خاطرات

ما بت‌شکنیم نه شیشه‌شکن

در سال 1357 در مسجد امیرالمؤمنین(ع) ورامین منبر می‌رفتم. رژیم روی روحانی‌هایی که در آنجا سخنرانی می‌کردند حساس بود. از آنجا که بسیاری از روحانی‌های انقلابی نمی‌توانستند در آنجا سخنرانی کنند و ساواک هم می‌دانست عبدالله کاشانی همان ابوالقاسم اقبالیان است، مسئولان مسجد از من برای سخنرانی دعوت کردند. از تابستان آن سال در مناسبت‌های مختلف به آنجا می‌رفتم. مقر انقلابی‌های ورامین مسجد امیرالمؤمنین(ع) و حسینیه بنی‌فاطمه بود که...

وضعیت تهران در شب 22 بهمن

این چند روزی که تهران بودیم پاتوقمان مسجد فخریه بود. همان مسجدی که هنگام فرار در سال 53 اول آمدم آ‌نجا و با حاج ابوالحسن ابراهیمی رفتیم خانه‌ آیت‌الله لنکرانی. حاج ابوالحسن آقای سجادی هم با ما بودند. کلی نان و آذوقه در مسجد جمع شده بود که بین مردم تقسیم می‌شد. هر از چندی هم می‌رفتیم دفتر امام و از دستورات خبر می‌گرفتیم. مرحوم حاج مهدی عراقی و آیت‌الله مطهری و آیت‌الله بهشتی پیگیر کارها بودند. در این چند روز رفتیم دیدار...

یادبود آقا سیدمصطفی خمینی

یکی از وقایع مؤثر در تبلور نهضت امام خمینی، شهادت فرزند برومند و دانشمند ایشان، آیت‌الله سیدمصطفی بود. انتشار خبر شهادت «آقا سیدمصطفی» بسیاری از روحانیون و مؤمنین بیرجند را متأثر نمود. حتی افرادی که با مبارزه میانه‌ای نداشتند در فقدان وی سوختند. در آن شرایط، برپایی مجلس بزرگداشت برای آن عالم فرزانه که یار و مددکار امام بود می‌توانست مرهمی بر داغ دل مذهبیون به ویژه تسلای خاطر مریدان ایشان باشد. به همین مناسبت مجلس...

افسر شهربانی بی‌حیا

خاطره‌ای از این سفرهای استانی [در سال 57 و 56] دارم که ارزش نقل کردن دارد. یک تیم حفاظت مأمور شد به قزوین برود و مستقر شود. بنا بود شاه هم از مازندران بیاید و طی یک مراسم رسمی شهرک صنعتی البرز افتتاح شود. یک تغییراتی در تاریخ مراسم ایجاد شد و ما همچنان مستقر بودیم و در عمل دچار بیکاری و اضافه وقت شده بودیم؛ بنابراین تصمیم گرفتیم دوری در شهر بزنیم و هوایی تازه کنیم. من به همراه یکی از هم‌قطارها به نام «تقی جلودار» لباس شخصی...

اخراج از حوزه به خاطر پخش و توزیع رساله امام

از آغاز دوره طلبگی نمی‌توانستم مثل بچه آدم باشم؛ همان بچه آدمی که مدیر دبیرستان از من می‌خواست. همان بچه آدمی که مدیر مدرسه تولیت از من انتظار داشت. همان مدیری که اگر می‌فهمید چه کارهایی انجام می‌دهم، اخراجم می‌کرد. هر چند، یک بار هم اخراج شدم به خاطر این که بلد نبودم مثل بچه آدم زندگی کنم. اگر می‌خواستم آن‌گونه که بقیه دوست داشتند زندگی کنم، نُه ماه آواره شهر غربت نمی‌شدم. حالا هم می‌توانستم طلبه بی‌سروصدایی باشم که صبح تا...

