26 بهمن 1398
احمد ساجدی
از حادثه تسخیر لانه جاسوسی آمریکا در تهران در سال 1358 تا امروز 40 سال می‌گذرد. ولی هنوز یادآوری این حادثه برای آمریکایی‌ها دردناک است و هنوز احساس می‌کنند این واقعه، آنان را در سطح منطقه و جهان تحقیر و هیبتشان را خرد کرده است.
در رابطه با ابعاد مختلف این حادثه دو نفر از پژوهشگران دانشگاه امام صادق(ع)؛ آقایان علی جعفری هرستانی و وحید حسین‌زاده به همت بسیج دانشجویی دانشگاه، مجموعه‌ای با هدف تبیین اهداف مختلف تسخیر لانه جاسوسی اعم از زمینه‌های تصمیم‌گیری برای این واقعه، چگونگی وقوع، نتایج داخلی و بین‌المللی آن و همچنین تبعات این رویداد برای نظام جمهوری اسلامی ایران تهیه و منتشر کرده‌اند. این اثر که با انعکاس مرحله به مرحله دیدگاه‌ها و مواضع امام خمینی(ره) نسبت به این واقعه همراه است، «تجلی بصیرت» نامگذاری شده است.
بر روی جلد کتاب، بریده‌هایی از مطالب روزنامه‌ها در مورد واقعه تسخیر لانه جاسوسی و دیدگاه‌های امام خمینی(ره)، کنار هم صفحه‌آرایی شده و در دل آن نام کتاب همراه با عبارت «مروری بر اقدام انقلابی جریان دانشجویی و مواضع امام خمینی(ره) در تسخیر لانه جاسوسی» در داخل یک قاب خاکستری نقش بسته است. تصویری از اجتماع مردم در فضای بیرونی سفارت آمریکا با پارچه‌نوشته‌ای که حمایت مردم از تسخیر لانه جاسوسی را نشان می‌دهد، نیز روی جلد کتاب و در زیر عنوان آن دیده می‌شود.
آقای محمدجواد نیک‌روش مسئول مرکز تحقیقات بسیج دانشجویی دانشگاه امام صادق(ع) در بخش «مقدمه ناشر» با اشاره به اهمیت بصیرت مردم و نخبگان و نقش سازنده آنها در مواقع حساس می‌نویسد: در مواقعی لازم است تا مردم با حمایت از تصمیمی که توسط ارکان نظام گرفته می‌شود، عاملی برای اقتدار نظام شوند و قدرت نظام را به تصویر بکشند، و در مواقعی نیز پیشتازتر از مسئولان نظام، با عملکرد خود راه را برای تصمیمات سازنده آنان هموار سازند.
وی می‌افزاید: حالت دوم اگرچه بسیار حساس است و نیاز به نکته‌سنجی و تیزبینی فراوان دارد، اما اگر بادقت و به موقع بروز کند، تاثیر بسزایی در پیشبرد اهداف یک کشور خواهد داشت.
نویسنده، واقعه تسخیر لانه جاسوسی را از مهمترین اقدامات مردم و نخبگان نامید که توانست زمینه‌های لازم برای تصمیمات بعدی مسئولان کشور در راستای مصالح مملکت فراهم آورد.
در مقدمه کتاب نیز که به قلم دکتر غلامرضا خواجه‌سروی به رشته تحریر درآمده با ظرافت خاصی به چهار نوع موضع‌گیری و قضاوت در ایران، نسبت به تسخیر لانه جاسوسی اشاره شده است:
موضع‌گیری اول متعلق به افکار عمومی مردم است که همسو با مواضع تأییدآمیز امام خمینی(ره)، از این اقدام دانشجویان پیرو خط امام به عنوان یک حرکت دفاعی و انقلابی در برابر مداخلات دیرینه و طولانی آمریکا در امور داخلی ایران، حمایت کردند.
موضع‌گیری دوم از جانب گروه‌های هوادار ابرقدرت شرق است که تصور می‌کردند جامعه انقلابی ایران به خاطر در امان ماندن از تبعات تسخیر لانه جاسوسی آمریکا، آماده غلتیدن به دامان بلوک شرق است. اما تحولات بعدی ایران و مواضع ضد کمونیستی جمهوری اسلامی که در محکوم ساختن اشغال افغانستان توسط نیروهای ارتش سرخ و انحلال و دستگیری اعضای حزب توده بروز و نمود یافت، خلاف این باور را به اثبات رساند.
موضع‌گیری سوم از جانب لیبرال‌ها و التقاطی‌های راستگرا و عناصر ملی مذهبی بود که به دلیل تعلقی که به غرب داشتند واقعه تسخیر لانه جاسوسی را برنتافتند و حتی عوامل این واقعه را «پیروان خط شیطان» لقب دادند. آنان اصرار داشتند وانمود کنند که این حادثه به زیان کشور ما بود. طرفداران این طرز فکر حتی در سالهای اخیر چنان بر دیدگاه خود اصرار ورزیدند که به تدریج به باوری عام تبدیل گردید.
موضع‌گیری چهارم از جانب طیفی از تسخیرکنندگان که از ایدئولوگ‌های دولت و مجلس دوران موسوم به «دوم خرداد» بودند ابراز گردید. آنان بعدها تصرف سفارت را اشتباه خواندند و ندامت خود را از این اقدام به زبانهای مختلف اعلام کردند و تلاش نمودند با نزدیکی فکری و عملی به غرب و وارد کردن ارزشهای غربی به داخل جامعه ایرانی، از اقدامات قبلی خود فاصله بگیرند. آنان با این نظریه که «تغییر بر مبنای زمان و مکان، مطلوب است» چرخش فکری خود را توجیه کردند.
کتاب «تجلی بصیرت» به چهار فصل متمایز به شرح زیر تقسیم شده است:
فصل اول: تحلیل تاریخی ماجرای تسخیر لانه جاسوسی با بررسی تاریخچه‌ای از روابط ایران و آمریکا
فصل دوم: پایان ماجرا از زبان نخست‌وزیر در مجلس شورای اسلامی
فصل سوم: موضع‌گیری امام خمینی(ره) در جریان تسخیر لانه جاسوسی
فصل چهارم: تغییر موضع دانشجویان تسخیرکننده لانه جاسوسی در رویارویی با استکبار
بخش پایانی کتاب نیز با عنوان کتاب‌نامه، فهرست کتب و منابع مرجع را ارائه کرده است.
کتاب «تجلی بصیرت» توسط آقای مهدی محدثی ویراستاری شده و به وسیله آقای علی صبوری آق‌قلعه صفحه‌آرایی گردیده و به اهتمام مؤسسه علمی – فرهنگی سدید، از سوی بسیج دانشجویی دانشگاه امام صادق(ع) منتشر شده است. چاپ اول این کتاب با جلد شومیز و قطع رقعی و با بهای 16000 تومان در بهار 1398 وارد بازار نشر گردیده است.
تعداد بازدید: 864
