15 آبان 1398
الهام صالح
امام خمینی(ره) در چهاردهم و پانزدهم آبان 1357، مصاحبه‌هایی با خبرنگاران خارجی انجام دادند و برای دانشجویان و ایرانیان مقیم خارج از کشور نیز سخنرانی کردند. «توسل شاه به فریب و سرنیزه برای بقای خویش»، «لزوم انقراض سلسله پهلوی» و «پیروزی ملت ایران»، برخی از موضوعات سخنان ایشان بود. امام(ره) همچنین سیاست خارجی جمهوری اسلامی را تبیین کردند.
امام خمینی(ره) در چهاردهم آبان 1357 در مصاحبه با خبرنگار رادیو و تلویزیون هلند، درباره علت تظاهرات متعدد در ایران این‌طور توضیح دادند: «علت تظاهرات کارهایی است که شاه در این مدت کرده است. مردم از اختناق و کشتارها ناراضی و تظاهرات رو به ازدیاد است. پیش‌بینی می‌شود که اگر خیلی دامنه پیدا کند، انقلاب بالاتری پیش آید. اگر شاه به عقل آید و زودتر خودش کنار رود، آرامش نسبی تحقق پیدا خواهد کرد.» [1]
امام خمینی(ره) درباره عدم مطابقت رژیم پهلوی با آرای مردم فرمودند: «اکنون همه ملت ایران به‌پا خاسته و رژیم سلطنتی را نمی‌خواهند. رژیم سلطنتی که مستندش قانون اساسی است باید مطابق با آرای ملت باشد و ملت - قاطبتا - بر خلاف آن رای داده‌اند. بنابراین رژیم سلطنتی محکوم است و به کلی باید از بین برود.» [2]
امام(ره) همچنین در این مصاحبه، درباره حکومتی که جانشین نظام شاهنشاهی خواهد شد و ناسازگاری تمدن اسلامی با تمدن غربی چنین گفتند: «رژیمی که به جای رژیم ظالمانه شاه خواهد نشست، رژیم عادلانه‌ای است که شبیه آن رژیم در دموکراسی غرب نیست و پیدا نخواهد شد. ممکن است دموکراسی مطلوب ما با دموکراسی‌هایی که در غرب هست مشابه باشد، اما آن دموکراسی‌ای که ما می‌خواهیم به وجود آوریم در غرب وجود ندارد. دموکراسی اسلام، کامل‌تر از دموکراسی غرب است.» [3]
امام(ره) در پانزدهم آبان 1357 نیز با خبرنگار تلویزیون «سی. بی. اس» آمریکا مصاحبه‌ای انجام دادند که در آن موضع خود را درباره تغییر دولت و تعهدات شاه، اعلام کردند: «تغییر دولت‌ها تاثیری در نهضت عمومی مردم ایران ندارد. دولت‌ها، چه دولت نظامی باشند و چه دولت‌های دیگر، نمی‌توانند مسائل را حل کنند؛ یعنی قیامی که از مردم صادر شده، این قیام را بشکنند. حرف‌های شاه هم حرف‌هایی است که دیگر ملت از او نمی‌پذیرند. این مطالبی که حالا گفته و تعهدی که داده است، آغاز سلطنتش هم این تعهد را داد و قسم خورد؛ تعهد را داد و خلاف کرد. اکنون دیگر این تعهدات اثری ندارد. ایشان بدون اینکه خودشان را خیلی زحمت دهند، باید بروند تا ملت خودش تکلیف کشور را تعیین کند.» [4]
ایشان راجع به روش برکناری شاه فرمودند: «ما امیدواریم احتیاجی به قیام مسلحانه نیفتد و با همین اعتصابات و تظاهرات و اظهار انزجار ملت، مسائل حل شود. و امید این را داریم ارتش هم که از خود این ملت است و ملت برادر اوست، پشت به ملت نکند و در کنار ملت قرار گیرد. لکن اگر این شکل مبارزات ملت مفید واقع نشد و لازم آمد یک طور دیگر عمل شود، ممکن است ما تجدید نظر کنیم.» [5]
امام خمینی(ره)، درباره رفتار با شاه و محاکمه او توضیح دادند: «اگر شاه فرار کند که دست ما به او نمی‌رسد؛ ولی اگر او را دستگیر کنیم بر حسب قوانین و احکام حکومت اسلامی رفتار خواهیم کرد. اگر چنانچه مرتکب قتل شده باید او را قصاص کنند و اگر امر به قتل کرده حبس ابد خواهد شد. و علی‌ای حال، حکومت وی باید از بین برود و خودش هم به واسطه خیانت‌ها و جنایت‌هایی که کرده است باید محاکمه شود.» [6]
