24 اسفند 1390
جلسات قمار
يكي از مقامات ساواك در اجراي دستور مافوق خود گزارشي را در تاريخ پنجم مرداد 1350 از جلسات قمار مسئولان كشوري و لشكري تهيه كرده كه با هم مي‌خوانيم:
در اجراي امر، جلال آهنچيان احضار و پس از مذاكراتي كه با وي شد و تذكراتي كه به وي داده شد قبول نمود كليه اطلاعات خود را درباره جلسات قماري كه برخي از وزرا و مقامات مسئول در آنها شركت دارند در اختيار گذارده و در آينده نيز مستمراً در اين زمينه همكاري لازم به عمل آورد.
نامبرده اظهار مي‌نمايد حدود سه سال قبل وي در منزل خود يك جلسه ميهماني عادي ترتيب داده كه در آن عده زيادي از شخصيتهاي نظامي و سياسي از جمله ارتشبد اويسي، سپهبد مبصر، سپهبد خسرواني، سپهبد شفقت، گلسرخي وزير منابع طبيعي، زاهدي وزير كشور، علي ايزدي رئيس دفتر والاحضرت اشرف پهلوي، سرهنگ معصومي معاون وزارت كشاورزي، هادي اميرابراهيمي، فريدون سودآور، علي عبده، تقي علوي‌كيا و عده ديگري از شخصيتها شركت داشتند.
در اين ميهماني تعدادي از ميهمانها به بازي قمار سرگرم شدند و بعدها همين جلسه پايه و اساس تشكيل جلسات قمار شد و همه هفته سه شنبه‌ها اين جلسات تشكيل گرديد البته تعدادي از افراد نيز در جلسات سه‌شنبه‌ها شركت مي‌نمودند ولي در جلسات جدي قمار شركت نمي‌جستند.
اين جلسات هر هفته منزل يكي از افراد بود ولي غالباً يا در منزل خود من (آهنچيان) يا سپهبد پرويز خسرواني يا علي ايزدي بود.
چون در جلسات سه‌شنبه كه ظاهراً جنبه ميهماني داشت خانمها نيز شركت داشتند جلسات ديگري نيز به وجود آمد كه فقط مردها شركت داشتند و به طوري كه در اين اواخر تقريباً هفته‌اي دو بار اين جلسات تشكيل مي‌شود و تقريباً كليه جلسات در منزل سپهبد خسرواني است.
مشاراليه اضافه مي‌نمايد در يك سال اخير كه ميزان برد و باخت بازي بيشتر شده است افرادي كه در بازي شركت مي‌كنند عبارتند از سپهبد پرويز خسرواني، ناصر گلسرخي وزير منابع طبيعي، جلال آهنچيان، حسن زاهدي وزير كشور، منوچهر پرتو وزير دادگستري، هدايت ذوالفقاري آجودان كشوري اعليحضرت همايون شاهنشاه آريامهر، حدادزاده تاجر بازار حسين وهاب‌زاده بازرگان – علي ايزدي رئيس دفتر والاحضرت اشرف پهلوي، قلي معصومي معاون وزارت كشاورزي و در بعضي از جلسات اسكندر اريه، علي رضايي و القانيان نيز شركت كرده‌‌اند.
درباره ميزان برد و باختهاي جلال آهنچيان اظهار مي‌دارد به تدريج ميزان برد و باخت افزايش پيدا كرده است به نحوي كه در بعضي از جلسات ممكن است 200-300 يا 600 هزار تومان برد و باخت شود اشخاص غالباً 50 هزار تومان اول را نقداً مي‌پردازند ولي بقيه با چك 50 هزار توماني پرداخت مي‌شود ولي توافق شده هرماه يكي از چكها به بانك برده شود و گاهي قبل از اينكه چك به بانك برده شود ممكن است در اثر برنده شدن صاحب آن عيناً مسترد گردد.
جلسات گاهي تا 3 الي 4 ساعت بعد از نيمه شب به طول مي‌انجامد و البته اشخاصي كه با وزراء و مقامات مسئول شركت كننده در اين جلسات احتياجات و يا مراجعاتي دارند بديهي است كه در همين جلسات با آنها مطرح مي‌كنند.
جلال آهنچيان كه در واقع يكي از افراد ثابت اين جلسات است و درباره همه افراد اطلاعات كافي دارد در مورد برد و باخت هر يك از افراد چنين توضيح مي‌دهد:
سپهبد پرويز خسرواني، خسرواني اوايل در بازي مهارتي نداشت ولي به تدريج مهارت پيدا كرده است معهذا در بازيها غالباً بازنده است. خسرواني ظرف يكي دو سال اخير تقريباً سه ميليون تومان باخته است البته ميزان باخت سپهبد خسرواني به مراتب بيش از اين مبلغ بوده است ولي خسرواني در بعضي از بازيها در خاتمه بازي باخت خود را نمي‌پردازد مثلاً در يك جلسه خسرواني 650 هزار تومان به ناصر گلسرخي و حسن زاهدي باخت ولي در خاتمه بازي چكها را پاره كرد و وجه آن را نپرداخت و بعضاً در اين قبيل مواقع رنجشها و ناراحتيهايي بين شركت‌كنندگان پديد مي‌آيد ولي بعد با وساطت سايرين حل مي‌شود.
