امروز در آیینه تاریخ

نامگذاری ۴ فرودگاه کشور به نام شهیدان محراب

روز ۸ خرداد ۱۳۶۲ روابط عمومی سازمان هواپیمایی کشوری با انتشار اطلاعیه‌ای اعلام کرد به منظور ارج نهادن به مقام شامخ شهدای محراب و زنده نگاه داشتن نام این اسطوره‌های تقوا و مقاومت، فرودگاه‌های مشروحه زیر به نام آنان نامگذاری گردیده است: فرودگاه تبریز به نام شهید سیداسدالله مدنی، فرودگاه کرمانشاه به نام شهید عطاءالله اشرفی اصفهانی، فرودگاه شیراز به نام شهید عبدالحسین دستغیب و فرودگاه یزد به نام شهید محمد صدوقی.

پیام آیت‌الله خامنه‌ای به کنگره شعر و ادب و هنر

روز ۷ خرداد ۱۳۶۲ و همزمان با جشن‌های نیمه شعبان، کنگره شعر و ادب و هنر اسلامی با پیام آیت‌الله خامنه‌ای در تالار وحدت گشایش یافت. آیت‌‌الله خامنه‌ای در پیام خود گفت: «شاعران ادیبان و هنرمندانی که در این شرایط و احوال در کار خلق و عرضه آثار هنری هستند باید بنگرند آیا محتوای آثار هنری‌شان چنان هست که در برابر زیبایی هنر مجاهدان و شهیدان، آفرینندگان خود را سربلند و سپیدرو کند؟ آیا طنین پرشکوه بانک تکبیر این امت در آثار هنری هنرمندان بازتاب و انعکاس دارد؟

افتتاح تالار هنر

روز ۶ خرداد ۱۳۶۲ به منظور ارج نهادن به مبانی هنر اسلامی و تشویق هنرمندان متعهد به ارائه آثار هنری ارزشمند خویش، مجموعه «تالار هنر» در تهران افتتاح شد. در مراسم افتتاح تالار که همزمان با جشن‌های نیمه شعبان سالروز ولادت حضرت مهدی(عج) صورت گرفت، وزیر و مسئولان ذیربط وزارت ارشاد اسلامی و جمعی از مسئولان عرصه هنری کشور حضور داشتند. تالار هنر گنجایش بیش از ۳۰۰ نفر میهمان را دارد.

ورود دیپلمات‌های ایرانی اخراج شده از شوروی به تهران

روز ۵ خرداد ۱۳۶۲ سه تن از دیپلمات‌های جمهوری اسلامی ایران در مسکو که در پی انحلال حزب توده و اخراج ۱۸ دیپلمات شوروی از ایران، در اقدامی تلافی‌جویانه از شوروی اخراج شده بودند، وارد تهران شدند. در فرودگاه، وزیر امور خارجه و مسئولان این وزارتخانه، و صدها نفر از مردم در حالی که شعار می‌دادند «مرگ بر آمریکا و مرگ بر شوروی» از دیپلمات‌های کشورمان استقبال کردند.

بمباران مناطق مسکونی بانه

روز ۴ خرداد ۱۳۶۲ مناطق مسکونی شهر کردنشین بانه و چند روستای اطراف آن توسط هواپیماهای بمب‌افکن بعثی مورد هدف قرار گرفت. در جریان این حمله تعدادی از واحدهای مسکونی تخریب شد، ۸ نفر از هموطنان کُرد شهید شدند و ۷۳ نفر از آنان مجروح گردیدند. به همین مناسبت از سوی نخست‌وزیر در کردستان و آذربایجان غربی عزای عمومی اعلام شد. این حمله در شرایطی صورت گرفت که هیئت کارشناسان اعزامی سازمان ملل در حال بازدید از آثار جنایات صدام در کرمانشاه بودند.

بازدید ۷۰۰ نفر از مردم تهران از آثار جنایات صدام در خوزستان

روز ۳ خرداد ۱۳۶۲ به ابتکار ستاد تبلیغات جنگ و با همکاری چند نهاد دیگر از جمله سازمان تبلیغات اسلامی، ستاد بازسازی مناطق جنگی، و راه‌آهن جمهوری اسلامی ایران، ۷۰۰ نفر از مردم تهران در یک طرح برنامه‌ریزی‌شده، به جبهه‌های جنوب برده شدند تا از آثار جنایات صدام در شهرهای مختلف خوزستان دیدن کنند. این عده که از طریق مساجد تهران معرفی شدند، امروز با قطار مسافربری راهی اهواز شدند. طرح ابتکاری بازدید مردمی از جبهه‌ها، در اولین سالگرد آزادسازی شهر خرمشهر برنامه‌ریزی شده بود.

