق ملی کرد، ستاد مشترک نیروهای دموکراتیک، جمعیت طرفداری زحمتکشان و ...» [2]
برخی از شهرهای سنینشین، هدف گروههای مخالف بودند.[3] آنها قصد داشتند با ایجاد اختلاف، ذهنها را منحرف و مردم را از حضور در پای صندوقهای رای بازدارند. برنامههای مختلفی توسط گروههای مخالف به اجرا درآمد تا از حضور مردم در رفراندوم جلوگیری کنند، حتی در برخی مناطق تعرفههای انتخاباتی را از بین بردند.»[4]
امام خمینی(ره)، پیش از آغاز رفراندوم به آگاهسازی مردم پرداختند. یکی از این پیامها در تاریخ 9 فروردین 1358 صادر شد: «با کمال تاسف اخبار ناراحت کنندهای از گنبد و زاهدان و اردبیل میرسد که بعضی فرقههای منحرف بین مردم محترم آن سامان مشغول سمپاشی و تفرقهافکنی هستند ما با برادران اسلامی اهل سنت خود هیچ اختلافی نداریم؛ و ما به برادران خود اطمینان میدهیم که تمام اقشار کشور- چه اهل سنت و چه شیعه- به حقوق خود خواهند رسید و هیچ فرقی بین طوایف مسلمین در حقوق سیاسی و اجتماعی و غیر آن نیست. من از همه برادران و خواهران خود در تمام کشور تقاضا دارم که به سمپاشی این عناصر فاسد اعتنا نکنند، و فردا به سوی صندوقهای آرا بروند و به هر چه میخواهند رای بدهند. من صلاح همه را در آن میبینم که به «جمهوری اسلامی» رای دهند...» [5]
اهمیت رای به جمهوری اسلامی تا حدی بود که امام خمینی(ره) بارها درباره آن سخن گفتند. ایشان در سخنرانی خود در پیش از ظهر 9 فروردین 1358 در مدرسه فیضیه قم اقشار مختلف مردم را برای رای دادن به جمهوری اسلامی تشویق کردند: «شما جوانان، شما ملت ایران، باید حفظ کنید وحدت خودتان را. اتکال به قرآن، اتکال به خدای تبارک و تعالی پیدا بکنید؛ با وحدت کلمه و اتکال به خدای تبارک و تعالی پیشروی کنید. فردا روز رفراندم است؛ روزی است که مقدرات شما تعیین خواهد شد. روزی است که یا اسلام پیش میبرد و یا کفر. روزی است که «آری» اسلام است و «نه» خلاف اسلام. روزی است که «آری» سرنوشت سعادتمند برای شما تهیه میکند و «نه»، شما را برمیگرداند به حال اول. «آری» بگویید. من «آری» میگویم. من جمهوری اسلامی را به جان و دل «آری» میگویم و از شما خواهران و برادران میخواهم که بروید و «آری» بگویید. بروید و آن ورقی که در آن «آری» نوشته است در صندوق بیندازید.» [6]
امام(ره)، رهنمودهای خود را بیان کردند، حال مردم میتوانستند با بینش و آگاهی انتخاب کنند. اقشار مختلف مردم خود را برای شرکت در رفراندوم آماده کردند. بازاریها یکی از همین اقشار بودند که سرتاسر بازار تهران را به شعارها و پلاکاردهایی مبنی بر دعوت به شرکت در رفراندوم و دادن رای «آری»، مزین کردند.[7]
سرانجام زمان موعود فرا رسید و مردم به شعب رایگیری رفتند. در تهران 1199 شعبه رایگیری برپا و اکثر مساجد تهران محل برگزاری انتخابات شد. در 24 استان، 165 شهرستان و 475 بخش، شعبه رایگیری وجود داشت. 24 میلیون برگه رای آماده شد. صندوقهای رایگیری به بیمارستانها، پادگانها و زندانها نیز انتقال یافت تا رای دادن برای همه اقشار آسانتر شود. سن رای دادن هم 16 سال بود. بیش از صد هزار نفر برای نظارت در رایگیری انتخاب شده بودند. برگههای رای، دو رنگ داشت؛ سبز و قرمز. سبز به نشانه «آری» به جمهوری اسلامی و قرمز به نشانه «نه».[8]
