17 اسفند 1390
گزارشي از همايش 15 خرداد
روز 12 خرداد سال جاري، همايش «15 خرداد، زمينهها و بسترها» در محل تالار انديشه حوزه هنري سازمان تبليغات اسلامي برگزار ميشود. در مورد اين همايش با آقاي هدايتالله بهبودي رئيس دفتر ادبيات انقلاب اسلامي مصاحبهاي ترتيب دادهايم كه با هم ميخوانيم:
O آقاي بهبودي لطفاً راجع به همايشي كه قرار است روز 12 خرداد تشكيل شود و علت تصميم دفتر ادبيات براي برپايي اين همايش توضيح دهيد؟
X نام كامل اين همايش «همايش 15 خرداد، زمينهها و بسترها» است. اگر بخواهم به گذشته اجرايي اين همايش اشاره كنم اين مطلب گفتني است كه از نيمه دوم سال 1385 دفتر ادبيات انقلاب اسلامي به اين نتيجه رسيد كه چنين همايشي را برپا كند. علت آن هم دو موضوع بود:
1 ـ عناوين قابل توجهي از اسنادي كه در ارتباط با 15 خرداد در سالهاي اخير منتشر شده بود و به قدر كفايت در اختيار پژوهشگران قرار داشته است.
2 ـ با بررسي اجمالي كتابهاي منتشره متوجه شديم آثاري كه درباره 15 خرداد با صبغه تحليلي و استدلالي منتشر شده فروكش كرده و عليرغم وفور منابع اسنادي، كتب جديدي كه بتواند بر مبناي اين اسناد، ديدگاههاي جديدي را سامان دهد و به جامعه پژوهشي ارائه دهد، در دست نيست.
اين نكته سبب شد ابتدا برگزاري همايشي در ارتباط با 15 خرداد را مدنظر قرار دهيم به اين اميد كه چنين همايشي بتواند اين نقص را برطرف كرده و نظر پژوهشگران را به خود جلب كند. در انتخاب موضوع همه ما به بسترها و زمينههاي آن علاقهمند شديم. ما معتقد بوديم كه اگر بتوانيم در مرحله اول علل و عوامل اصلي شكلگيري قيام 15 خرداد را كشف و ارائه دهيم در مرحله دوم ميتوان به خود قيام پرداخت و در مرحله بعد، آثار، دستاوردها و نتايج آن را تبيين كرد.
Oدفتر ادبيات انقلاب اسلامي چه تعداد فيش يا برگههاي اطلاعاتي در رابطه با 15 خرداد جمعآوري كرده است؟
X شايد خوب بود جواب به اين سؤال را به عنوان دليل سوم برپايي همايش 15 خرداد مطرح ميكردم. واقعيت اين است كه اين صلاحيت در دفتر ادبيات انقلاب اسلامي وجود دارد كه بتواند بار علمي همايش را بپذيريد. دفتر ادبيات انقلاب از سال 1372 كه سال تأسيس دفتر بود بخشي از تتبعات تاريخي خود را به موضوع 15 خرداد اختصاص داده است. به همين دليل 250 هزار برگه اطلاعاتي يا فيش درباره 15 خرداد هست كه بر آمده از تمامي منابع موجود اعم از كتاب، اسناد، نشريات و منابع خارجي است. اين بايگاني قابل توجه، اين امكان را ميداد كه ما به داوطلبان اين همايش خدمات اطلاعاتي هم ارائه دهيم. فعاليتهاي ديگري كه دفتر ادبيات انقلاب اسلامي براي 15 خرداد انجام داده بود از جمله انتشار چند جلد كتاب، چه در قالب روزشمار و چه كتب ديگر، اين توان را براي دفتر فراهم كرد كه به طرف برپايي همايش 15 خرداد، حركت كند.