آهنچيان مي‌افزايد چون با خسرواني دوستي چندين ساله دارد وجوهي را كه در بازي از او مي‌برد به وي برمي‌گرداند ولي خسرواني وجوهي را كه از آهنچيان مي‌برد به وي مسترد نمي‌دارد.
مشاراليه اضافه مي‌كند چون در بازي براي صاحب منزل مبلغي به عنوان كانيات برداشت مي‌شود (مخارج پذيرايي و غيره) در يك سال اخير غالب جلسات به منزل سپهبد پرويز خسرواني انتقال يافته است و بهانه ظاهري قضيه اين است كه همسر خسرواني كه با شوهرش اختلافاتي دارد مايل نيست شوهرش در خانه ديگران به بازي بپردازد و اين وجوه در هر يك از جلسات به تفاوت بين 10 تا 15 هزار تومان مي‌شود و شايد از اين بابت خسرواني طي يك ساله گذشته متجاوز از يك ميليون تومان عايدي داشته است و اين امر ميزان باخت وي را از حدود 4 ميليون تومان به حدود 3 ميليون تومان كاهش داده است.
ناصر گلسرخي وزير منابع طبيعي – ناصر گلسرخي در بازيها گاهي برنده و گاهي بازنده است ولي در مجموع برنده است و شايد ظرف يك سال اخير حدود يك ميليون تومان برنده باشد. ناصر گلسرخي شخصاً به آهنچيان گفته است چنانچه دو فقره باختي را كه در جلسات متشكله در شمال با شركت پرتو وزير دادگستري و شيباني استاندار مازندران نموده نداشت ميزان برد وي متجاوز از يك ميليون و هفتصد هزار تومان مي‌شد ولي باختهاي مذكور برد او را به يك ميليون تومان كاهش داده است.
آهنچيان مي‌افزايد گلسرخي چندي پيش به وي گفته است چون ممكن بود در مورد بازيهاي من گزارشي به شرف عرض مبارك ملوكانه برسد شخصاً مراتب را به شرف عرض ملوكانه رسانده وعرض كردم من در ساعات فراغت براي سرگرمي به قمار مي‌پردازم و با اقبال اعليحضرت همانطور كه در كارهاي ديگر نيز موفق بوده‌‌ام در قمار نيز موفقم و برنده هستم شاهنشاه فرموده‌اند اين يك امر خصوصي است و مانعي ندارد.
آهنچيان در مورد ساير اقدامات و ثروت ناصر گلسرخي اضافه مي‌كند گلسرخي در شمال در منطقه نشتارود مقادير زيادي اراضي ساحلي دارد كه ظاهراً در گذشته قبل از انتصاب به مقام وزارت خريده و خود گلسرخي هفته پيش گفته است اراضي او را در شمال 18 ميليون تومان مي‌خرند ولي فعلاً قصد فروش ندارد.
گلسرخي در چالوس و لاهيجان نيز دو قطعه زمين جنگلي كه از لحاظ مناظر طبيعي وضع ممتازي دارد ظاهراً از محليها يكي را به مبلغ 13 هزار تومان وديگري را به مبلغ 40 هزار تومان اخيراً خريداري كرده و تصرف نموده است و از لحاظ قانوني و ثبتي اين اراضي چه وضعي دارد من خبري ندارم.
آهنچيان اضافه مي‌كند در مورد اراضي ساحلي غازيان متعلق به خانواده دريابيگي كه ميزان آن حدود يك ميليون و 400 هزار متر است وبهاي آن حدود 40 الي 50 ميليون تومان مي‌شود و از صورت ملي به غير ملي درآمده و شايعاتي در اين باره انتشار يافته شخصاً از ناصر گلسرخي سئوال كرده است گلسرخي به وي اظهار نموده اين اراضي را كه متعلق به خانواده دريابيگي بود مأمورين منابع طبيعي ملي اعلام كرده بودند از دفتر مخصوص شاهنشاهي به وزارت منابع طبيعي ابلاغ شد كه اين اراضي غيرملي اعلام شود ولي من جواب دادم كه مصلحت نيست ولي بعداً اعليحضرت همايون شاهنشاه آريامهر شخصاً به من امر فرمودند كه اين اراضي غيرملي اعلام شود كه در اجراي امر اقدام شده است. (توضيح – اين اراضي را جلال سادات تهراني به قرار متري 15 ريال از خانواده دريابيگي خريده و سپس اين اراضي غيرملي اعلام شده و بهاي آن متري بين 300 الي 400 ريال است كه سادات تهراني سرگرم تقسيم آن است و شايع است كه سادات تهراني گفته براي انجام اين معامله 5 ميليون تومان رشوه پرداخته است).
