17 دی 1401
الهام صالح
امام خمینی در روزهای 16 و 17 دی 1357 پیام‌هایی هم خطاب به مردم ایران صادر کردند، هم با خبرنگاران خارجی مصاحبه‌هایی انجام دادند.
امام خمینی در تاریخ 16 دی پیامی خطاب به ملت ایران صادر کردند که در ابتدای آن راجع به توطئه‌های شاه هشدار دادند: «به عموم ملت شجاع و بیدار ایران – ایدهم‌الله تعالی - هشدار می‌دهم که بار دیگر توطئه خطرناک از طرف عمال شاه خائن و طرفداران غارتگران بین‌المللی در دست اجراست تا رژیم منحط شاهنشاهی را حفظ و شاه را به قدرت شیطانی رسانده به غارتگری نفت‌خواران و سلطه اجانب ادامه دهند. اینان می‌خواهند با پایمال نمودن خون شهیدان راه خدا و وطن، کشور ما را با نیرنگ‌های گوناگون زیر یوغ استعمار و سلطنت دیکتاتور پهلوی نگه دارند.»[1]
امام خمینی، در ادامه فرمودند: «اینان می‌خواهند از شاهِ در حال نزع و سقوط، یک دیکتاتور خون‌آشام با قدرت سابق بسازند و به ما تحمیل کنند. اینان می‌خواهند با بعضی کارهای جزیی و فریبنده، مثل آزادی مطبوعات و وعده انحلال ساواک و تظاهر به دین مبین اسلام، قدرت را به شاه جانی برگردانند تا در خدمت اجانب، هستی کشور را به غارت داده و به نسل و حَرْث رحم نکنند و اسلام و مذهب را برای همیشه سرکوب کنند.»[2]
امام، حکومت پهلوی را غیر قانونی اعلام و مردم را به ادامه مبارزه دعوت کردند: «ملت آگاه ایران! شجاعانه مبارزات خود را ادامه دهید که اگر لحظه‌ای غفلت کنید تمام خون‌هایی که در راه اسلام و آزادی داده‌اید هدر می‌رود، و چنان ضربه‌ای به شما وارد می‌کنند که نفس‌هایتان قطع و فریادهای حقتان در گلو شکسته شود. من به عموم ملت دلیر اعلام می‌کنم که رژیم سلطنتی، غیر قانونی و مجلسین، غیر ملی و غیر قانونی و حکومت غاصب، غیر قانونی و یاغی است. اطاعت از این دستگاه، اطاعت از طاغوت و حرام است.»[3]
امام خمینی در پیام 5 ماده‌ای خود، دوشنبه نهم صفر 99 را برای شهدای مشهد و قزوین و کرمانشاه و سایر بلاد، روز عزای عمومی اعلام کردند و از کارمندان خواستند تا وزرای فاسد را نپذیرند: «کارمندان وزارتخانه‌ها، وزرای فاسد غیر قانونی را نپذیرند و از آنان اطاعت نکنند؛ و در صورت قدرت به وزارتخانه‌ها راه ندهند که این امر تکلیف شرعی آنان و خدمت به کشور و ملت است؛ و اطاعت از آنان مخالفت با ملت و اسلام است.»[4]
امام خمینی، فروشندگان مواد غذایی را از گران‌فروشی برحذر داشتند، مردم را برای کمک به اعتصاب‌کنندگان تشویق کردند و از گروه‌های مختلف جامعه خواستند تا غیر قانونی بودن حکومت پهلوی را اعلام کنند: «علمای اعلام بلاد و خطبای محترم و طلاب غیور، قضات و وکلای محترم دادگستری، اساتید محترم دانشگاه و دانشگاهیان، بازاریان، اصناف، کارگران، کشاورزان، سیاسیون محترم و سایر اقشار ملت، مخلوع بودن شاه و غیر قانونی بودن مجلسین و دولت را اعلام فرمایند؛ که اگر سستی کنند ممکن است توطئه بر ضد کشور و ملت به نتیجه برسد که همگی مسئول آن خواهیم بود؛ و باید همه بدانیم که در این روز حساس همه مسئول خدای بزرگیم.»[5]