وضعیت زندان‌های عراق در زمان حزب بعث

در زنجیره‌ دستیگری‌ها نوبت به این‌جانب رسید. در منزل امام بودم که اطلاع یافتم مأموران بعثی برای دستگیریم به مدرسه‌ آیت‌الله بروجردی که حجره‌ام در آن‌جا بود و به تمام جاهایی که خبر داشتند رفت و آمد دارم، حتی کوفه و کنار شط فرات جایی که محل شنای طلاب بود مراجعه کرده و برای پیدا کردنم همه جا را زیر نظر قرار داده‌اند. مدت سه روز در خانه‌ امام مخفی شدم؛ اما آنان هم‌چنان در جست‌وجویم بودند و آقای شیخ نصرالله خلخالی متولی...

فرودگاه مهرآباد در 26 دی 57

روز 26 دی ماه از راه رسید. دستور دادند یگان حفاظت، شاه را تا فرودگاه اسکورت کند. روز سردی بود و زره‌پوش‌ها در تقاطع خیابان‌ها حضور داشتند. فرودگاه مهرآباد حالتی غیرعادی داشت. پاویون تشریفات که پیش از این شبیه به لابی هتل‌های پنج‌ستاره، شیک و مرتب و آراسته بود و با تابلوهایی بزرگ، نقاشی شاه و فرح، هر میهمان خارجی تازه‌واردی را دچار رعب و توقف می‌کرد، حالت مغشوش و بی‌نظمی داشت. مأموران مخصوص به تعداد زیاد همه جا مستقر بودند و سر...

درگیری در خوابگاه پارامونت و دستگیری و شکنجه دانشجویان

پارامونت یکی از خوابگاه‌هایی بود که تقریباً 20 الی 30 تن از دانشجوهای مذهبی مثل مهندس وحدتی، علی دوست‌حسینی، محمد دوست‌حسینی (که دو تا برادر بودند) رضا کاشانی، علی‌اصغر سلطانی و دوست و هم‌اتاقی او آقای نقیبی، دوست و هم‌اتاقی‌ام آقای حبیب‌زاده و چند تن از بچه‌های مذهبی یزدی و اصفهانی در آن خوابگاه ساکن بودند. ساواک دو مرتبه به این خوابگاه حمله کرد. ساعت نزدیک 11 ـ 12 شب و یا حدود یک صبح بود که فریاد یکی از دانشجوها بلند شد که...

اعلام پایان سلطنت پهلوی و اعلام جمهوریت در رادیو

همراه امام (22 بهمن 1357) در خانه‌ای بودیم که ایشان پیام اعلام پایان سلطنت و اعلام جمهوریت را آماده کردند بعد از ما خواستند تا به صدا و سیما رفته، پیام را برای مردم بخوانیم. آقای مطهری پیام را از امام گرفت و به دست من داد و گفت چون خودم جایی باید بروم شما به صدا و سیما رفته و این پیام را قرائت کنید. همراه دو ماشین محافظ که عده‌ای از جوانان مسلح انقلابی در آنها حضور داشتند به طرف صدا و سیما حرکت کردیم؛ به خاطر شرایط ناامنی که آن روزها...

تهدید ساواک گرگان با فرزندان

از سال 56 – 55 من مورد تعقیب بودم. ولی مرا دستگیر نمی‌کردند و ملاحظه می‌کردند، چون می‌دانستند، دستگیری کسی که در این شهر (گرگان) فامیل بزرگ و دوستان زیادی دارد، کار دشواری است. به خاطر همین تا جایی که توانستند تحمل کردند. اما بالاخره به دنبال سخنرانی‌ها و فعالیت‌هایی که کرده بودم، مرا در روز 15 خرداد سال 57 دستگیر کردند. دستگیری بنده به این شکل بود که روز 15 خرداد سال 57 می‌خواستم برای اقامه نماز جماعت ظهر و عصر به مسجد...