O يك تلقي وجود دارد كه در اكثر همايشها توجه به شهرت وعنوان شخصيتي افراد بيشتر از آثار رسيده مورد توجه است. آيا اين عارضه در مورد همايش 15 خرداد نيز وجود دارد؟
X اين موضوع درست است ولي ما در اين همايش اولويت شركت را برخلاف رويه جاري در ساير همايشها، به نامها و عنوانها نداديم بلكه به كساني داديم كه مقالات پرباري ارائه كردند. بنابراين بعد از 88 مقاله كه به دبيرخانه همايش رسيده و كارشناسيهايي كه درباره آنها انجام شد، 12 مقاله براي ارائه به همايش گزينش شد و اين 12 مقاله خارج از نام و شهرت افراد بود.
ما اين نتيجهگيري را نقص نميدانيم، بلكه حسن است و معتقديم انتخاب اين 12 مقاله يكي از محسنات اين نشست علمي است چرا كه در واقع به فكرها و انديشههاي مورخين در راه و پژوهشگران آينده امتياز داده شده است. نوع كساني كه به ما مقاله دادهاند آدمهاي گمنام و افرادي هستند كه به تازگي وارد عرصه تحقيقات شدهاند. در مجموع اميدواريم نتيجه اين كار بتواند سنت اتكاء به چهره و شخصيتها را بشكند.
O آيا در حاشيه برگزاري همايش فعاليت جنبي ديگري داريد؟
X بله آنچه كه در نظر گرفتيم برگزاري يك نمايشگاه عكس از حادثه 15 خرداد است. ما از روزنامهها و مراكزي كه صاحبان اين عكسها بودند آنها را خريداري و جمعآوري كرديم و به كمك خانه عكاسان حوزه هنري نمايشگاهي را در آستانه همايش در محل خانه عكاسان ايران برگزار خواهيم كرد. دومين كار به نمايش درآوردن آثار تجسمي در مورد 15 خرداد است. تعدادي كارهاي گرافيكي و تعدادي هم نقاشي كه پيش از اين توسط هنرمندان حوزه هنري ساخته و ترسيم شده بود به نمايش درخواهيم آورد و در كنار اينها از مراكز پژوهشي هم تقاضا كرديم آثار مربوط به 15 خرداد خود را در نمايشگاه كتابي كه در همان روز برگزاري همايش تشكيل ميشود به نمايش بگذارند تا شركتكنندگان بتوانند آنها را ببينند و در صورت تمايل خريداري كنند.
O آيا قصد نداريد مقالات ارسالي علاقةمندان را به كتاب تبديل كنيد؟
X اگر منظور مقالاتي است كه به دبيرخانه همايش رسيده است، بله اين كار را خواهيم كرد. كارشناسي مقالات در سه بخش صورت گرفته است:
1 ـ مقالاتي كه قابليت ارائه به همايش را دارد كه تعداد آنها 12 مورد است
2 ـ مقالاتي كه قابليت چاپ را دارد كه 39 مقاله است و 12 مقاله ارائه شده به همايش هم در شمار آن است.
3 ـ مقالاتي كه شامل دو بخش فوق نيست كه طبعاً كنار گذاشته شدهاند.
O با تشكر از حضرتعالي كه دعوت ما رابراي انجام اين مصاحبه پذيرفتيد، اگر توضيح ديگري را لازم ميدانيد بفرماييد؟
X من بايد به همكاريهاي جنبي بعضي مراكز و مؤسسات فرهنگي و تاريخ پژوهشي با اين همايش اشاره كنم. اين مراكز عبارتند از:
ـ مركز اسناد انقلاب اسلامي كه عكسهائي براي برگزاري نمايشگاه در اختيار همايش قرار دادند.
ـ مؤسسه تنظيم و نشر آثار امام خميني كه لوح فشرده صحيفه امام را براي گذاردن در بسته فرهنگي كه ميخواهيم به شركتكنندگان در همايش ارائه دهيم، در اختيار ما قرار دادند.
ـ مؤسسه مطالعات و پژوهشهاي سياسي كه توانست با پشتوانه علمي خود به دفتر ادبيات كمك كند تا هر چه راحتتر بتوانيم اين همايش را برگزار كنيم.
منبع: ماهنامه الکترونیکی دوران - شماره 31
تعداد بازدید: 1007