25 شهریور 1402
احمد ساجدی
کتاب «برادران نخجوانی» به معرفی دو تن از چهره‌های فرهنگی استان آذربایجان اختصاص دارد. حاج محمد و حاج حسین نخجوانی از کتاب‌شناسان، ادیبان و نویسندگان و از مترجمان تبریز بودند. آنان چون پدرشان از تجار صاحب‌نام نخجوان بود، به این لقب مشهور شده‌اند. از این دو برادر آثار قلمی در حوزه فرهنگ و ادب به یادگار مانده است. بسیاری از این آثار که به کتابخانه ملی تبریز اهدا شده‌اند، از نفیس‌ترین گنجینه‌های ادب و فرهنگ ایران به شمار می‌روند.
ویژگی کتاب «برادران نخجوانی» در این است که زندگی‌نامه دو نفر را به موازات هم از ابتدا تا پایان عمر تشریح کرده است.
کتاب پس از مقدمه دارای سه فصل است:
فصل اول با عنوان «زندگی و دفتر ایام» طی ۳۲ صفحه به شرح زندگی این دو شخصیت فرهنگی از تولد تا مرگ آنان پرداخته است.
فصل دوم با عنوان «فعالیت‌های فرهنگی و اجتماعی» به تشریح مهم‌ترین اقدامات این دو برادر در عرصه فرهنگ و ادب آذربایجان اختصاص یافته است. از جمله این اقدامات، همت مشترک این دو نفر در گردآوری گنجینه‌ای از نسخ خطی و اسناد تاریخی، تأسیس و ترویج کتابخانه‌های عمومی، و نقش آنان در تأسیس دو مرکز مهم فرهنگی یعنی کتابخانه ملی تبریز و موزه ملی آذربایجان بوده که در این فصل تشریح گردیده است.
فصل سوم با عنوان «آثار قلمی» به بررسی آثار مکتوب این دو شخصیت فرهنگی در موضوعات گوناگون علمی و ادبی و فرهنگی به صورت جداگانه پرداخته است.
کتاب «برادران نخجوانی» در بخش جداگانه‌ای به مهم‌ترین آثار نامبردگان در حوزه ترجمه، تصحیح مقالات و معرفی متون پرداخته است. همچنین فرازهای مهم زندگی آنان از ولادت تا رحلت در بخش ویژه‌ای با عنوان «سال‌شمار» ارائه شده است. طبق مندرجات این بخش، حاج محمد نخجوانی در ۴ آبان ۱۲۵۹ و حاج حسین نخجوانی ۶ سال بعد در ۲۵ تیر ۱۲۶۵ دیده به جهان گشودند. حاج محمد در ۱۳ مرداد ۱۳۴۱ و حاج حسین ۱۳ سال بعد در ۱۵ اسفند ۱۳۵۴ دیده از جهان فرو بستند.
کتاب همچنین در بخش انتهایی اسناد و تصاویر مرتبط با متن را انعکاس داده است.
کتاب «برادران نخجوانی» به همت «مجموعه پژوهشی شخصیت‌های مانا» و به قلم صادق حجتی تهیه و تنظیم شده و انتشارات سوره مهر چاپ اول آن را در سال 1399 در ۱۶۰ صفحه و با بهای ۳۲ هزار تومان وارد بازار کتاب کرده است.
تعداد بازدید: 332