تأثیر شعارنویسی بر مردم

از زمانی که اسم انقلاب آمد و مقداری حرکت علنی شد، انگار که دنیای جدیدی باز شده بود. من راغب بودم که بروم در متن کار. البته نه‌تنها من، خیلی از جوان‌های دیگر هم همین ‌طوری بودند و همه احساس وظیفه می‌کردیم. اوایل کارم، رفتن به تظاهرات بود اما دیدم تظاهرات نیاز به ابزار دارد. شعارهای کوتاهی که مردم در راهپیمایی‌ها می‌دادند، ‌باید جایی ثبت می‌شدند تا دیگران هم آن‌ها را تکرار کنند. شعارها مختلف بود و یکی از معروف‌ترین‌ها «مرگ...

تأمین امنیت امام در فرودگاه

با ورود حضرت امام، به سالن مهرآباد، صدای تکبیر فضا را پر کرد. نظم جمعیت به‌هم خورد و مردم مشتاق و منتظر، با فریاد تکبیر، ورود و حضور ایشان را خوش‌آمد گفتند. شب قبل از ورود امام، ‌به بچه‌ها گفته بودم که هیچ‌کس به امام نگاه نکند، ‌چون حواستان پرت می‌شود و از مأموریت خود باز می‌مانید. به آنها گفته بودم: «بعدها ایشان را زیاد خواهیم دید ولی لحظه آمدن ایشان حواستان پرت نشود.» قبل از آنکه سخنرانی حضرت امام شروع شود، صدای...

گلوله‌هایی که جوانان را نشانه گرفت

ماه رمضان سال 57 یک روز خبر آمد که آقای «هاشمی‌نژاد» فردا می‌خواهد در مدرسه «نواب» سخنرانی کند، روز بعد من هم رفتم مدرسه نواب. وارد مدرسه که شدم دیدم روبه‌روی در اصلی، توی حیاط منبری گذاشته‌اند و مردم هم دورتادور حوض نشسته‌اند. طلبه‌ها هم داخل حجره‌ها نشسته بودند. سخنرانی‌های هاشمی‌نژاد، همیشه هیجانی و کوبنده بود. با تشر صحبت می‌کرد. همین به مردم انرژی می‌داد. آن روز یک ساعتی پای سخنرانی‌اش نشستم. حرف‌های تندی...

دستگیری و شکنجه برای همکاری اجباری با ساواک

بعد از گذشت مدتی از آزادی‌ام، در تیرماه 1352 مجدداً کلاس‌های عربی مسجد محمدی در کوچه‌ زیبا را شروع کردم ولی این جلسات یکی دو ماه بیشتر طول نکشید و به دلیل حساسیت‌های موجود مجدداً تعطیل شد. این حساسیت‌ها ادامه داشت تا اینکه در 23 تیر 1354 مجدداً دستگیر و زندانی شدم. ماجرا از این قرار بود که از سال 1348 که از زندان اول آزاد شده بودم تقریباً سالانه یک‌بار ساواک مأموری به منزل ما می‌فرستاد تا خودم را به ساواک معرفی کنم و در آنجا مورد...

ماجرای خاکسپاری دکتر شریعتی در لندن

آن زمان من در بوخوم [شهری در غرب آلمان] بودم. آقای نواب از اشتوتگارت تماس گرفت و قضیه [فوت دکتر شریعتی] را خبر داد. خوب، خیلی برای ما شوک‌آور بود. آقای نواب گفت باید زود برویم لندن برای اینکه زمزمه‌های وجود دارد. موضوع از این قرار بود که ساواک و ارگان‌های تبلیغاتی رژیم، مرگ دکتر شریعتی را با آب و تاب در روزنامه‌ها عنوان کرده بودند و تلویحاً گفته بودند جنازه قرار است به تهران بیاید و تشییع جنازه رسمی خواهد شد. ما اعتقادمان این بود...

