24 دی 1401
الهام صالح
نزدیک بودن پیروزی، انتظار از ارتش و حقوق زنان در جمهوری اسلامی، برخی از موضوعاتی بود که امام خمینی در مصاحبههای خود در 25 دی 1357 راجع به آنها سخن گفتند. ایشان همچنین پیامی 9 مادهای خطاب به مردم ایران صادر کردند.
امام خمینی در تاریخ 25 دی 1357 با خبرنگار کانال یک تلویزیون فرانسه مصاحبه کردند و در این مصاحبه که اهداف شورای انقلاب، انتظار از ارتش و محاکمه شاه، موضوعات آن را تشکیل میداد، درباره اهداف شورای انقلاب چنین توضیح دادند: «هدف این است که «شورای انقلاب» یک حکومت موقتی ایجاد کند که آن حکومت موقت، مجلس مؤسسان را تأسیس کند برای تصویب قانون اساسی و بعد بقیه کارها.»[1]
امام خمینی راجع به سیاست خارجی ایران در دوره جمهوری اسلامی فرمودند: «سیاست خارجی ایران با همه دُوَل بر حسب احترام متقابل است و هیچ فرقی بین دُوَل در اینباره نیست. خواهان قطع روابط نیستیم. ما خواهان قطع وابستگیهای ایران به دُوَل خارجی هستیم که اکنون شاه، ایران را وابسته به آمریکا و سایر دوَل کرده است.»[2]
ایشان در این مصاحبه، انتظاراتشان را از ارتش بیان کردند: «انتظار دارم که به ملت بپیوندد و به حکومت اسلامی کمک کنند؛ و در آینده نزدیک ارتشیان این کار را خواهند کرد.»[3]
امام خمینی در 25 دی 1357 با یک خبرنگار ژاپنی و خبرنگاران نشریات «یوروپَن» و «الاهرام» گفتوگو کردند. در این مصاحبه، خبرنگار «یوروپَن» این موضوع را از قول شاپور بختیار؛ آخرین نخستوزیر حکومت پهلوی مطرح کرد که: «مذهبیون باید به مذهب بپردازند و سیاست را به سیاستمداران واگذار کنند». امام در اینباره فرمودند: «مطلب اولی که گفته است مطلبی است که همیشه اجانب برای بردن منافع ما این تز را داشتهاند که مذهب از حکومت جداست، و ایشان هم بلندگوی همانهاست؛ و آنکه ما قدرت بر هم زدن حکومت او را نداشته باشیم، در آینده معلوم میشود. حکومت او محکوم به فناست و پیروزی از آن ملت رنج کشیده ایران است.»[4]
امام خمینی در این مصاحبه درباره نقش زن در جمهوری اسلامی فرمودند: «زنان آزاد هستند در بسیاری از امور شرکت کنند؛ آزادی به معنای واقعی نه آنطور که شاه میخواست. زنان ما عدهای زندانند و آنهایی که در بیرونِ زندانند باز عده کثیرِ قریب به اتفاقْ در تظاهرات و مبارزات شرکت دارند. ولی دستهای ناچیز آزادند - البته نه آنطور که شاه میخواهد، که ما حتماً با آن آزادی مخالف هستیم.»[5]
امام خمینی در همین تاریخ، مصاحبهای نیز با خبرنگار روزنامه استریت تایمز سنگاپور داشتند که در آن احساسشان را درباره وقایع ایران بیان کردند: «مقاومت مردم ایران در دنیا بینظیر است. مردم ایران برای از بین بردن استبدادِ جهنمی چنان دلاورانه مبارزه کردند که موجب حیرت غرب و شرق شد؛ مبارزات خونینی که بالاخره به استقلال و آزادی منجر خواهد شد. مردم ایران خواستار برچیده شدن سلطنت دودمان پهلوی و نظام شاهنشاهی و ایجاد یک جمهوری اسلامی هستند. دولت اخیر به هیچوجه قانونیت ندارد. چون از مجلسی رأی اعتماد میگیرد که هرگز ملت ایران در آن نماینده ندارد. من بارها گفتهام که هر حکومتی با بودن شاه محکوم است.»[6]
