29 آذر 1399
احمد ساجدی
در خلال سالهای دفاع مقدس بسیاری از پزشکان، پرستاران و کادر درمانی کشور در خدمت رزمندگان مدافع این مرز و بوم بودند. بسیاری در این راه جان باختند و بسیاری نیز گمنام باقی ماندند. شرح فداکاریهای پزشکان و امدادگران و خاطرات شنیدنی و خواندنی آنان کمتر به صفحات تحقیق و پژوهش تاریخنگاران عرصه دفاع مقدس راه یافته است. خاطرات این عزیزان را باید بخشی جداییناپذیر از تاریخ دفاع مقدس دانست.
کتاب «روزی که در اتاق عمل گریستم» یکی از همین خاطرات با ارزش سالهای جنگ تحمیلی است. این کتاب روایتی بلند و مبسوط از صبوری و پشتکار پزشکی است که حدود یک دهه کوشید تا پیامرسان از جان گذشتگی و شهامت دوستان و همکارانش در جامعه پزشکی و درمانی طی سالهای جنگ تحمیلی باشد.
دکتر ایرج محجوب در سال ۱۳۴۲ در کنکور رشته پزشکی قبول شد و در 1351 به عنوان پزشک جذب بیمارستان شرکت ملی نفت ایران گردید. برای دایر کردن مطب در تهران باید طی پنج سال ۱۴۰ امتیاز کسب میکرد و این مستلزم رفتن به یکی از شهرستانها بود. محل خدمت وی را شهر نفتخیز آغاجاری در خوزستان تعیین کردند. این سفر نقطه شروع توجه ویژه وی به منطقه خوزستان شد.
دکتر محجوب سال ۱۳۵۶ به بیمارستان شرکت نفت در آبادان منتقل شد، دوران انقلاب در ۱۳۵۷ در آبادان بود، فتنه مزدوران بعثی و اعراب بومی بازیخورده صدام را در خوزستان که طی سالهای ۱۳۵۸ و ۱۳۵۹ با اهداف جداییطلبی سرگرم آشوب در آبادان، اهواز، خرمشهر و دیگر مناطق خوزستان بودند، دید و شاهد اتصال این حوادث به جنگ تحمیلی در سال ۱۳۵۹ گردید. دکتر محجوب همه این تحولات و مشاهدات خود را از حوادث جنگ تحمیلی، در خاطرات دستنویس به رشته تحریر درآورده است.
او که تا 1366 هر سال مدتی را در شهرهای مرزی خوزستان و در بیمارستانهای متعلق به شرکت نفت خدمت کرده، شرح زندگیاش را از زمان تولد، به متن دستنوشتههای خود اضافه کرد و آن را تا اواخر جنگ تحمیلی همراه با خاطرات تلخ و شیرین روایت نمود.
نوشتههای این پزشک در سال ۱۳۹۴ تنظیم شد و برای تکمیل آن به مدت هشت ساعت مصاحبههایی با او به عمل آمد. دکتر ایرج محجوب در این روایت، صادقانه و کاملاً مستند، به بازگویی خاطرات دوران کودکی و نوجوانی، تحصیل و حضور در مراکز درمانی مختلف شرکت ملی نفت در خوزستان و بالاخص بیمارستانهای منطقه آبادان و سایر مناطق جنگی پرداخته است. خاطرات مربوط به ماههای محاصره آبادان و حضور صاحبخاطره در بیمارستانهای مناطق عملیاتی، دربردارنده اطلاعات و جزئیات کمتر روایتشدهای است که بر ارزش تاریخی و اجتماعی این اثر افزوده است.
کتاب «روزی که در اتاق عمل گریستم» در سال ۱۳۹۸ چاپ و منتشر شد. این کتاب دارای ۴۵۸ صفحه است که ۱۲۰ صفحه اول آن به اقدامات و فعالیتهای دکتر ایرج محجوب در سالهای قبل از انقلاب اسلامی پرداخته، ۲۳ صفحه آن به اقدامات ایشان پس از انقلاب و تا قبل از آغاز جنگ اختصاص یافته، و بیش از 280 صفحه آن نیز خدمات وی را در جبهه و پشت جبهه و تردد میان شهرهای درگیر در جنگ تشریح کرده است. در انتهای کتاب نیز ۱۶ صفحه به تصاویر مربوط به کتاب و ۱۰ صفحه به انتشار اسناد فعالیتهای وی در شهرهای مرزی استان خوزستان اختصاص یافته است.
انتخاب عنوان «روزی که در اتاق عمل گریستم» نیز مربوط به روز پایانی کار ایشان در بیمارستان شرکت نفت آبادان و وداع او با اتاق عمل بیمارستان است.
این کتاب نمونهای متفاوت از خاطرات خودنوشت در موضوع پزشکی است.
کتاب «روزی که در اتاق عمل گریستم» با قطع وزیری و با بهای ۶۰۰۰۰ تومان توسط انتشارات سوره مهر روانه بازار شده است.
تعداد بازدید: 738