17 تیر 1402
احمد ساجدی
«۸۰ سال تکاپوی فرهنگی؛ خاطرات فرهنگی سیاسی مرتضی آخوندی» عنوان کتابی است که به شرح تاریخچه و عملکرد علمی و فرهنگی یکی از مؤسسات انتشاراتی با سابقه کشور به نام «دارالکتب الاسلامیه» پرداخته است.
این مؤسسه که ناشر کتاب‌های شیعی در ایران است، در سال ۱۳۱۷ خورشیدی به همت حجت‌الاسلام شیخ محمد آخوندی تأسیس شده و تاکنون نزدیک به 2 هزار عنوان کتاب را منتشر کرده است. مجموعه‌های ارزشمندی چون «بحارالانوار»، «تفسیر نمونه»، «تفسیر المیزان»، «الغدیر»، «صحیفه سجادیه»، «اصول کافی»، «عروه‌الوثقی»، و... از جمله این کتاب‌هاست.
کتاب «۸۰ سال تکاپوی فرهنگی» حاوی گفتوگو با حاج مرتضی آخوندی فرزند مؤسس مرکز یاد شده است. وی که از سال‌های اولیه ورود پدرش به عرصه نشر در کنار وی بوده، در این گفتوگو به بیان خاطرات فرهنگی و سیاسی خود از سوابق و عملکرد این مرکز در حوزه نشر و همچنین اقدامات پدرش در راه‌اندازی و توسعه «دارالکتب الاسلامیه» پرداخته است.
ضبط این گفتوگو از روز ۲۶ فروردین ۱۳۹۵ در بازار سلطانی و در کتابفروشی حاج مرتضی آخوندی آغاز شده و به مدت ۶۵ ساعت در قالب ۵۲ جلسه ادامه داشته است. مصاحبه توسط رضا اکبری آهنگر صورت گرفته و موسی فقیه حقانی بر آن نظارت داشته است.
کتاب دارای یک مقدمه و متن اصلی مصاحبه است که در بیش از 90 عنوان ارائه شده است. کتاب فاقد فصل‌بندی است و به همان ترتیبی که مصاحبه‌ها صورت گرفته ارائه شده است. در خلال خاطرات، موضوع اختناق دوران رضاشاه و پسرش در حوزه نشر، و نقش آیات عظام: عبدالکریم حائری یزدی، شیخ عباس قمی، علامه امینی، علامه طباطبایی، سید حسین بروجردی، نورالدین حسینی شیرازی، مصباح یزدی و... در ترویج حقایق سیاسی و فرهنگی اسلام تشریح شده است.
راوی در خاطرات خود از زمان رضاخان در مورد دردسرهای کتاب و تهیه آن گفته است: «اکثر علماء و دانشمندان برای حفظ کتاب‌های خود و دوری آنها از دسترس مأموران حکومتی، کتاب‌ها را در گنجه‌ها، طاقچه‌ها و رَف‌ها و حتی گوشه و کنار منزل انباشته و تیغه‌ای از خشت و آجر جلوی آن می‌کشیدند و کتاب‌ها پس از مدتی طعمه موریانه‌ها می‌شد...»
نویسنده در بخش پایانی ۶۶ صفحه را به ارائه عکس‌ها و اسناد مرتبط با متن اختصاص داده است.
کتاب حاضر بخش اول گفت‌وگوهای صورت گرفته است و خاطرات مربوط به تحولات سیاسی فرهنگی قبل از پیروزی انقلاب اسلامی را روایت می‌کند. بر اساس آنچه که در مقدمه این اثر ذکر شده، بقیه خاطرات قرار است در آینده چاپ شود. با این همه، نه در روی جلد کتاب و نه در داخل آن، عبارت «جلد اول» که نشان دهد این اثر ادامه دارد و بقیه آن در مجلدات بعدی ارائه خواهد شد، دیده نمی‌شود.
کتاب «۸۰ سال تکاپوی فرهنگی» در ۲۸۰ صفحه تهیه شده و «مؤسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران» آن را در قطع رقعی و با بهای ۶۰ هزار تومان وارد بازار نشر کرده است.
تعداد بازدید: 350
