27 شهریور 1400
پیروزی انقلاب اسلامی ایران در سال ۱۳۵۷ از مهم‌ترین و تأثیرگذارترین رویدادهای سیاسی و اجتماعی جهان در قرن بیستم میلادی است. انقلابی که با تغییر رژیم دیکتاتوری پهلوی و قطع وابستگی کشور به قدرت‌های سُلطه‌گر گامی مهم و تاریخی در احیاء استقلال ملی ایران و آغاز روند پیشرفت ایرانیان برداشت. این انقلاب با شعارهایی چون «استقلال، آزادی، جمهوری اسلامی» و «نه شرقی، نه غربی، جمهوری اسلامی» در سطح دنیا شناخته شد.
مؤلفه‌های انقلاب اسلامی شامل ویژگی‌های مهم رهبری (جامع‌الشرایط بودن، غیر حزبی بودن، مردمی بودن، و...)، حضور حداکثری مردم در صحنه‌ها و نقش‌آفرینی مردم در جریان انقلاب و پس از انقلاب و ... دارای مزایا و خصوصیات منحصر به فردی است که در هیچ یک از انقلاب‌های دو قرن اخیر جهان نمونه‌های آن را نمی‌توان یافت.
طی ۴۳ سال اخیر کتاب‌ها و منابع فراوانی در مقایسه انقلاب اسلامی ایران با سایر انقلاب‌های معاصر جهان چاپ و منتشر شده است. یکی از این منابع کتابی است با عنوان «انقلابی پیش‌رونده – بررسی تطبیقی چهل سالگی انقلاب اسلامی با چهل سالگی انقلاب‌های فرانسه، آمریکا و روسیه».
مناسبت انتشار این اثر آن‌گونه که ناشر در «دیباچه» کتاب نوشته است، یکی از بیانات حضرت آیت‌الله خامنه‌ای درباره عظمت انقلاب اسلامی بوده است. ایشان روز اول خرداد ۱۳۹۸ در دیدار جمعی از دانشجویان طی سخنانی ۴ نکته مورد تأکید در «بیانیه گام دوم انقلاب» را این‌گونه بر شمردند:
۱- عظمت حادثه انقلاب. 2- عظمت راه طی شده و کارکرد انقلاب تا امروز. 3- عظمت چشم‌اندازی که باید به آن برسیم. 4- عظمت نقش نیروی جوان متعهد.
در پی این اظهارات، مجتمع آموزش عالی شهید محلاتی با همکاری دانشگاه امام حسین(ع) همایشی تخصصی با عنوان «مبانی و راهبردهای تحقق بیانیه گام دوم انقلاب» در 10 دی ۱۳۹۸ تشکیل داد. در حاشیه همان همایش، تصمیم به نگارش و انتشار کتاب حاضر گرفته شد.
این کتاب به بررسی تطبیقی وضعیت انقلاب اسلامی با انقلاب‌های فرانسه، آمریکا و روسیه در پایان چهل سالگی آنها پرداخته است. کتاب در واقع سرنوشت انقلاب‌های سه کشور یاد شده را با انقلاب اسلامی ایران در چهل سالگی آنها بررسی کرده و به مقایسه آنها از جهات مختلف: میزان پایبندی مردم، وضعیت آرمان‌های اولیه، تعهد رهبری به اصول آغازین انقلاب و دستاوردهای این انقلاب‌ها پرداخته است.
گفتنی است انقلاب فرانسه در ۱۷۸۹ میلادی علیه رژیم سلطنتی لویی شانزدهم شکل گرفت و در ۱۷۹۹ منجر به تغییر حکومت و تبدیل آن به جمهوری دموکراتیک فرانسه و ایجاد «لائیسیته» در این کشور شد.
انقلاب آمریکا در ۱۷۷۵ میلادی علیه سلطه انگلیس بر ایالات آمریکای شمالی آغاز شد و در ۱۷۸۳ با شناسایی استقلال آمریکا از سوی انگلیس، خاتمه یافت. انقلاب آمریکا در تاریخ به «جنگ‌های استقلال آمریکا» معروف است.