این جملات روی هر برگ رفراندوم به چشم میخورد: «بسمهتعالی/ دولت موقت انقلاب اسلامی/ وزارت کشور/ تعرفه انتخابات رفراندوم/ تغییر رژیم سابق به جمهوری اسلامی که قانون اساسی آن از تصویب ملت خواهد گذشت: «آری» با رنگ سبز و «نه» با رنگ قرمز، رای موافق و مخالف را تعیین میکند.»[9]
امام خمینی(ره) نیز در ساعات اولیه روز رایگیری در محله چهار مردان قم، رای خود را به صندوق انداختند. [10] رایگیری که از جمعه 10 فروردین آغاز شده بود، دو روز ادامه یافت. در پایان رایگیری، از 20 میلیون و 288 هزار و 21 نفر شرکتکننده در رفراندوم، 98.2 درصد به جمهوری اسلامی، «آری» گفتند.[11]
امام خمینی(ره) در روز 12 فروردین 1358 بهطور رسمی تشکیل حکومت جمهوری اسلامی را اعلام کردند. ایشان 12 فروردین را «یومالله» و «روز عید» نامیدند و به مردم شادباش گفتند: «مبارک باد بر شما روزی که در آن تمام اقشار ملت به حقوق خود میرسند، فرقی بین زن و مرد و اقلیتهای مذهبی و دیگران در اجرای عدالت نیست. طاغوت دفن شد و طغیان و سرکشی به دنبال او دفن میشود، و کشور از چنگال دشمنهای داخلی و خارجی و چپاولگران و غارتپیشگان نجات یافت. اینک شما ملت شجاع، پاسداران جمهوری اسلامی هستید.»[12]
ایشان در بخش دیگری از پیام خود فرمودند: «صبحگاه 12 فروردین ـ که روز نخستین حکومت الله است- از بزرگترین اعیاد مذهبی و ملی ماست. ملت ما باید این روز را عید بگیرند و زنده نگه دارند. روزی که کنگرههای قصر 2500 سال حکومت طاغوتی فرو ریخت، و سلطه شیطانی برای همیشه رخت بربست و حکومت مستضعفین که حکومت خداست به جای آن نشست. هان! ای ملت عزیز که با خون جوانان خود حق خود را به دست آوردید، این حق را عزیز بشمرید و از آن پاسداری کنید، و در تحت لوای اسلام و پرچم قرآن، عدالت الهی را با پشتیبانی خود اجرا نمایید. من با تمام قوا در خدمت شما که خدمت به اسلام است، این چند روز آخر عمر را میگذرانم، و از ملت انتظار آن دارم که با تمام قوا از اسلام و جمهوری اسلامی پاسداری کنند...»[13]
پینوشتها:
[1]. خمینی(ره)، روحالله، صحیفه امام خمینی(ره)، ج 6، تهران: موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره)، 1378، ص 408
[2]. تاریخ انقلاب اسلامی، موسسه فرهنگی هنری قدر ولایت، ج اول، ص 60
[3]. همان
[4]. همان
[5]. خمینی(ره)، روحالله، صحیفه امام خمینی(ره)، ج 6، ص 430
[6]. همان، صص 431 و 432
[7]. خلیلی، اکبر، گام به گام با انقلاب، جلد دوم، تهران: سروش، 1382، ص 88
[8]. همان، صص 87 و 88
[9]. همان، ص 87
[10]. مرادینیا، محمدجواد، منزل به منزل با خمینی(ره)، تهران: موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره)، 1389، ص 123
[11]. خمینی(ره)، روحالله، صحیفه امام خمینی(ره)، ج 6، ص ۴۵۲
[12]. همان، ص ۴۵3
[13]. همان، صص 453 و ۴۵4
تعداد بازدید: 1616