بازدید هیات اعزامی دبیر کل سازمان ملل از آثار جنایات صدام در خوزستان

روز ۲ خرداد ۱۳۶۲ هیئت ویژه اعزامی از سوی دبیرکل سازمان ملل از جنایات رژیم صدام در خرمشهر بازدید بعمل آورد. در جریان این بازدید فرماندار خرمشهر به حوادث ۵۷۵ روز اشغال این شهر توسط عراق اشاره کرد و گفت طی این مدت ۱۰۰ مدرسه، دو دانشکده، ۴ بیمارستان بزرگ، تعدادی درمانگاه و کلینیک، و ۱۲۰ مسجد و حسینیه توسط عراقی‌ها تخریب شد و هزاران غیرنظامی به شهادت رسیدند. هیئت سازمان ملل که روز ۳۰ اردیبهشت گذشته وارد تهران شد تاکنون از آثار جنایات رژیم صدام در آبادان، هویزه، دشت آزادگان، دزفول، اندیمشک، سوسنگرد و خرمشهر بازدید بعمل آورده است.

شهادت قائم‌مقام فرمانده قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع)

روز اول خرداد ۱۳۶۲ محمد بروجردی قائم‌مقام فرمانده قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع) بر اثر برخورد خودرو حامل وی با مین در جاده مهاباد - نقده به شهادت رسید. بروجردی از بنیانگذاران سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و بانی تشکیل «پیشمرگان مسلمان کرد» بود. او از ۲۵ مرداد ۱۳۵۸ در پی فرمان امام خمینی مبنی بر سرکوب تجزیه‌طلبان ضد انقلاب در کردستان تا پایان حیات خود مسئولیت بزرگی در پاکسازی کردستان از وجود عناصر ضد انقلاب داشت.

انتخاب دبیرکل حزب جمهوری اسلامی

روز اول خرداد ۱۳۶۲ آیت‌الله خامنه‌ای توسط اعضای شورای مرکزی حزب جمهوری اسلامی به اتفاق آرا برای دومین بار به عنوان دبیرکل حزب برگزیده شد. وی نخستین‌بار در شهریور ۱۳۶۰ پس از شهادت حجت‌الاسلام محمدجواد باهنر دبیرکل پیشین حزب، به این سمت انتخاب شده بود. انتخاب دوم ایشان در پایان اولین کنگره حزب جمهوری اسلامی که از ۲۰ اردیبهشت سال جاری در تهران تشکیل شده بود صورت گرفت. آیت‌الله خامنه‌ای تا پایان حیات سیاسی حزب جمهوری اسلامی (۱۱ خرداد ۱۳۶۶) عهده‌دار این مسئولیت بود.

عزای عمومی در قم

روز ۳۱ اردیبهشت ۱۳۶۲ به مناسبت شهادت دسته‌جمعی ۲۸ نفر از تکاوران ارتش جمهوری اسلامی ایران و سپاه پاسداران انقلاب اسلامی که در جریان سیل مهیب جاده چالوس، حین خدمت جان باختند، سراسر قم عزای عمومی بود و از سوی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی این شهر، جامعه مدرسین حوزه علمیه و سایر ارگان‌ها و نهادهای قم، مراسم بزرگداشت این عزیزان در مدرسه فیضیه برگزار شد. حجت‌الاسلام فلسفی سخنران اصلی این مراسم بود. امروز اعلام شد شهدای سپاه از مربیان آموزش‌های نظامی سپاه پاسداران بودند.

محکومیت سازش با صهیونیسم در نمازهای جمعه سراسر کشور

روز جمعه۳۰ اردیبهشت ۱۳۶۲ ائمه جمعه سراسر کشور در خطبه‌های نماز، توافق دولت لبنان و رژیم صهیونیستی برای خارج کردن مرحله به مرحله فلسطینیان مظلوم از لبنان به عنوان پیش‌شرط اسرائیل برای عقب‌نشینی از جنوب لبنان را محکوم کردند. آیت‌الله خامنه‌ای در نماز جمعه تهران گفت: «قرارداد دولت لبنان و اسرائیل غیرقانونی و غیرشرعی است؛ زیرا حق ملت فلسطین، حق ملت لبنان، و حق مقاومت سوریه علیه صهیونیست‌ها را نادیده گرفته است.» وی گفت: «ما و همه ملل عرب و دنیای اسلام از مردم فلسطین و مردم لبنان و مقاومت آنان در برابر رژیم اشغالگر صهیونیستی دفاع خواهیم کرد.»