ایشان زودرسترین سیاستهای اصلی اقتصادی و سیاسی خود را تشریح کردند: «ما خواستار یک اقتصاد سالم و غیر وابسته هستیم. شاه اقتصاد ایران را فلج کرده است و همه مخازن ما را در اختیار شرق و غرب – بهخصوص آمریکا قرار داده است. ما با این مبارزه کرده و هرگز اجازه نمیدهیم تا هستی ما را غارت کنند. ما در تمام زمینههای اقتصادی یک انقلاب واقعی خواهیم کرد.»[7]
امام ادامه دادند: «امر کشاورزی در حکومت ما از اولویت خاصی برخوردار است؛ برای اینکه شاه با اصلاحات ارضی آمریکایی خود، کشاورزی ما را نابود کرد. در زمینه صنعت، با ایجاد صنایع مادر، از صنایع مونتاژ جلوگیری به عمل میآوریم. ایران کشوری مستقل است و دارای سیاستی مستقل. دست شرق و غرب را از وطن خود کوتاه میکنیم.»[8]
همچنین درباره از بین بردن وابستگیهای سیاسی فرمودند: «تمام وابستگیهای سیاسی را از بین میبریم و مردم را بر سرنوشتشان حاکم میگردانیم و مردم را که بیش از پنجاه سال است از همهگونه حقی در ایران محروم بودهاند آزاد میگردانیم تا با کمال آزادگی به خواستهای مشروع خود برسند. ولی منکر این معنی نیستیم که پس از پیروزی، با بحرانهای شدید اقتصادی مواجه خواهیم بود. ولی به امید خدا شکستهای اقتصادی دوران پهلوی را جبران خواهیم کرد.»[9]
امام خمینی راجع به ایجاد تغییرات نسبت به کمپانیهای نفتی نیز چنین گفتند: «تغییرات اساسی نسبت به کمپانیهای نفتی را باید متخصصین به عهده بگیرند. آنچه میتوانم بگویم این است که تمام قراردادهایی که به ضرر ملت ایران است، چون از طرف شاه مخلوع و دولت غاصب و غیر قانونی صورت گرفته است، مورد قبول ما نخواهد بود.»[10]
ایشان در این مصاحبه، ارتش ایران را بینیاز از خرید اسلحه دانستند: «ارتش ایران هیچگاه احتیاج به اسلحههای کنونی ندارد. مستشاران نظامی آمریکایی بر ارتش ایران سیطره دارند. ما ارتشی مستقل تشکیل خواهیم داد و زوایدی را که به درد ارتش و مملکت و مردم ایران نمیخورد حذف خواهیم نمود. ما نفت را به هر کشوری که صلاح دانستیم میفروشیم و در مقابل پول میگیریم نه اسلحههایی که اصلاً به درد ارتش ما نمیخورد و ارتش را دربست در اختیار بیگانه قرار دهد.»[11]
امام، دلایل حمایت آمریکا از شاه را برشمردند: «آمریکا تا حال از شاه دفاع کرده است و به همین جهت دشمن شماره یک ملت ایران است. ما دخالت آمریکا را در ایران محکوم میکنیم. آمریکا برای اینکه در ایران پایگاه داشته باشد و منابع ما را به یغما ببرد هیچکس را بهتر از شاه ندارد تا آنچه را که آمریکا میخواهد، بکند؛ و به همین دلیل است که از شاه دفاع میکند. ما به امید خدا ایران را مستقل خواهیم کرد. ملت ایران با مجاهدتهای بیدریغ خود و کشته دادنهای بیشمار خود بالاخره شاه را از ایران بیرون میکند و نظام شاهنشاهی را برچیده و حکومت عدل اسلامی را جایگزین آن خواهد کرد.»[12]
امام خمینی همچنین درباره استقلال ایران فرمودند: «من کراراً گفتهام و نوشتهام که ما بعد از بیرون کردن شاه و دودمانش - البته این در صورتی است که شاه به دست مردم نیفتد و الا او را در دادگاه آزاد محاکمه کرده و به سزای اعمالش میرسانیم - و برچیدن رژیم شاهنشاهی، یک حکومت جمهوری اسلامی را به آرای عمومی میگذاریم. در این حکومتْ ایران آزاد خواهد شد و استقلال واقعی خود را به دست خواهد آورد؛ استقلال سیاسی، نظامی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی. در این حکومت همه آزادند تا اظهار عقیده کنند.»[13]
