16 شهریور 1394
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی انقلاب اسلامی، آیین افتتاح نمایشگاه و نشست تخصصی «لاله‌های شهریور 57» بعد از ظهر دوشنبه 16 شهریور 1394 در گالری شماره یک خانه عکاسان حوزه هنری برگزار شد. در این آیین و همزمان با نخستین روز برپایی نمایشگاه تخصصی «لاله‌های شهریور 57» محمد حمزه‌زاده، قائم‌مقام حوزه هنری و مدیر انتشارات سوره مهر ضمن خوش‌آمد گویی به میهمانان، بر ضرورت برپایی نشست‌های تخصصی درباره وقایع انقلاب اسلامی، همچون این نشست و با استفاده از پژوهش‌های صورت گرفته در این مجموعه تاکید کرد.
علی‌محمد بشارتی که وقایع 17 شهریور 1357 را از نزدیک شاهد بوده و پس از پیروزی انقلاب اسلامی، از جمله مسئولان و شخصیت‌های سیاسی جمهوری اسلامی ایران بوده است، نیز در این آیین حاضر شد و به سخنرانی و بازگویی خاطراتش از وقایع انقلاب اسلامی پرداخت.
وی که در حال حاضر مشاور سیاسی رییس مجمع تشخیص مصلحت نظام است، در ابتدای سخنانش گفت: یکی از انگیزه‌های اصلی من برای حضور در این نشست، اهمیت روز 17 شهریور است که از آن با نام یوم الله یاد می‌شود.
بشارتی افزود: در وقوع انقلاب اسلامی روزهای مهم بسیاری از جمله 19 دی ماه 1356 و یا 29 بهمن همان سال وجود دارد، اما آنچه 17 شهریور 1357 را از سایر روزها متمایز می‌کند این است که امام خمینی (ره) از آن با نام یوم الله یاد می‌کنند.
مشاور سیاسی رییس مجمع تشخیص مصلحت نظام تصریح کرد: درباره 17 شهریور 1357 باید بگویم، همان طور که در روایات شاهدان خواندیم و شنیدیم و در اسناد مختلف نیز مکتوب شد، تا پیش از این روز رژیم شاه تنها از سلاح معمول و در ابعاد بسیار کم استفاده می‌کرد، اما در آن روز و به منظور مقابله و سرکوب مردم، برای نخستین بار از سلاح جنگی استفاده کرد.
وی درباره تاثیر این روز در تاریخ انقلاب اسلامی نیز اظهار کرد: مهم‌ترین تاثیر واقعه میدان ژاله، بی‌اعتنایی آشکار مردم به این کشتار عظیم بود و اگر بخواهیم با تکیه بر اسناد درباره این وقایع سخن بگوییم، می‌توان از کتاب‌های «دختر یتیم» شامل زندگینامه فرح پهلوی، همسر محمدرضا پهلوی و «دخترم فرح» که مجموعه خاطرات فریده دیبا است، نام برد.
بشارتی ادامه داد: در چندین صفحه از کتاب «دختر یتیم» به تاثیر کشتار 17 شهریور بر مردم پرداخته شده است و در جایی از آن آمده است: «اهمیت این حادثه شوم نه در تعداد کشته‌ها، بلکه به اثر روانی این واقعه در کشور باز می‌گردد. برخلاف انتظار مسئولان نظامی کشور، مردم نه تنها مرعوب نشدند، بلکه در انتقام گیری مصمم‌تر هم شدند.»
مشاور سیاسی رییس مجمع تشخیص مصلحت نظام با اشاره به نقش ارتشبد غلامعلی اویسی که در آن زمان فرماندار نظامی تهران بود، گفت: تفکر همه مسئولان در آن دوران این بود که اگر اویسی، فرماندار نظامی شود به دلیل نوع سرکوبگری و برخورد بی‌رحمانه، می‌تواند معترضان را سرکوب و اوضاع را آرام کند؛ اما همان طور که در تاریخ آمده، این برخوردها کارساز نبود و حتی نظامیان نیز پس از مدتی دچار تردید و تمرد از فرمان شلیک به سوی مردم شدند.
وی با تاکید بر ریشه‌یابی دلایل و روند شکل‌گیری انقلاب اسلامی ادامه داد: شاه به بیگانگان وابستگی و تعلق خاطر زیادی داشت و علاوه بر این می‌خواست جامعه ایران را تغییر دهد؛ اما مردم ایران در مقابل این تغییرات ایستادگی کردند. او برای اینکه مردم را از مسائل سیاسی دور نگه دارد، آنان را در فقر نگه می‌داشت.
بشارتی اظهار کرد: در نتیجه، یوم الله 17 شهریور و در عاشورای همان سال، جمعیت عظیمی از میدان امام حسین(ع) تا میدان انقلاب حضور یافتند. شاه نیز که همان روزها به همراه فرح و ازهاری،نخست‌وزیرش، به وسیله هلی‌کوپتر از نزدیک راهپیمایی را نظاره کرد، با دیدن این حجم جمعیت و شنیدن شعار مرگ بر شاه به فرح گفت که وقتی مردم ما را نمی‌خواهند دیگر اینجا جایی برای ما نیست. این‌ها تماما خروجی‌های 17 شهریور است . 17 شهریور روزی بود که مردم نشان دادند گلوله اثرگذار نیست و شاه نمی‌تواند به وسیله ارتش، آب رفته را به جوی بازگرداند.