رابطه با دولت آمریکا هم موضوع یکی از پرسش‌ها بود که درباره آن گفتند: «باید ببینیم آمریکا خودش در آینده چه نقشی دارد. اگر آمریکا بخواهد همان طور که حالا با ملت ایران معامله می‌کند با ما رفتار کند، نقش ما با او خصمانه است. و اگر چنانچه آمریکا به دولت ایران احترام بگذارد، ما هم با همان احترام متقابل عمل می‌کنیم و با او به طور عادلانه، که نه به او ظلم کنیم و نه به ما ظلم کند، رفتار خواهیم کرد و اشکالی پیش نمی‌آید.» [7]
امام خمینی(ره) در همین تاریخ، مصاحبه دیگری با خبرنگار روزنامه یونانی توویما داشتند که در آن درباره نزدیک شدن مبارزه مردم به پیروزی فرمودند: «ما اعتقاد داریم که مبارزه ملت ما به پیروزی نزدیک است. امروز شاه و نظام سلطنتی بیش از هر زمان دیگری متزلزل است. شاه برای حفظ خود یا سلطنت خاندانش حاضر به همه گونه عقب‌نشینی شده است اما ملت ما طی تظاهرات مداوم چند میلیون نفری و دادن هزارها تلفات، مخالفت قاطع خود را با نظام کنونی اعلام کرده است. ملت ما قیام کرده است و ملت پیروز است.» [8]
ایشان درباره دخالت‌های خارجی که هدفشان سلب آزادی و استقلال مردم ایران است، چنین توضیح دادند: «سیاست‌های خارجی آمریکا، انگلیس، روسیه، چین و سایرین از رژیم فاسد شاه و جنایت‌های او پشتیبانی می‌کنند، اقتصاد ما را بر هم زده‌اند، ارتش ما را وابسته کرده‌اند، فرهنگ ما را آلوده ساخته‌اند. اما ملت ما با قیام خود به دخالت‌های این اجانب پایان خواهد داد.» [9]
امام خمینی(ره) در مصاحبه دیگری که در تاریخ پانزدهم آبان با خبرنگار کانال دو تلویزیون آلمان انجام دادند، مواضع خود را در رابطه با کشورهای بزرگ دنیا، ابرقدرت‌ها و کشورهای شرق و غرب اعلام کردند: «تمام کشورها اگر احترام ما را حفظ کنند ما هم احترام متقابل را حفظ خواهیم کرد، و اگر کشورها و دولت‌ها بخواهند به ما تحمیلی بکنند از آنها قبول نخواهیم کرد. نه ظلم به دیگران می‌کنیم و نه زیر بار ظلم دیگران می‌رویم.» [10]
امام(ره) در همین تاریخ در جمع دانشجویان و ایرانیان مقیم خارج از کشور، سخنرانی کردند و در ارتباط با روش‌هایی که شاه برای نجات خودش به آنها متوسل شده، فرمودند: «باز شاه به دو وسیله برای نجات خودش متوسل شد. یکی به وسیله فریب، یکی به وسیله سرنیزه. وسیله فریب این بود که در نطقی که کرد التزام داد، تعهد داد به ملت که این اشتباهاتی که کرده است دیگر همچو اشتباهی نمی‌شود، و از این به بعد دیگر به قانون اساسی به همه معنا عمل می‌شود و جبران آن اشتباهاتی که کرده بود می‌کند. و از عموم ملت خواستار شد که دست از این مخالفت بردارند، و از آیات عظام و علمای اعلام خواستار شد که مردم را هدایت کنند که آنها آرام باشند.» [11]
امام(ره) در ادامه فرمودند: «در حرف‌های ایشان خیلی مسائل هست. یکی اینکه بررسی بشود که آیا این کارهایی که تا حالا انجام داده، اشتباهات بوده یا تعمدات بوده! این مخالفت‌هایی که از قانون کرده، از اسلام کرده، این خیانت‌هایی که به ملت کرده، این جنایت‌هایی که کرده است، آیا آن‌طور که ادعا می‌کند این اشتباهی این کار را کرده است؟» [12]