امام خمینی در تاریخ 16 دی، پیامی خطاب به اعتصاب‌کنندگان مطبوعات صادر کردند: «از اعتصاب‌کنندگان محترم مطبوعات که زیر بار سانسور دیکتاتوری نرفتند، تشکر می‌کنم. و اکنون که دولت غیر قانونی جدید مدعی برداشتن سانسور است، آقایان به کار ادامه دهند و از اعتصاب بیرون آیند تا تکلیف ملت با دولت غیر قانونی معلوم شود. مقتضی است سایر اعتصاب‌کنندگان محترم به اعتصاب خود ادامه دهند، که امید است پیروزی نزدیک باشد.»[6]
امام در همین تاریخ در گفت‌وگو با خبرنگار تلویزیون آلمان، درباره حکومت اسلامی چنین گفتند: «اسلام یک دین مترقی و دموکراسی به معنای واقعی است، و آن رژیمی که ما می‌خواهیم تأسیس کنیم یک چنین رژیمی است و با این رژیم‌هایی که الان هستند تفاوت دارد. احکام اسلام احکامی است که بسیار مترقی است و متضمن آزادی‌ها و استقلال و ترقیات.»[7]
ایشان درباره تشکیل دولت جدید فرمودند: «ما رجال امینی که سیاستمدار باشند، در ایران داریم و حکومت ما به وسیله امنای ملت و کارشناسان تشکیل می‌شود. و البته خوب می‌دانیم که با گرفتاری‌های بسیار اقتصادی و سیاسی و نظامی روبه رو هستیم ولی به اتحاد عظیم ملت خیلی امید است برای حل تمام این مشکلات.»[8]
امام خمینی در همین روز در مصاحبه با خبرنگار کانال 1 رادیو - تلویزیون آلمان، دلایل تنفر ایرانی‌ها از دولت آمریکا را برشمردند: «دولت‌های آمریکا و انگلیس آن‌قدر به ملت ما فشار آورده‌اند و اشخاص جنایتکار را تأیید کرده‌اند که کم‌کم موجب تنفر ملت ما شده است. البته شوروی هم دست کمی از آنها ندارد. من بارها توصیه کرده‌ام که دست از پشتیبانی دولت و شاه ایران بردارید و کاری نکنید که ملت ایران نسبت به ملت‌های انگلیس و آمریکا که در مقابل این روش دولت‌های متبوعشان سکوت کرده‌اند بدبین شوند. و ما فعلاً آمریکا و انگلیس و شوروی را دشمن شماره یک مردم خود می‌دانیم؛ البته آمریکا از همه بدتر است.»[9]
امام خمینی در تاریخ 17 دی در جمع دانشجویان و ایرانیان مقیم خارج از کشور، حکومت پهلوی را برای مردم ایران غیر قابل قبول خواندند: «مطلب ما این نیست که شاه برود بیرون مملکت، مطلب ما سقوط شاه است از سلطنت. و اینکه می‌گوییم شاه برود یعنی سلطنت نداشته باشد؛ نه برود تفریح! و مطلب دوم این است که رژیم شاهنشاهی یک رژیمی است که مقبول ملت نیست و از اول هم یک مطلب غلطی بوده. و مطلب ثالث این است که ما می‌خواهیم یک حکومت عدل بر قوانین اسلام در ایران حکمفرما باشد. اینها هیچ کدامش در آن هیچ ابهامی نیست که کسی بخواهد تأویلش کند... ملت حالا چندین وقت است، از یک سال بیشتر است که در خیابان‌ها دارد فریاد می‌زند که ما رژیم شاهنشاهی را نمی‌خواهیم، رژیم پهلوی را نمی‌خواهیم.»[10]