شهادت ۲۸ ارتشی و سپاهی در جریان سیل

روز ۲۹ اردیبهشت ۱۳۶۲ تعداد ۲۸ نفر از برادران ارتشی و سپاهی در جریان سیل مهیب جاده چالوس جان خود را از دست دادند. این عده بر اثر ویران شدن ساختمان تکاوران که در دهانه شمالی تونل ۵ جاده چالوس قرار داشت به شهادت رسیدند. بر اثر این سیل عظیم ساختمان تکاوران ویران شد و ۲۸ نفر از قوای ارتشی و سپاهی مستقر در آن در زیر گل و لای مدفون شدند. اکثر شهدا اهل شهر قم بوده و از آنجا به این منطقه اعزام شده بودند.

دیدار آیت‌الله خامنه‌ای با کارکنان انستیتو پاستور

روز ۲۸ اردیبهشت ۱۳۶۲ آیت‌الله خامنه‌ای رئیس جمهوری اسلامی ایران در دیدار هیأت علمی و کارکنان انستیتو پاستور با ایشان، به سابقه طولانی تسلط اسلام و ایرانیان مسلمان بر علوم اشاره کردند و گفتند: «یکی از مهم‌ترین راه‌های خنثی‌سازی نقشه‌های دشمنان تسلط بر علوم است.» وی گفت: «دنیای علم بیش از ۵۰۰ سال در قبضه جهان اسلام بوده است. تاریخ علوم راجع به اندیشه‌های علمی مسلمانان مطالب فراوانی دارد و نشان می‌دهد که افتخار مسلمانان و ایرانیان مسلمان چقدر بر تاریخ علم اثرگذار بوده و سبب پیشبرد آن گردیده است.»

تصویب طرح تأسیس وزارت اطلاعات

روز ۲۷ اردیبهشت ۱۳۶۲ طرح تأسیس وزارت اطلاعات با قید دو فوریت به تصویب نمایندگان مجلس شورای اسلامی رسید. بر اساس این طرح، داشتن اجتهاد، شهرت به عدالت و تقوا، دارا بودن سابقه سیاسی و مدیریتی، و همچنین عدم عضویت در احزاب و گروه‌های سیاسی، از جمله شرایط لازم برای احراز مقام وزارت اطلاعات می‌باشد. طرح تأسیس وزارت اطلاعات دارای ۲۰ ماده است و هدف از آن کسب و پرورش اطلاعات امنیتی و اطلاعات خارجی و حفاظت از اطلاعات ضدجاسوسی و نیز به دست آوردن اطلاعات لازم از وضعیت دشمنان داخلی و خارجی جهت پیشگیری و...

مراسم بزرگداشت روز پاسدار

روز ۲۶ اردیبهشت ۱۳۶۲ و به مناسبت سوم شعبان، روز میلاد سالار شهیدان امام حسین(ع) که «روز پاسدار» نامیده شده است، مراسم ویژه‌ای همراه با رژه نیروهای مسلح در سراسر کشور برگزار شد. در تهران میدان امام حسین(ع) محل اصلی برگزاری این مراسم بود. در این مراسم آیت‌الله مهدوی‌کنی عضو فقهای شورای نگهبان، حجت‌الاسلام علی‌اکبر ناطق نوری وزیر کشور و سرپرست کمیته‌های انقلاب، تیمسار ظهیرنژاد رئیس ستاد مشترک ارتش، محسن رضایی فرمانده سپاه پاسداران، سرهنگ سلیمی وزیر دفاع، محسن رفیقدوست وزیر سپاه، سرهنگ علی صیاد شیرازی فرمانده نیروی زمینی، و...

برگزاری نماز وحدت نیروهای مسلح در سراسر کشور

روز ۲۵ اردیبهشت ۱۳۶۲ و در آستانه فرا رسیدن سوم شعبان سالروز میلاد سرور شهیدان حضرت حسین‌بن علی(ع) و روز پاسدار، نماز وحدت بخش نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران در سراسر کشور برگزار شد. در تهران، نماز وحدت قوای مسلح، در دانشگاه تهران برگزار شد. در این مراسم نیروهای ارتش، سپاه، ژاندارمری، شهربانی، بسیج، و کمیته‌ها در نظم باشکوهی نماز مشترک وحدت به جای آوردند. این مراسم در سراسر کشور با حضور و همراهی اقشار مختلف مردم برگزار گردید.