امام خمینی در تاریخ 25 دی، پیامی برای مردم ایران صادر کردند که شامل 9 بخش بود که بخش اول عبارت است از: «از قرار اطلاع، مأمورین دولت شبها گندم انبارها و سیلوها را با کامیون میبرند و میخواهند قحطی مصنوعی به وجود آورند. وظیفه حتمی مردم تهران و شهرستانهاست که از این عمل شدیداً جلوگیری کنند، و عدهای از معتمدین را به نظارت بگمارند که این عمل غیر انسانی دولت را خنثی کنند. غفلت از این امر مسئولیت شرعی دارد.»[14]
امام نسبت به سرقت بردن یا صدمه زدن به مهمات ارتش توسط آمریکا هشدار دادند: «از قرار اطلاع، دولت آمریکا درصدد است که اسلحه و مهماتی را که در ایران است و در مقابل نفت به مردم ایران تحمیل کرده است، یا به سرقت ببرد (اگر تاکنون نبرده باشد، چنانچه بعضی از خبرگزاریها افشا کردهاند) و یا منفجر کند. بر افسران و درجهداران ارتش و سایر نیروهای سهگانه است که از آن جلوگیری کنند، و بر ملت است که با ارتش در این امر همکاری کنند، و نگذارند بیش از این مال ملت را نابود و یا چپاول کنند. افسران محترم بدانند که مسامحه در این امر خیانت به کشور و اسلام است.»[15]
ایشان به کشاورزان و بانکهای اسلامی ایران، توصیههایی کردند: «کشاورزان محترم همت کنند و از اقدام برای کشت خصوصاً کشت دیمی غفلت نکنند. ممکن است مفسدین قحطی مصنوعی ایجاد کرده و کشور را در مضیقه قرار دهند. بانکهای اسلامی به کشاورزان به منظور ادامه کشاورزی قرضالحسنه بدهند، و مسلمانان در این امر حیاتی با این بانکها تشریک مساعی نمایند تا جلوی توطئه شیطانی گرفته شود.»[16]
امام خمینی از بانکهای خارجی کشور خواستند تا از تحویل سپردههای شاه و بستگانش به آنها خودداری کنند و به وکلای غیرقانونی مجلسین نیز اخطار دادند که از رفتن به مجلسین امتناع ورزند.
ایشان انتظاراتشان را از دانشگاهیان بیان کردند: «از دانشگاهیان محترم انتظار دارم اکنون که دانشگاهها این دژهای مبارزات دانشجویان فداکار را باز کردهاند، به شعارهای ضد رژیم فاسد و تظاهرات علیه دولت غاصب و شاه و علیه شورای غیرقانونی سلطنتی ادامه دهند، و استادانی را که با دستگاه ظلم و اختناق رابطه دارند یا طرفدار رژیم فاسد هستند نپذیرند.»[17]
امام خمینی در این پیام، اعلام کردند که اعضای شورای انقلاب به زودی معرفی میشوند و نسبت به اعضای شورای سلطنتی نیز اخطار دادند: «به کسانی که در شورای سلطنتی غیر قانونی به عنوان عضویت داخل شدهاند اخطار میکنم که این عمل، غیر قانونی و دخالت آنان در مقدرات کشور جرم است، و بیدرنگ از این شورا کنارهگیری کنند، و در صورت تخلف مسئول پیشامدها هستند.»[18]
سخنان برگزیده:
- حکومت بختیار محکوم به فناست.
- دست شرق و غرب را از وطن خود کوتاه میکنیم.
- نفت را به هر کشوری که صلاح دانستیم میفروشیم و در مقابل پول میگیریم.
- ما به امید خدا ایران را مستقل خواهیم کرد.
پینوشتها:
[1]. خمینی، روحالله، صحیفه امام خمینی(س)، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(س)، چ 3، زمستان 1379، ج 5، ص 469.
[2]. همانجا.
[3]. همانجا.
[4]. همانجا.
[5]. همان، ص 470.
[6]. همان، ص 471.
[7]. همان، ص 472.
[8]. همان، ص 472 - 473.
[9]. همان، ص 473.
[10]. همانجا.
[11]. همان، ص 474.
[12]. همان، ص 475.
[13] همان، ص 476.
[14] همان، ص 477 و 478.
[15] همان، ص 478.
[16] همانجا.
[17] همان، ص 478 و 479.
[18] همان، ص 479.
تعداد بازدید: 343