امام خمینی(ره) درباره تعهدات شاه گفتند: «مگر همین ایشان نبودند که اول سلطنت‌شان قسم خوردند، تعهد دادند. خوب، کسی که بخواهد سلطنت پیدا بکند این تعهدات را باید بدهد. ایشان تعهد داده و همین التزاماتی که حالا دارد می‌گوید، آن وقت هم داده است، و بعد از آن تعهدات و التزامات این کارها را کرده. حالا یک تعهد دیگری که می‌دهد، یعنی حالا فرق کرده است این تعهد با آن تعهد؟!» [13]
ایشان، از چماق و سرنیزه به عنوان دو پناهگاه شاه نام بردند: «الان دو پناهگاه ایشان دارند: یکی چماق است، چماق اشرار با آنهایی که اجیر کردند، پول می‌دهند یک اشراری را اجیر می‌کنند و با چماق به جان مردم می‌اندازند؛ یکی هم سرنیزه این اشخاصی که در خیابان‌ها دارند چه می‌کنند. خوب، این سرنیزه تازگی ندارد! این حالا مدتی است که با سرنیزه ما زندگی می‌کنیم! ملت ایران مدتی است [می‌داند] که ایشان دیگر پناهگاهی ندارد جز سرنیزه و چماق.» [14]
امام خمینی(ره) به صراحت اعلام کردند که مردم از حکومت نظامی ترس ندارند: «مردم عادت کرده‌اند به این حکومت نظامی‌ها... اینها دیگر خوف اینکه حکومت نظامی بشود یا مثلا یک رژیم نظامی روی کار بیاید، اینها خوف این را دیگر ندارند برای اینکه نظامی همین است که اینها دیده‌اند و همراهش مبارزه و معارضه کرده‌اند و ازش کتک هم خورده‌اند و آدم هم ازشان کشته‌اند - آنها کشتند - همه اینها را مردم دیده‌اند. وقتی بنا شد که آدم را بخواهند بکشند، چه رژیم نظامی باشد، چه حکومت نظامی باشد، چه عادی باشد. خوب، مردم تن داده‌اند به کشته شدن.» [15]
امام(ره) بر این موضوع تاکید کردند که راهی برای آشتی نمانده است: «این این‌قدر خیانت کرده است و این‌قدر جنایت کرده در این مملکت که دیگر راه آشتی نیست. راهی نیست که کسی بگوید که شما اشتباهاتتان تا حالا هیچ! حالا از این به بعد ان‌شاء‌الله اشتباه نمی‌کنی!» [16]
ایشان اعمال شاه را غیر قابل بخشش دانستند: «اگر یک روحانی، یک سیاسی، یک بازاری، یک دانشگاهی، بخواهد بگوید که بیایید ـ به مردم بخواهد این را بگوید ـ بیایید با هم خوب، سازش کنید، شاه امروز آمده توبه کرده ـ عرض کنم که ـ استغفار کرده، خوب، بیایید ببخشید، این را مردم خائن می‌دانند! چه چیز را ببخشیم؟! چه؟ مگر یک مطلبی است قابل بخشش؟ آقا بچه‌ها و جوان‌های ما را به خون کشیده، چه چیز را ببخشیم ما؟ مملکت ما را به باد داده این آدم، کجایش را ببخشیم؟» [17]
امام خمینی(ره)، حذف رژیم پهلوی و خروج محمدرضا پهلوی از ایران را خواستار شدند: «فایده ندارد هیچ! غیر از یک کلمه. و آن این است که این رژیم برود و این آمریکا و شوروی و - نمی‌دانم - انگلستان، و همه اینهایی که در این سفره ایران که افتاده مجانی دارند استفاده می‌کنند، اینها هم دست مجانشان را بردارند.» [18]
پی‌نوشت‌ها:
[1]. خمینی(ره)، روح‌الله، صحیفه امام خمینی(ره)، تهران، موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره)، چاپ سوم زمستان 1379، ج 4، ص 314
[2]. همان، ص 315
[3]. همان، ص314
[4]. همان، ص331
[5]. همان
[6]. همان، ص332
[7]. همان
[8]. همان، ص333
[9]. همان
[10]. همان، ص338
[11]. همان، ص339
[12]. همان
[13]. همان، ص340
[14]. همان، ص343
[15]. همان، ص345
[16]. همان، ص 348
[17]. همان
[18]. همان، ص 346
تعداد بازدید: 985