امام خمینی درباره این ادعای شاه که گفته بود «اگر من بروم دیگر برای غرب نفت نیست»، فرمودند: «اینکه می‌گویند که اگر چنانچه من بروم دیگر برای غرب نفت نیست، اگر مقصود این است که آن‌طوری که شما نفت را می‌دادید به خارج ما نمی‌دهیم، صحیح است این. برای اینکه شما نفت ما را دادید به خارج و آنی که از آمریکا به خیال خودتان گرفتید و برای تعمیه گرفتید، یک اسلحه‌های بسیار پیشرفته [است] که در ایران هیچ کارشناسی ندارد و هیچ‌کس نمی‌تواند استعمالش بکند و برای پایگاه درست کردن برای آمریکا در ایران. یعنی هم نفت را بردید هم پایگاه درست کردید!»[11]
امام درباره ادعای دیگر شاه مبنی بر اینکه «اگر من بروم بیرق سرخ زده می‌شود»، نیز فرمودند: «مطلب دیگری که ایشان گفته‌اند این است که اگر من بروم بیرق سرخ زده می‌شود! اگر می‌گویند که شوروی مثلاً مستقیماً دخالت می‌کند در ایران و لشکر سرخ می‌ریزد ایران را می‌گیرد، این دروغ است. برای اینکه همچو کاری نمی‌تواند بکند از باب اینکه آن طرفش هم یک قلدری مثل خودش ایستاده است؛ اگر او این کار را بخواهد بکند جنگ می‌شود.»[12]
امام خمینی در سخنرانی خود به ادعای دیگر شاه نیز پاسخ دادند: «اما مطلب سومش را که می‌گوید که اینها یک چند نفری هستند، عده معدودی هستند که با من مخالف هستند. این، دو تا کلام در اینجا گفته است: یکی اینکه مخالفین ایشان عده معدودی است لکن ملت من را می‌خواهد، ملت همه، من را می‌خواهند لکن یک چند نفر، یک عده کمی هستند! این یک مطلب ایشان است. مطلب دیگر این است که اینها هم که با من مخالفند من را درک نکرده‌اند و الا مخالف نمی‌شوند! حالا ما هر دو مطلب را ببینیم که صحیح هست یا نه. اگر ملت عده معدودی بودند چطور آمدی توبه کردی!»[13]
ایشان در ادامه فرمودند: «خوب حالا ما سؤال می‌کنیم که این بازارهایی که در ایران بسته شده، برای چی بسته شده؟ از ایشان سؤال می‌کنیم؛ برای اینکه مبادا شما از بین بروید بسته شده؟! برای این است که مخالفت کنند با مخالفین شما، از این جهت بسته شده؟! این تظاهراتی که مردم می‌کنند و می‌گویند «مرگ بر شاه» مرادشان این است که مرگ بر - مثلا - یک کس دیگری، و مرادشان از «شاه» شما نیستید؟! این هیاهویی که در ایران راه افتاده، الان اعتصاب سرتاسر ایران است، این سرتاسر ایران که اعتصاب است، بسیارش هم از دستگاه‌های خود دولت است و اعتصاب کرده‌اند، اینها با شما موافقند و چون موافقند اعتصاب کرده‌اند؟!»[14]
امام خمینی در سخنرانی خود در جمع دانشجویان و ایرانیان مقیم خارج از کشور به آثار جنایت و خیانت شاه اشاره کردند: «شما خیانت‌هایی که به این ملت کردید، شما یک ملتی را که در لفظ می‌گویید که من می‌خواهم به دروازه تمدن برسانم - دروازه بزرگ تمدن - یک ملتی را نیروی جوانی‌اش را هدر دادید، شما بیایید از این جوان‌های ما که در خارج هستند و فرستادید در خارج برای - نمی‌دانم - نیروی اتمی و بساط، بیایید بپرسید از اینکه اینها چه می‌کنند اینجا. خودشان هستند. حالا می‌آیند پیش من، که اینها در اینجا چه می‌کنند. شما جوان‌های ما را نمی‌گذارید که یک درجه بالا بروند.»[15]