ماجرای عکاسی از امام در نجف

در سال 1352 یا 1353 که به عراق رفته بودم، یک روز به حاج آقا مصطفی گفتم که آقا بگویید که من می‌خواهم تعداد زیادی عکس از ایشان بگیرم، اما نه عکس شیخی که فقط صاف بنشینند و تکیه بدهند و عبایشان روی دوششان باشد، ایشان برنامه عادی خودشان را انجام بدهند و کاری به کار من نداشته باشند. حاج آقا مصطفی گفت خیلی خوب به امام گفت و ایشان گفتند مانعی ندارد. آن روز غروب به اتفاق آقای دعایی آمدم حرم امیرالمؤمنین(ع) گفتم از آنجا شروع کنم. امام وارد حرم...

سازماندهی اعتصاب فرهنگیان در دزفول

یکی از حوادث سرنوشت‌ساز در منطقه، اعتصاب معلمان در آغاز سال تحصیلی 1357 بود. در یکی از روزهای آخر شهریور حدود سی تن از معلمان دزفول در بالارود، در کنار رود دز طرحی برای اعتصاب و تعطیلی مدارس ریختند. بنده و دیگر معلمان جوان مدرسه‌ راهنمایی کوروش کبیر پیشنهاد کردیم بطور هم‌زمان ...

اعزام طلاب از قم برای تحصن در دانشگاه تهران

زمزمه آمدن امام به ایران نور امیدی در دلهایمان افکند. بعد از این همه انتظار، لحظه‌های دیدار داشت از دیوار نگرانی‌هایمان سرک می‌کشید. خروشی در دل مردم راه افتاده بود و سر هر کوی و برزن خبرهایی از آمدن امام به گوش می‌رسید. تقریباً حدود دو هفته، مملکت بدون شاه روزگار می‌گذراند. در روزهای ...

مبارزه جوانان با مراکز فساد در شاهرود

[سفر به علی‌آباد و دیدار با آیت‌الله مدنی] با دوستان تصمیم گرفتیم که فعالیت‌ها را شدت بیشتری ببخشیم و اعتراضاتمان را نسبت به مفاسد شهر علنی‌تر کنیم. قرار شد طی عملیاتی، چند مکان خاص را مورد هدف قرار بدهیم، از جمله دو سینمای شهر به نام‌های ایران و مولن روژ را و حداقل شیشه‌هایشان را ...

برکات نماز در زندان

وضعیت سلول من [سال 1355 ش ـ زندان تبریز] هم اسفبار بود. می‌دانید که در آن روزها بسیاری از زندانیان کمونیست‌ها بودند و به همین خاطر سلولی که من آنجا بودم، در و دیوار و زمینش نجس بود و معلوم بود که روی دیوارها و کف سلول ادرار کرده‌اند و تنها جای پاکی که برای نشستن من وجود داشت ...

دیدار با آیت‌الله پسندیده در داران و پیامدهای آن

بعد از انتقال آقای پسندیده به داران،[دهه 50] بنده به قم بازگشتم. اعلامیه‌هایی از سوی آقایان صادر شده بود که بنده هم در پخش آنها کمک کردم. مقداری از این اعلامیه‌ها زیر تشک و در خانه ما بود. چندی بعد به اتفاق آقایان حاج شیخ صدرالدین حائری شیرازی و جوانی به نام امین، به دیدن آقای پسندیده رفتیم. ...

آموزش نظامی به جوانان اصفهانی

به محض ورود به اصفهان (زمستان 1357) و استقرار در مکانی مناسب به جذب جوانان مبارز و انقلابی اصفهان پرداختیم و آنچه در خصوص انفجارات و تخریب در سوریه و لبنان تعلیم دیده بودم به این بچه‌ها آموزش می‌دادم. ابتدا روش ساختن بمب‌دستی بود که برای این منظور به یکی از دوستان مأموریت دادم که حدود ...

تشکیل کمیته استقبال از امام

کمیته استقبال از امام خمینی با نشست‌های گوناگون تشکیل شد تا آمادگی کامل برای استقبال از رهبر انقلاب فراهم آید. افتخار حضور در آن نشست‌ها نصیب من نیز شده بود. در کمیته استقبال، قرار بر این شد که غیر از خود مردم – که همه حافظ جان حضرت امام خمینی هستند – پنجاه هزار نیرو انتخاب شود، ...

