18 مرداد 1399
احمد ساجدی
در میان افراد برجسته و نامی خطه کردستان، گاهی به شخصیت‌هایی برمی‌خوریم که مطالعه زندگینامه آنان ما را با تاریخچه مبارزات مردم کرد علیه رژیم ستمشاهی و نقش آنان در بازسازی سیاسی و فرهنگی مناطق کردنشین کشور پس از پیروزی انقلاب اسلامی آشنا می‌سازد. یکی از این شخصیت‌ها ماموستا ملاقادر قادری است؛ کسی که در کردستان و کرمانشاه به عنوان نماد وحدت تشیع و تسنن شناخته شده و عمری را صرف تحکیم و تعمیق این پیوند اسلامی کرده است.
ملاقادر قادری در سال 1332ش. در یکی از روستاهای حومه پاوه متولد شد. پدرش را در کودکی از دست داد. در 1339 تحصیلات ابتدایی را در زادگاهش آغاز کرد و در 1343 راهی حجره‌های مدارس علوم دینی شد. بیش از چهار سال تحصیل علوم مقدماتی را نگذرانده بود که به سبب قیام‌های مردمی منطقه و اختناق رژیم ستمشاهی راهی عراق شد و در شهرهای سلیمانیه و حلبچه به ادامه تحصیل پرداخت. در سال 1350 به سوی سنندج و مریوان وسقز و بانه بازگشت و در پاییز سال 1355 به دریافت گواهینامه افتاء و تدریس و تبلیغ علوم اسلامی و خلعت پوشش اهل علم نائل گردید. وی سپس به زادگاهش بازگشت و امامت نماز و وعظ و تدریس و ارشاد اهالی را عهده‌دار شد.
در سال 1356 و در آستانه شکل‌گیری انقلاب اسلامی به همراه جمعی از علمای همفکر، مدرسه قرآن را در پاوه تأسیس و به تدریس آن برای قشر جوان پرداخت. تشکیل جلسات سخنرانی و گفت و شنود و پرسش و پاسخ از برنامه‌های مدرسه مزبور بود. بنیانگذاران مدرسه قرآن پیشگامی مبارزات ضد رژیم را در سال1357 بر عهده داشتند.
ملاقادر قادری از فعالان عرصه انقلاب بود. وی در تیر 1359 به درخواست اهالی پاوه از سوی امام خمینی به عنوان امام جمعه پاوه انتخاب و از آن تاریخ در عمران و آبادی و روند فرهنگی منطقه تأثیر بسزایی ایفا کرد. وی در مرداد 1359 مسئولیت بنیاد شهید شهرستان پاوه و در آذر همان سال مسئولیت کمیته امداد این شهرستان را برعهده گرفت. او از چهره‌های بارز در تحقق وحدت اسلامی و منادی آن در سمینارها و کنگره‌های داخلی و خارجی به‌شمار می‌رود. در دفاع از حقوق مردم مسلمان کرد و اهل سنت، نیز زبان گویای اهالی است. ملاقادر قادری علاوه بر دانش دینی در عرصه فرهنگی نیز صاحب‌نظر است.
برای آشنایی با زندگی ملاقادر قادری اخیراً کتابی با عنوان «ماموستا» منتشر شده است. این کتاب به قلم علی رستمی نگارش شده و انتشارات سوره مهر آن را روانه بازار نشر کرده است. کتاب «ماموستا»، هم زندگی ملاقادر را زیر ذره‌بین برده و هم بهترین و مهمترین خاطرات شخصی و سیاسی او را از زبان خودش نقل کرده است.
به گفته علی رستمی نویسنده کتاب، این اثر حاصل ۱۴ سفر او به پاوه و بیش از ۲۰۰ ساعت مصاحبه و گفت‌وگوی حضوری و تلفنی با راوی از ۱۲ شهریور ۱۳۹۲ تا مرداد ۱۳۹۳ است.
کتاب «ماموستا» فصل‌بندی نشده و از روستای «نوریاب» پاوه محل تولد ملاقادر در سال ۱۳۳۲ آغاز می‌شود و با خاطرات او از سفر رهبر معظم انقلاب به شهرستان پاوه در سال ۱۳۹۰ پایان می‌یابد. در آخر کتاب نیز در بخشی با عنوان «یادداشت راوی» به جمع‌بندی کتاب پرداخته شده است.
۱۸۴ صفحه از کتاب مربوط به خاطرات ملاقادر قادری در سال‌های قبل از انقلاب اسلامی، ۲۶۰ صفحه مربوط به رویدادهای حد فاصل انقلاب تا رحلت حضرت امام خمینی و ۵۳ صفحه آن از رحلت حضرت امام تا سفر شهریور سال ۱۳۹۰ مقام معظم رهبری به پاوه را در بر می‌گیرد. البته نباید از صدها سند و تصاویر جالبی که در انتهای کتاب ارائه شده غفلت کرد؛ از کارنامه دوران دانش‌آموزی ملاقادر در دبیرستان شهر بانه و گواهینامه افتاء و اجتهاد او گرفته تا عکس‌های سال ۱۳۴۲، دوران تبلیغ و مبارزات انقلابی و دیدار او با شخصیت‌های مطرح و ارشد کشور.
ماموستا ملاقادر قادری در طی چهار دهه امامت جمعه شهرستان پاوه، همواره پیگیر دغدغه‌ها و مشکلات مردم بوده و در عین حال از رسوا کردن گروه‌ها و تفکرات افراطی تکفیری ابایی نداشته است. اعتدال، ساده‌زیستی، صراحت، قاطعیت، شفافیت، علم و سواد دینی و قضایی ملاقادر، از مهمترین دلایل محبوبیت و نفوذ مردمی اوست.
امام جمعه اهل سنت پاوه در سال 1396 به عنوان قاضی نمونه کشوری انتخاب و تجلیل شد و در همین سال در شورای برنامه‌ریزی مدارس علوم دینی اهل سنت تهران، از رساله دکتری خود با موفقیت دفاع کرد. وی دانشنامه دکتری خود را با درجه عالی کسب کرده و عضو شورای برنامه‌ریزی مدارس علوم دینی اهل سنت کشور است.
برای تمامی محققان و دانش‌پژوهانی که درصدد یافتن اطلاعات و اسناد ناب از زندگی ملاقادر قادری و حتی تاریخچه رویدادهای مهم منطقه اورامانات کرمانشاه هستند، مطالعه کتاب «ماموستا» گزینه مناسبی است.
کتاب «ماموستا» ۶۹۴ صفحه‌ای در قطع رقعی و با قیمت 32 هزار تومان در کتاب‌فروشی‌ها در دسترس عموم قرار دارد.
تعداد بازدید: 1121