وی در ادامه به بیان جزئیات آن روز پرداخت و گفت: آن روز به این دلیل که مردم دسته دسته به سمت میدان ژاله می‌آمدند، صفوف کاملا به هم پیوسته نبود و ما نیز همراه با دسته‌ای کوچک به سمت میدان ژاله حرکت کردیم. مردم شعارهای مختلفی می‌دادند و باید بگویم که تا پیش از 17 شهریور، شعارها زیاد تند نبود. آن روز یکی از افسران بلندگویی در دست گرفت و اعلام کرد که تا سه شماره همگی باید متفرق شویم، اما پیش از رسیدن به سه، رگبار آغاز شد و عده زیادی کشته و مجروح بر زمین و در جوی‌های آب افتادند.
مشاور سیاسی رییس مجمع تشخیص مصلحت نظام اظهار کرد: همان روز ما به سمت میدان امام حسین(ع) عقب نشینی کردیم. بخش زیادی از مردم، از جمله ما به بهانه برداشتن کفش و کلاه و یا چادر و وسایل، باز هم به صحنه بازگشتیم و کشته‌ها و مجروحان را از نزدیک دیدیم. در آن محل به سربازی گفتم بگذار به آن سوی خیابان بروم، اما جوابی نداد. بعد از چند بار تکرار درخواستم و به دستور مافوقش، پنج گلوله هوایی شلیک کرد.
وی درباره شهدا و مجروحان آن روز خاطرنشان کرد: در آن دوران مجروحان را نه به بیمارستان بلکه به منازل می‌بردیم. چرا که نظامیان به بیمارستان‌ها می‌رفتند و شبانه مجروحان را با تیر خلاص به شهادت می‌رساندند. به عنوان نمونه در 29 بهمن 1356 دوستم، آقای رحیم صفوی در درگیری‌های تبریز مجروح شد و ناچار شدیم او را با ماشین به تهران بیاوریم و پس از آن هم با هر سختی و مرارتی بود، ایشان را به منزل یکی از چهره‌های انقلابی و مشهور دوران انقلاب در شهر قم فرستادیم.
بشارتی در پایان سخنانش بار دیگر بر اهمیت اسناد مرتبط با 17 شهریور اشاره کرد و گفت: بر اساس این اسناد متوجه شدیم بسیاری از عاملان کشتار 17 شهریور 1357 از جمله شریف امامی، نخست‌وزیر و اویسی از خجالت آن واقعه پشت سر یکدیگر قایم شده بودند.
نمایشگاه و نشست تخصصی «لاله‌های شهریور 57» به مناسبت سی‌وهفتمین سالگرد حمله نظامیان حکومت پهلوی به اجتماع و تظاهرات مردم تهران، به همت کتابخانه تخصصی انقلاب اسلامی و تاریخ معاصر ایران که در دفتر ادبیات انقلاب اسلامی و مرکز مطالعات و تحقیقات فرهنگ و ادب پایداری فعال است، برپاشده و تا 18 شهریور 1394 ادامه دارد.
دومین نشست «لاله‌های شهریور 57» سه‌شنبه 17 شهریور 1394 از ساعت 10 صبح آغاز می‌شود. در این برنامه، شاهدان میدان ژاله (شهدا) در جمعه 17 شهریور 1357، عباس ملکی (عکاس) و اکبر براتی خاطرات آن روز را بازگو می‌کنند و در ادامه، این میهمانان به پرسش‌های حاضران درباره وقایع آن ایام پاسخ می‌دهند. سومین نشست هم ساعت 15 چهارشنبه 18 شهریور 1394 با سخنرانی هدایت‌الله بهبودی، نویسنده و پژوهشگر تاریخ انقلاب اسلامی آغاز و در ادامه، مراسم ادای احترام به شهیدان انقلاب اسلامی برگزار می‌شود. همچنین برگزیدگان مسابقه فرهنگی «لاله‌های شهریور 57» معرفی می‌شوند.
در فاصله برگزاری این نشست‌ها، مجموعه کاملی از منابع مکتوب و نشریات، عکس‌ها و فیلم‌های مرتبط با وقایع 17 شهریور 1357 در نمایشگاه «لاله‌های شهریور 57» ارایه می‌شود. این نمایشگاه واقع در طبقه همکف ساختمان مرکزی حوزه هنری و گالری شماره یک خانه عکاسان، در تهران، خیابان سمیه، نرسیده به تقاطع خیابان حافظ، از ساعت 9 تا 17 روزهای 17 و 18 شهریور 1394 آماده بازدید مخاطبان است. نشست‌های تخصصی نیز در زمان مشخص شده، در همین محل برگزار می‌شوند.
گزارش از: سارا رشادی‌زاده
تعداد بازدید: 2023