افزایش آمار عمرانی طی 4 سال بعد از پیروزی انقلاب

روز ۲۴ اردیبهشت ۱۳۶۲ آقای مهندس نژادحسینیان وزیر راه و ترابری اعلام کرد طی ۴ سالی که از پیروزی انقلاب اسلامی ایران می‌گذرد میزان راهسازی در استان چهارمحال و بختیاری به اندازه ۳۰ برابر مجموعه راه‌هایی است که تهیه ۳۷ سال سلطنت پهلوی دوم در این استان ساخته شده است. وی که به منظور نظارت بر روند پروژه‌های عمرانی این استان به شهرکرد سفر کرده است، افزود: با توجه به اینکه چهارمحال و بختیاری سال‌های طولانی در رژیم گذشته، محروم نگاه داشته شده این میزان کار هنوز مطلوب ما نیست.

پیام اعتراضی آیت‌الله خامنه‌ای به سازمان‌های بین‌المللی

روز ۲۳ اردیبهشت ۱۳۶۲ و متعاقب حملات موشکی عراق به اندیمشک و دزفول، آیت‌الله خامنه‌ای رئیس‌جمهور در پیامی راجع به مواضع سازمان‌های بین‌المللی نوشتند: «مدعیان طرفداری از حقوق بشر، و مدعیان امنیت بین‌المللی منتظرند تا با تکرار این‌گونه جنایات، روحیه مقاومت در ملت ما شکسته شود و راه برای تحمیل یک صلح خفت‌بار فراهم آید. سازمان‌های بین‌المللی که به ظاهر مدعی حمایت از ملت‌ها هستند با سکوت مرگبار خویش حمله عراق به نقاط مسکونی کشور ما را تأیید می‌کنند و کشتار مردم بی‌دفاع را نادیده می‌گیرند.

موشک‌باران اندیمشک و دزفول

روز ۲۲ اردیبهشت ۱۳۶۲ شهر اندیمشک در استان خوزستان هدف حمله موشکی رژیم بغداد قرار گرفت. در جریان این حمله ۲۲ نفر شهید، ۲۵۰ نفر مجروح، ۲۰۰ باب منزل و مغازه تخریب، و ۱۰ دستگاه اتومبیل به آهن‌پاره تبدیل شد. همزمان با این حمله شهر دزفول نیز مجدداً مورد حمله موشکی قرار گرفت که ۸۰ نفر از اهالی غیرنظامی آن شهید یا مجروح شده و ۴۰ باب منزل مسکونی نیز ویران گردید. این حملات در حالی صورت می‌گرفت که طارق عزیز وزیر خارجه عراق برای جلب حمایت آمریکا راهی واشنگتن شده و با «جورج شولتز» همتای آمریکایی خود ملاقات و مذاکره می‌کرد.

کشف انبارهای اسلحه و مهمات از مخفیگاه‌های حزب توده

روز ۲۱ اردیبهشت ۱۳۶۲ آقای محسن رضایی فرمانده کل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی اعلام کرد: چند انبار مملو از اسلحه و مهمات متعلق به حزب توده کشف شده و از آنها ۳۰۰ نارنجک جنگی، ۲۵۰ قبضه تفنگ ژ3، چندین قبضه آرپی‌جی، چندین قبضه تیربار، و مقادیر بسیار زیادی فشنگ به دست آمده است. وی افزود: در یکی از خانه‌های تیمی متعلق به حزب توده دستگاه‌های جعل اسناد، ابزارآلات جاسوسی، میکروفیلم و آرشیوی از مکاتبات سران حزب توده با مسئولان حزب کمونیست اتحاد جماهیر شوروی کشف شده است.

اولین کنگره حزب جمهوری اسلامی

روز ۲۰ اردیبهشت ۱۳۶۲ اولین کنگره حزب جمهوری اسلامی با سخنان آیت‌الله خامنه‌ای رئیس‌جمهور و دبیر کل حزب و با شرکت بیش از یک‌هزار نفر از اعضای حزب در تهران تشکیل شد. آیت‌الله خامنه‌ای در سخنان خود از تلاش برای حفظ حضور مردم در صحنه، پی‌ریزی بنیان‌های اساسی جمهوری اسلامی، برجسته کردن نقش امام و دقت لازم در حفظ و صیانت از این محور اساسی انقلاب، تعمیق اندیشه اسلامی اصیل در اذهان مردم، هدایت لحظه به لحظه سیاسی مردم، موضع‌گیری صریح و...