مشاهده اعترافات مسعود رجوی در زندان

در مدت شش ماهی که من در سلول انفرادی بودم به لطف خدا توانسته بودم آن برچسب کمونیست بودن را که به ما چسبانده بودند از ذهن خیلی‌ها و حتی برخی از مأموران پاک کنم. یکی از سربازها که مأمور محافظت از سلول‌ها بود، با دیدن نماز خواندن و روزه گرفتن من، تحت ‌تأثیر قرار گرفته بود و من به واسطه‌ او ...

پرداخت هزینه گزاف برای انتشار عکس امام خمینی

در سال 1357 یکی از دوستان به نام آقای جوادزاده در منطقه‌ تازه‌تأسیس نیروگاه، میدان توحید، اوایل 20 متری زاد منزلی خریده بود که مغازه‌ای هم داشت. او به من گفت شما می‌توانی از این مغازه برای هر فعالیتی استفاده کنی و پسرهایش را هم که آن موقع کوچک بودند و الان از مسئولان هستند به کمک من فرستاد.

یادگاری انجمن اسلامی خارج از کشور

یکی از جلسات بسیار پرشور دانشجویان بعد از ایام عاشورا [سال 1357]، جلسه‌ آنان در دانشگاه سوری بود. سالن بزرگ دانشگاه را رزو کرده بودند و جمعیت زن مرد بیش از ششصد هفتصد نفر بود. اشاره کردم که شعار تکبیر، یادگار انجمن اسلامی خارج از کشور است. قبل از انقلاب، شعار تکبیر در جلسات داخل کشور کمتر شنیده می‌شد ...

هدیه شاهنشاه آریامهر به شما

چند روز بعد از شهادت مردم و طلاب در قم، خبر رسید که تبریز شلوغ شده و مردم به اعتراض علیه رژیم شاه دست زده‌اند. من که دوران دانشجویی را در تبریز گذرانده بودم و دوستان زیادی در ‌آن شهر داشتم جهت فعالیت سیاسی و انقلابی از قم به تبریز رفتم و در خانه‌ یکی از همین دوستان ساکن شدم.

طرح نام امام خمینی برای اولین‌بار

چند روز پس از شهادت حاج آقا مصطفی،‌ علما و روحانیون، مجلس ختمی در مسجد جامع بازار برپا کردند که جمعیت زیادی در مسجد گرد آمده بودند. من نیز در آن مجلس شرکت کردم. سخنران آن جلسه که مرحوم شیخ حسن طاهری اصفهانی بود، بعد از سال‌ها که نام بردن از امام ممنوع بود، از ایشان نام برد و مجلس با شور فراوان مردم به پایان رسید.

هدایت تظاهرات

روز عید فطر تظاهرات که تمام شد اعلام کردند که سه روز دیگر از همان مکان باز تظاهرات انجام می‌شود. دو روز هم روی این قضیه تبلیغ شد. روز شانزدهم از صبح زود و سحر آن روز قوای نظامی تمام خیابان‌های تهران را اشغال کردند. سحر بود که بعضی از بچه‌ها دم منزل ما آمدند و گفتند حاج آقا پریروز اعلام شده آقای غفاری را می‌خواهند با...

فعالیت‌های فرهنگی در لبنان

پیش از آن‌که به خارج از کشور بروم تا اندازه‌ زیادی با عربی فصیح آشنایی داشتم، پس از سفر نیز با توجه به استعداد قبلی که در این زمینه داشتم، در مدتی کوتاه و خیلی سریع توانستم کمبودهایم را جبران کنم و با زبان عربی عامیانه هم آشنا شدم. از جمله کارهایی که در حاشیه‌ فعالیت‌هایم شروع کردم، ترجمه‌ چند کتاب بود که احساس می‌کردم...

1

...