منوچهر پرتو وزير دادگستري – آهنچيان اظهار مي‌دارد پرتو در جلسات متشكله در منزل خسرواني شركت مي‌نمايد ولي ميزان برد و باخت او چندان قابل توجه نيست و از 10 هزار تومان تجاوز نمي‌كند ولي گويا در جلسات ديگري كه پرتو با گلسرخي – علي ايزدي – حيدرعلي ارفع و حسن زاهدي دارند و همچنين در جلساتي كه با مهدي شيباني وگلسرخي دارند برد و باختهاي وي شايد زياد باشد.
حسن زاهدي وزير كشور – وزير كشور در بازي غالباً برنده است ولي دو سه ماه قبل در يك جلسه 200 هزار تومان باخت و بعد از آن مدتي است در جلسات بازي منزل خسرواني شركت نمي‌كند و اگر هم شركت مي‌كند برد و باخت چنداني ندارد.
علي ايزدي – علي ايزدي در جلسات ما شركت داشت ولي چون غالباً پس از آن كه 30 يا 40 هزار تومان برنده مي‌شد بازي را ترك مي‌كرد تصميم گرفته شد ديگر از او دعوت نشود ولي همانطوري كه گفته شد با گلسرخي، ارفع، حسن زاهدي و پرتو جلسات ديگري دارند.
هدايت‌الله ذوالفقاري – هدايت ذوالفقاري آجودان كشوري اعليحضرت همايون شاهنشاه آريامهر در جلسات ما غالباً برنده است و شايد ظرف يك سال اخير حدود 2 ميليون و پانصد هزار تومان برده باشد و از خون من (آهنچيان) در حال حاضر 700 يا 800 هزار تومان چك دارد.
حدادزاده تاجر بازار – حدادزاده غالباً در بازي بازنده است و ظرف يك سال اخير حدود 2 ميليون تومان باخته است.
حسين وهاب‌زاده بازرگان – حسين وهاب‌زاده گاهي در جلسات ما شركت مي‌كند و تاكنون حدود يك ميليون و 400 هزار تومان باخته است.
اسكندر اريه – اسكندر اريه نيز چند جلسه در بازي شركت داشته و در يك جلسه ناصر گلسرخي و حسن زاهدي مبلغ 700 هزار تومان از اسكندر اريه بردند.
قلي معصومي معاون وزارت كشاورزي – مشاراليه نيز در بازيها برنده است و تاكنون حدود 700 هزار تومان برد داشته است.
خليلي مديركل مالي وزارت منابع طبيعي – خليلي چند جلسه در بازي شركت كرده و در يك جلسه 27 هزار تومان به سپهبد خسرواني باخته كه فقط 7 هزار تومان آن را پرداخته است. جلال آهنچيان همچنين افزود در بعضي از جلسات كه صورت ميهماني دارد ارتشبد اويسي اميرمتقي و برخي ديگر به بازي تخته مي‌پردازند و بزرگترين رقم باخت ارتشبد اويسي در تخته 2 هزار تومان بوده است.
در يك جلسه كه روز سيزده فروردين در كرج تشكيل گرديد هوشنگ انصاري وزير اقتصاد و روحاني وزير آب و برق نيز شركت داشتند و در اين جلسه ميزان برد و باخت حدود 15 هزار تومان بود و مي‌افزايد جلسات قمار ديگري نيز با شركت اسكندر اريه – حسين وهاب‌زاده – قاسم طاهباز – اسكندر ارجمند و هراتي تشكيل مي‌شود كه من در آن شركت نمي‌كنم ولي ميزان برد و باخت در هر يك از اين جلسات بين يك تا دو ميليون تومان است.
آهنچيان اضافه مي‌كند خود وي در بازي گاهي برنده و گاهي بازنده است ولي در مجموع مي‌تواند بگويد كه برنده است.
مشاراليه مي‌گويد در چند جلسه كه در مازندران با شركت ناصر گلسرخي – حسن زاهدي و مهدي شيباني تشكيل بوده او نيز شركت و در يك جلسه 220 هزار تومان باخته است.
آرشيو اسناد ساواك
مؤسسه مطالعات و پژوهشهاي سياسي
منبع: ماهنامه الکترونیکی دوران - شماره 52
تعداد بازدید: 1025
