30 اردیبهشت 1391
سومین همایش تاریخ مجلس شورای ملی بعدازظهر 26 اردیبهشت 91 برگزار شد.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی انقلاب اسلامی، به نقل از منابع خبری و سایت کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی، حجت الاسلام رسول جعفریان، رئیس این مجموعه و همایش در آغاز برنامه سخنرانی کرد و از راه اندازی کتابخانه تخصصی تاریخ مجلس در آینده خبر داد.
علی ططری، دبیر علمی همایش و مدیر مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی نیز گزارشی از سومین نشست تخصصی تاریخ مجلس ارائه داد و گفت: با تصویب کمیته علمی قرار شد، نشست سوم، ادوار سیزدهم تا شانزدهم مجلس شورای ملی را دربرگیرد. چراکه دوره هفدهم مجلس حرف های بسیاری برای گفتن دارد و نشست چهارم تاریخ مجلس به ادوار هفدهم و هجدهم اختصاص می یابد.
وی با ارایه آماری از مقالات ارسالی به همایش افزود: 160 مقاله به این همایش ارسال شد که 93 مقاله پذیرفته شده است. 60 درصد از پژوهشگران مرد و 21 درصد از آنها زن بوده اند. همچنین 90 درصد آثار ارسالی در حوزه تاریخ و 10 درصد آنها در حوزه علوم سیاسی است. محمدرضا پهلوی و محمد مصدق دو شخصی هستند که بیشترین موضوعات مقالات ارسالی را به خود اختصاص داده اند. محمدرضا پهلوی با 7 مقاله در صدر این شخص ها قرار داشته است. 12 درصد مقالات نیز به احزاب و جمعیت های سیاسی اختصاص داشته است. 90 درصد ارائه دهندگان مقالات دارای تحصیلات تاریخ و 10 درصد علوم سیاسی بوده اند. از میان آنان 64 درصد کارشناس ارشد، 23 درصد هیات علمی، 13 درصد دکتری و 2 درصد کارشناس بوده اند.
ططری از چاپ مجموعه مقالات سومین نشست تخصصی تاریخ مجلس خبر داد و گفت: مجموعه مقالات دوره های اول و دوم در قالب کتاب به چاپ رسیده و مجموعه مقالات دوره سوم نیز تا پایان تابستان سال جاری منتشر می شود.
محمدامیر احمدزاده، استادیار گروه تاریخ پژوهشگاه علوم انسانی در نخستین مقاله‌ای که در این نشست ارائه شد، به بررسی جایگاه مجلس در ساختار قدرت دهه اول پهلوی دوم پرداخت.
در ادامه این نشست مرتضی دهقان نژاد، دانشیار گروه تاریخ دانشگاه اصفهان ضمن ارائه مقاله‌ای با عنوان «مجلس سیزدهم و نقد دیکتاتوری رضاشاه» گفت: در سال 1320 رضاشاه مجلس سیزدهم را آماده می‌کرد تا فرزندش محمدرضا را به جای او برگزیند. او (رضاشاه) در استعفانامه خود علت کناره‌گیری را عدم توانایی در رسیدگی به امور کشور عنوان کرده و از مجلس خواسته بود که از 25 شهریورماه 1320 عموم ملت، فرزند او را به عنوان ولیعهد و جانشین او بپذیرند. ولی با توجه به شرایط سیاسی کشور و فضای باز سیاسی که اتفاق افتاد، بسیاری از نمایندگانی که تا دیروز جرات سخن گفتن درباره شاه و مقام سلطنت را نداشتند، به نقد اوضاع کشور پرداختند. آنها (نمایندگان یادشده) روش های کشورداری رضا شاه را به شدت مورد انتقاد قرار دادند؛ امری که تا زمان سیطره وی امری محال به نظر می‌رسید.
روح‌الله بهرامی، استادیار گروه تاریخ دانشگاه لرستان نیز در مقاله‌ای با عنوان «نمایندگان مشروطه خواه» که آن را با همکاری محمد گودرزی تدوین کرده بود، به بررسی تطبیقی ویژگی های نمایندگان مجلس شورای ملی ایران در دوره‌های 14 تا 17 با دوره‌های پیش و پس از آن پرداخت. وی این دوره 12 ساله (1320- 1332) را متمایز با دوره‌های پیش و پس از آن دانست.
در ادامه این نشست یونس خداپرست، دانشجوی دکترای علوم سیاسی با ارائه مقاله‌ای تحت عنوان «فراکسیون اقلیت در دوره پانزدهم مجلس شورای ملی» گفت: بعد از جنگ دوم جهانی و در اوایل دوره محمدرضا شاه، فضایی نسبتا باز در عرصه سیاسی کشور به وجود آمد و فشار دولت بر نیروهای اجتماعی کاهش یافت اما بعد از مدتی شاه جوان تصرف در متن قانون اساسی را آغاز کرد. این عمل شاه، اعتراض گروه هایی همانند فدائیان اسلام را در پی داشت.
شهرام یوسفی‌فر، دانشیار گروه تاریخ پژوهشگاه علوم انسانی نیز مقاله مشترک خود را با فریدون شیرین‌کام تحت عنوان «انعکاس تاثیرات جنگ جهانی دوم در بروز بحران مواد غذایی در ایران (سال های 1324-1321) در اسناد کمیسیون عرایض مجلس شورای ملی» ارائه کرد و مجید تفرشی مقاله «اتحاد با برلین، علیه لندن و مسکو (اسنادی از حبیب الله نوبخت در اینتلیجنس سرویس بریتانیا)» را ارایه داد.
دکتر علی لاریجانی، رئیس مجلس شورای اسلامی هم با حضور در مراسم اختتامیه سومین نشست تخصصی مجلس، طی یک سخنرانی گفت: در دوره 7 تا 12 مجلس شورای ملی در زمان رضاشاه، نمایندگان و مجلس مسلوب الاختیار هستند و دوران بدنامی مجلس است.
رئیس مجلس شورای اسلامی دوره‌های اول تا ششم مجلس شورای ملی را مرحله تکمیل پارلمان و دوره خوش‌نامی آن دانست و به وجود شخصیت‌هایی همچون مدرس در آن اشاره کرد و افزود: ادوار سیزدهم تا شانزدهم مجلس شورای ملی متعلق به بازه زمانی ۱۳۲۰ تا کودتای ۱۳۳۲ است، در این زمان شاه اگر چه علاقه به کنترل پارلمان دارد، اما به دلیل جوانی و بی‌عرضگی و تغییر شرایط داخلی کشور، اجازه نفوذ در پارلمان را پیدا نمی‌کرد و تلویحاً پذیرفت که باید سلطنت کند نه حکومت.
او به تازه‌کار بودن محمدرضا پهلوی در این دوره اشاره کرد و گفت: جالب است که وی برای حفظ خود مجبور بود به دولت‌های خارجی تکیه کند و مشاهده می‌کنیم تصمیمات مهم خود را یا با سفیر انگلیس می‌گیرد و یا با سفیر آمریکا.
در سومین نشست تخصصی تاریخ مجلس سه اثر تازه منتشر شده در حوزه اسناد پارلمانی رونمایی شد. این سه اثر چاپ کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی عبارت بودند از: فهرست اسناد انتخابات مجلس شواری ملی (ادوار 6 تا 12) / علی ططری و زهرا غلامحسین‌پور، اسناد مشروطیت در یزد/ احمد مظفرمقام، اسناد روحانیت در مجلس (ادوار هفتم تا نهم)/ فریناز متشرعی و ندا شهماری.
تعداد بازدید: 1228