امام خمینی همچنین فرمودند: «دانشگاه ما را نگه داشته‌اید در سطح پایین، نمی‌گذارید دانشگاه استقلال پیدا کند؛ نمی‌گذارید اساتید دانشگاه به کار خودشان ادامه بدهند. فرهنگ ما را شما عقب‌افتاده قرار دادید؛ فرهنگ استعماری، یعنی فرهنگ دستوری. شما این فرهنگ ما، که الان ما فاقد هستیم، الان اگر چنانچه ایشان هم بروند و این حکومت هم از بین برود، یک مملکت آشفته به هم ریخته فاسد... اقتصادش از دست رفته، فرهنگش از بین رفته، نظامش فاسد است.»[16]
امام درباره نیاز به ارتش در حکومت اسلامی گفتند: «تبلیغات حالا هم می‌کنند به اینکه اگر یک حکومت اسلامی پیش بیاید چه خواهد شد، اگر پیش بیاید چه خواهد شد. یا خیر پیش نظامی‌ها می‌روند تبلیغ می‌کنند که همه نظام را به هم می‌زنند! ما نظام لازم داریم، چطور همه نظام را به هم بزنند؟! چطور ارتش را به هم می‌زنند؟! ما چند تا دزدش را کنار می‌گذاریم، باقی‌اش را قبول داریم. ما ارتش لازم داریم، احترام به ارتش می‌گذاریم. ما طبقه جوان ارتش را، صاحب‌منصبان جوان ارتش را برایشان احترام قائل هستیم.»[17]
امام خمینی ضمن غیر قانونی خواندن دولت بختیار، مجلس ایران را نیز مجلس آمریکا نامیدند: «الان ما با این دولت مخالفیم برای اینکه این دولت غیر قانونی است چون شاه معرفی کرده است و غیر قانونی است؛ و مجلسین معرفی کرده‌اند یا می‌کنند، و هر دوتایشان غیر قانونی هستند. مجلسْ مجلسِ ملت نیست؛ مجلسْ مجلس شاه است یا مجلس آمریکاست. ما این دولت را دولت خائن می‌دانیم، برای اینکه خیانت، بالاترْ خیانت این است که مجلس را فاسد بداند و مع‌ذلک از او رأی اعتماد بگیرد! این خیانت به ملت است.»[18]
سخنان برگزیده:
- من به عموم ملت دلیر اعلام می‌کنم که رژیم سلطنتی، غیر قانونی و مجلسیْن، غیر ملی و غیر قانونی و حکومت غاصب، غیر قانونی و یاغی است.
- اینکه می‌گوییم شاه برود یعنی سلطنت نداشته باشد؛ نه برود تفریح.
- آمریکا و انگلیس و شوروی را دشمن شماره یک مردم خود می‌دانیم.
- مجلسْ مجلسِ ملت نیست؛ مجلسْ مجلس شاه است یا مجلس آمریکاست.
پی‌نوشت‌ها:
[1]. خمینی(س)، روح‌الله، صحیفه امام خمینی(س)، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(س)، چ 3، 1379، ج 5، ص 350.
[2]. همان، ص 350.
[3]. همان‌جا.
[4]. همان، ص 351.
[5]. همان‌جا.
[6]. همان، ص 352.
[7]. همان، ص 353.
[8]. همان‌جا.
[9]. همان، ص 356.
[10]. همان، ص 360.
[11]. همان، ص 361.
[12]. همان، ص 363 - 364.
[13]. همان، ص 365.
[14]. همان، ص 366.
[15]. همان‌جا.
[16]. همان، ص 371.
[17]. همان، ص 373.
[18]. همان، ص 374.
تعداد بازدید: 383
