17 اسفند 1390
گاه شمار تحولات فروردين 1340 تا فروردين 1343
8 فروردين 1340. رحلت آيت‌الله حسين بروجردي، مرجع تقليد شيعيان
16 ارديبهشت 1340. عزل جعفر شريف‌امامي از نخست‌وزيري و انتصاب علي‌اميني به جاي وي از سوي شاه
19 دي 1340. تصويب لايحه‌ي اصلاحات ارضي در كابينه‌ي اميني به دنبال تعطيلي مجلسين
25 فروردين 1341. مسافرت شاه و فرح به آمريكا
27 تير 1341. بركناري علي اميني از نخست‌وزير و انتصاب اسدالله علم به جاي وي از سوي شاه
14 مهر 1341. تصويب لايحه‌ي انجمن‌هاي ايالتي و ولايتي در كابينه‌ي علم
10 آذر 1341. لغو لايحه‌ي انجمن‌هاي ايالتي و ولايتي به دنبال اعتراض و مخالفت روحانيون و بازاريان
19 دي 1341.اعلام اصول ششگانه‌ي انقلاب سفيد و تصميم براي به رفراندم گذاشتن آن.
2 بهمن 1341. تحريم رفراندوم از سوي امام خميني و تشديد دامنه‌ي اعتراضات بازاريان و روحانيون عليه رفراندوم، هتك حرمت آيت‌الله خوانساري از سوي نيروهاي امنيتي در راه عزيمت به مجلس، تجمع بازاريان در مسجد ابوالفتح جهت فراخواني عموم به اعتراض عليه رفراندوم
4 بهمن 1341. سفر شاه به قم و سخنراني توهين‌آميز وي عليه روحانيت به دنبال عدم حضور روحانيون در مراسم استقبال از او
6 بهمن 1341. برگزاري رفراندوم اصول ششگانه‌ي انقلاب سفيد با وجود تحريم و مخالفت روحانيون و بازاريان با آن
8 بهمن 1341. آغاز ماه رمضان و عزيمت طلاب به روستاها و مناطق مختلف كشور به دنبال تشديد مبارزه با نظام.
23 اسفند 1341. صدور اعلاميه‌هايي مبني بر اعلام عزاي عمومي عيد نوروز سال 1342 ه . ش از سوي امام خميني و برخي ديگر از آيات، مراجع و علما
1 فروردين 1342. استقبال برخي از اقشار جامعه از جمله روحانيون و بازاريان از تصميم مراجع براي اعلام عزاي عمومي در عيد نوروز
2 فروردين 1342. هجوم نيروهاي گارد شاهنشاهي با لباس دهقاني به مجلس عزاداري منعقده از سوي آيت‌الله محمد‌رضا گلپايگاني به مناسبت سالروز شهادت امام جعفر صادق در مدرسه‌ي فيضيه‌ي قم و ضرب و شتم طلاب و تخريب بخش‌هايي از مدرسه و به آتش كشيدن وسايل طلاب. حدوث واقعه‌اي مشابه در مدرسه‌ي طالبيه‌ي تبريز به دنبال پاره نمودن اعلاميه‌ي امام خميني از سوي نيروهاي امنيتي در آن شهر و عزيمت بسياري از طلاب حوزه‌ي علميه قم به شهرهاي خود به دنبال واقعه‌ي مدرسه‌ي فيضيه قم
13 فروردين 1342. سفر شاه به خراسان و ايراد سخنراني توهين‌آميز به روحانيون در مراسم اعطاي اسناد مالكيت روستاييان
12 ارديبهشت 1342. برگزاري مراسم چهلم واقعه‌ي مدرسه‌ي فيضيه‌ي قم در برخي از شهرهاي كشور
3 خرداد 1342. آغاز محرم سال 1383 ه. ق و دعوت امام از وعاظ براي افشاي ماهيت نظام حاكم در منابر
6 خرداد 1342. سفر شاه به كرمان و سخنراني توهين‌آميز و هشدار و تهديد روحانيون
10 خرداد 1342. تشديد سخنراني‌هاي سياسي و انتقادي عليه نظام از سوي وعاظ بسياري از شهرها در برنامه‌اي هم‌آهنگ.
13 خرداد 1342. سخنراني تاريخي عصر عاشوراي امام خميني در مدرسه‌ي فيضيه‌ي قم و برپايي تظاهرات عظيم عاشورا با سازمان‌دهي بازاريان در تهران و برخي از شهرهاي كشور
14 خرداد 1342. تداوم راه‌پيمايي و تظاهرات سياسي با شركت دانش‌جويان در تهران و برخي از شهرهاي ديگر
15 خرداد 1342. دست‌گيري شبانه‌ي امام خميني در قم به همراه بازداشت بيش از 50 تن از علما و وعاظ و انتقال آنها به تهران ـ قيام عمومي مردم در شهرهاي مختلف كشور و سركوب آن از سوي نيروهاي امنيتي ـ تشديد مبارزات مردمي عليه نظام به ويژه اقدام بازاريان بسياري از شهرها به تعطيلي بازار و مغازه‌هاي سطح شهر.
18 خرداد 1342. سفر شاه به همدان و ايراد سخنراني توهين‌آميز عليه عاملان قيام 15 خرداد و اعلام وابستگي قيام به كشورهاي خارجي.
21 خرداد 1342. آغاز مهاجرت دسته‌جمعي مراجع، آيات و علما، از شهرهاي مختلف كشور، به تهران براي اعلام حمايت از امام خميني به دنبال اظهارات اسدالله علم ـ نخست‌وزير ـ مبني بر محاكمه و احتمال اعدام بسياري از علماي بازداشتي.
23 خرداد 1342. برگزاري مراسم هفتم شهداي قيام 15 خرداد در بسياري از شهرهاي كشور.
4 تير 1342. انتقال امام از پادگا قصر (بي‌سيم) به زندان پادگان عشرت‌آباد (ضمناً امام را در ابتداي دست‌گيري در 15 خرداد به باشگاه افسران برده و بعد از ساعاتي به پادگان قصر منتقل نموده بودند.)
23 تير 1342. برگزاري مراسم چهلم شهداي قيام 15 خرداد در بسياري از شهرهاي كشور.
29 تير 1342. آزادي علماي دستگير شده به استثناي آيات: خميني، قمي، محلاتي و دستغيب ـ تهديد علماي مهاجر از سوي نظام براي بازگشت به شهرهاي خود.
12 مرداد 1342. انتقال امام و آيات قمي و محلاتي از زندان پادگان عشرت‌آباد به منزلي در منطقه داوديه تهران با حفاظت و كنترل ساواك
15 مرداد 1342. انتقال امام از منزل مذكور به منزل آقاي روغني، يكي از تجار مشهور بازار در منطقه‌ي قيطريه
14 مهر 1342. افتتاح مجلس دوره‌ي بيست و يكم شوراي ملي پس از دو سال و اندي تعطيلي مجلس ـ بازگشت اجباري علماي مهاجر به شهرهاي خود
11 آبان 1342. اعدام طيب حاج‌رضايي و حاج‌اسماعيل رضايي
18 فروردين 1343. آزادي امام خميني و بازگشت به قم
منبع: ماهنامه الکترونیکی دوران - شماره 31
به نقل از:نقش بازار در قيام 15 خرداد، رحيم روح‌بخش، انتشارات مركز اسناد انقلاب اسلامي
تعداد بازدید: 998