انقلاب روسیه نیز در سال ۱۹۱۷ میلادی علیه رژیم سلطنتی تزارها شکل گرفت و در ۱۹۲۳ منجر به تغییر حکومت و تبدیل آن به اتحاد جماهیر شوروی و ایجاد حکومت کمونیستی شد. لنین رهبر انقلاب روسیه و بانی ترویج بلشویسم و حکومت کمونیستی بود.
کتاب «انقلابی پیش‌رونده – بررسی تطبیقی چهل سالگی انقلاب اسلامی با چهل سالگی انقلاب‌های فرانسه، آمریکا و روسیه» از هشت قسمت مختلف تشکیل شده است. در بخش اول با عنوان «کلیات» این عناوین دیده می‌شود: طرح مسئله، ضرورت و اهمیت بحث روش پژوهش، رویکرد مقایسه‌ای به تداوم آرمان‌های انقلاب اسلامی و بیانیه «گام دوم انقلاب».
در چهار فصل بعدی به ترتیب انقلاب‌های فرانسه، آمریکا، روسیه و سپس انقلاب اسلامی ایران با توجه به ویژگی‌ها و مؤلفه‌های مختلف آنها بررسی شده‌اند. فصل پنجم با عنوان «جمع‌بندی» به حوزه‌های مورد بررسی این کتاب شامل حوزه سیاست حوزه اقتصاد و حوزه فرهنگ اشاره شده است. عناوین بخش‌های پایانی کتاب نیز عبارتند از «سخن پایانی» و «کتابنامه».
در بخش پایانی کتاب می‌خوانیم: «مرور سرنوشت انقلاب‌های غربی بعد از پیروزی نشان داد که ایدئولوژی مادی‌گرایانه غرب با وجود تأکیدات اولیه بر فضایل و ارزش‌های سیاسی، در نهایت در معیشت و اقتصاد خلاصه می‌شود و رشد و تعالی انسان برایش اهمیتی ندارد. این موضوع دنیای کنونی غرب را دستخوش مشکلات و بحران‌های اجتماعی کرده است و مهمتر اینکه پاسخ غرب به این بحران‌ها نیز نمی‌تواند از سرحد پاسخ‌های مادی فراتر رود.» این بخش سپس چنین ادامه می‌دهد: «پایداری مبانی و زمینه‌های رشد و تعالی ملت ایران که اولین دستاورد تداوم حیات آرمان‌ها و ارزش‌های انقلاب اسلامی و عدم بازگشت از آنهاست را می‌توان در نشانه‌هایی همچون ثبات سیاسی، وحدت سرزمینی، استقلال، آزادی و دستیابی مردم به حق تعیین سرنوشت سیاسی مشاهده کرد. پدیده‌هایی که قبل از انقلاب اسلامی اثری از آنها وجود نداشت. نکته مهم اینکه این نتایج پدیده‌هایی درون‌زا متکی بر حضور و مشارکت مردم و همبستگی ملی و ایمانی جامعه است نه اینکه محصول حاکمیت یک نظام استبدادی یا وابستگی به قدرت‌های بیگانه باشد. به این ترتیب حرکت جمهوری اسلامی در مسیر آرمان‌ها و اهداف تعریف شده مبتنی بر عقاید و باورهای دینی مردم زمینه ذخیره سرمایه‌های مادی و معنوی و ثبات و آرامش سیاسی شده است.»
کتاب «انقلابی پیش‌رونده - بررسی تطبیقی چهل سالگی انقلاب اسلامی با چهل سالگی انقلاب‌های فرانسه، آمریکا و روسیه» به قلم حمزه عالمی چراغعلی به رشته تحریر درآمده و توسط «مجتمع آموزش عالی شهید محلاتی» و با همکاری دانشگاه امام حسین(ع) در شمارگان یک هزار نسخه به چاپ رسیده است. این کتاب در بهار ۱۳۹۹ در ۲۴۳ صفحه و با بهای ۳۰ هزار تومان وارد بازار نشر گردیده است.
تعداد بازدید: 684
