29 مهر 1391
محمدحسن رجبی، نویسنده و پژوهشگر در نخستین نشست از سلسله نشستهای پنجاهمین سال شروع نهضت امام خمینی (ره) گفت: دقت و آگاهی امام (ره) نسبت به مخالفت با تصویب قانون انجمنهای ایالتی و ولایتی راه نفوذ بهائیان در پستهای مهم و همپیمان شدن ایران را با اسرائیل بست. بهائیت از نگاه امام(ره) ستون پنجم استعمار بود که پیوندی تنگاتنگ با اسرائیل داشت.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی انقلاب اسلامی، نخستین نشست از سلسله نشستهای پنجاهمین سال شروع نهضت امام خمینی (ره) با موضوع «علل و فرایند مخالفت روحانیت با مصوبه اصلاح قانون انجمنهای ایالتی و ولایتی در سال 1341» پیش از ظهر امروز (شنبه 29 مهر ماه) با حضور اسحاق صلاحی، رییس سازمان اسناد و کتابخانه ملی و محمدحسن رجبی، محقق و پژوهشگر و محمدجواد مرادینیا، مدیر مرکز پژوهشهای ایرانشناسی و اسلامشناسی سازمان اسناد و کتابخانه ملی در مرکز همایشهای کتابخانه ملی برگزار شد.
مرادینیا در آغاز این نشست با اشاره به گذشت پنجاه سال از نخستین جرقههای انقلاب در سال 1341 گفت: گذشت نیم قرن از این حادثه تاریخی زمان مناسبی را برای ارزیابی وقایع آن دوران فراهم آورده است. به همین دلیل تصمیم گرفتیم حوادثی را که در نهایت منجر به سقوط حکومت پهلوی و برقراری نظام جمهوری اسلامی شد مورد بازخوانی قرار دهیم.
مدیر مرکز پژوهشهای ایرانشناسی و اسلامشناسی سازمان اسناد و کتابخانه ملی افزود: در این بازخوانی سعی داریم با نگاهی علمی وقایع آن دوران را مورد بررسی و تحلیل قرار دهیم و ابهاماتی که احیانا برای نسل جوان وجود دارد، پاسخ دهیم. این نشستها به صورت ماهانه تا آبان ماه سال 1391 ادامه خواهد داشت.
اسحاق صلاحی نیز در این مراسم به نگرش سازمان اسناد و کتابخانه ملی اشاره کرد و توضیح داد: یکی از وظایف اصلی سازمان اسناد و کتابخانه ملی که در اساسنامه خود به آن اشاره دارد توجه به مبانی و مباحثی همچون اسلامشناسی، ایران شناسی و انقلاب اسلامی است.
وی ادامه داد: در حوزه ایران شناسی کارهایی انجام شده است که نیاز به کاوش بیشتری دارد. در حوزه اسلام شناسی برحسب ضرورت و مناسبتهای تقویمی مراسمهای مختلفی را برگزار میکنیم و تا چند ماه آینده نیز سایت اسلامی شناسی و تالار آن آماده بهربرداری میشود. در بحث محتوایی نیز اولین فصلنامه ایران و اسلام منتشر شد و تا دو هفته دیگر شماره دوم آن نیز منتشر خواهد شد.
صلاحی گفت: اما در حوزه انقلاب اسلامی با برگزاری این نشستهای تخصصی بر آن بودیم تا وقایع مهر ماه سال 1341 را در مهر ماه سال 1391 به عنوان قیام امام خمینی (ره) در برابر انجمنهای ایالتی و ولایتی پس از پنجاه سال با نگاهی تحصصی بازگو کنیم. در واقع این سازمان قصد دارد تا توسط مجمع هماهنگی مراکز تاریخپژوهی و بانکهای اسنادی (مهتاب) پس از پایان این نشستهای تخصصی همایشی بینالمللی را به مناسبت قیام امام خمینی (ره) در سال 42، در خرداد ماه سال 1392 برگزار کند.
محمدحسن رجبی نیز به عنوان سخنران نخستین نشست از سلسله نشستهای پنجاهمین سال شروع نهضت امام خمینی (ره) به مقوله استعمار در ایران و دیگر کشورهای اسلامی اشاره کرد و سپس مصوبه اصلاح قانون انجمنهای ایالتی و ولایتی در سال 1341 و مخالفت روحانیت به ویژه امام خمینی (ره) را به اجمال بازگو کرد و گفت: این حادثه تاریخی ظرفیتهای زیادی در جامعه ایجاد کرد و اهمیت و نقش روحانیت را به جامعه بازگرداند. زیرا در سال 1339 آزادی نسبی در فضای سیاسی کشور به وجود آمد و جامعه ملی و سوسیالیستها با توجه به فعالیتها و تبلیغاتی که انجام میدادند هرگز نتوانستند مانند روحانیت، مردم را در مقابل تصمیمات حکومت بسیج کنند.
وی ادامه داد: اما حرکت امام (ره) در مخالفت با قانون انجمنهای ایالتی و ولایتی توانست بطن جامعه را تکان دهد و به صورت یک نیروی سیاسی مهم رژیم پهلوی را به عقب براند. نکته دیگری که در این حادثه تاریخی وجود دارد دقت و آگاهی امام (ره) نسبت به مخالفت با تصویب این قانون بود که در صورت موفقیت راه را برای بهائیان و نفوذ در پستهای مهم مدیریتی باز میکرد و ایران را به کشوری هم پیمان با اسرائیل تبدیل میکرد. امام (ره) در مقابل این حادثه موضع خود را نشان داد و در بیانیهای از فرقه بهائیت به عنوان عامل اسرائیل نام برد. زیرا بهائیت از نگاه امام خمینی (ره) ستون پنجم استعمار بود که پیوندی تنگاتنگ با اسرائیل داشت.
رجبی گفت: در این حادثه تاریخی امام (ره) به مسایل دیگری همچون اتهام مخالفت روحانیت با تمدن و حق رای زنان در اعلامیهای پاسخ میدهد و این اتفاق سرآغاز حرکتهای جدیدی میشود که ادامه آن را در قیام پانزده خرداد سال 1342 و سپس تدوین کتاب ولایت فقیه میبینیم. در این جا تقاضای روحانیت مقطی نیست هرچند در میان علما آمادگی ادامه این راه دیده نمیشود و از آن پس امام خمینی (ره) به تنهایی پرچم این حرکت را به دست میگیرد و حرکت ایدئولوژیک را رقم میزند.
این محقق در ادامه به کاستی منابع درباره تاریخنگاری انقلاب اشاره کرد و گفت: متاسفانه در آن دوران تاریخنگاران وقایع و حوادث را ثبت نکردهاند و تنها مرحوم پدرم (حجتالاسلام علی دوانی) اعلامیهها، نامهها و سخنرانیهای امام (ره) را در آذر ماه سال 1341 جمعآوری و در دی ماه همان سال منتشر کرد. این کتاب پس از مدت کوتاهی توسط ساواک توقیف و جمع شد و تنها چند نسخه از آن باقی ماند و بعدها به مجموعه 10 جلدی «نهضت روحانیت در ایران» تبدیل شد. اما مورخان ما به این دوره کمتر توجه داشتهاند.
تعداد بازدید: 1077