پاکسازی محور سقز – مریوان

روز ۱۹ اردیبهشت ۱۳۶۲ ستاد مشترک ارتش جمهوری اسلامی ایران و سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در اطلاعیه مشترک اعلام کردند: نیروهای مشترک ارتش، سپاه، ژاندارمری و پیشمرگان مسلمان کرد طی عملیاتی مشترک و هماهنگ موفق شدند ۹۰ کیلومتر از محور سقز - مریوان را از وجود ضد انقلابیون حزب دموکرات و کومله پاکسازی کنند. این عملیات که طی ۱۰ روز جریان داشت با هدف بازگرداندن آرامش و ثبات به مناطق کردنشین کشور صورت گرفت.

بزرگداشت شهادت زندانیان «دولتو»

روز ۱۸ اردیبهشت ۱۳۶۲ مراسم بزرگداشت سالگرد شهادت مظلومانه زندانیان گلگون کفن «دولتو» از سوی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و با حضور ده‌ها هزار نفر از مردم کرمانشاه در مسجد معتضدی این شهر برگزار شد. در روز پنجشنبه 17 اردیبهشت 1360، تعداد 120 نفر از مدافعان انقلاب اسلامی که در زندان «دولتو» در نزدیک روستایی به همین نام در منطقه سردشت در اسارت حزب منحله دمکرات بودند، طی یک نقشه از پیش تعیین شده توسط جنگنده‌ها و بالگردهای نظامی رژیم بعث بمباران شدند و به شهادت رسیدند.

انتصاب سرپرست «مرکز اسناد انقلاب اسلامی»

روز ۱۷ اردیبهشت ۱۳۶۲ حجت‌الاسلام سیدحمید روحانی مورخ و تاریخ‌نویس ایرانی با حکم آقای میرحسین موسوی نخست‌وزیر جمهوری اسلامی ایران به سمت سرپرست «مرکز اسناد انقلاب اسلامی» منصوب شد. مرکز اسناد انقلاب اسلامی مؤسسه‌ای دولتی ایرانی است که در زمینه پژوهش و جمع‌آوری اسناد و مدارک در حوزه تاریخ انقلاب اسلامی ایران فعالیت می‌کند‌. این مرکز در سال ۱۳۶۰ با هدف انجام تحقیقات مستند تاریخی و همچنین تدوین و نگارش تاریخ انقلاب اسلامی ایران تأسیس شد.

خروج ۱۸ دیپلمات شوروی از ایران

روز ۱۷ اردیبهشت ۱۳۶۲ تعداد ۱۸ نفر از دیپلمات‌های سفارت شوروی در تهران که در ۱۴ اردیبهشت حکم اخراج آنان از ایران به عنوان «عناصر نامطلوب» از سوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران صادر شده بود، به اتفاق خانواده‌های خود خاک ایران را ترک کردند. در فرودگاه مهرآباد بیش از ۱۰۰ خبرنگار داخلی و خارجی و همچنین سفرای کشورهای کوبا، مجارستان، لهستان، آلبانی و دیپلمات‌های دیگری از اروپای شرقی حضور داشتند.

پیشنهاد ایران به سازمان بهداشت جهانی

صهیونیست‌ها در فلسطین و همچنین جنایات آمریکایی‌ها در السالوادور و نیکاراگوئه، پیشنهاد کرد که یک درصد از بودجه کشورها صرف نجات دنیا از عوارض جنگ از جمله سوء‌تغذیه، گرسنگی و فقر شود. دکتر منافی ضمن برشمردن جنایات عراقی‌ها در تخریب مدارس، خانه‌های مردم، تأسیسات بهداشتی شهرهای ایران و آلوده کردن محیط زیست آبزیان خلیج فارس گفت: «رسیدن به اهداف انسانی در مورد نجات بشریت از فقر و جنگ و ویرانی مستلزم از میان برداشتن ظلم و استعمار و تجاوز و جنگ است.»

انحلال حزب توده

روز ۱۵ اردیبهشت ۱۳۶۲ با حکم دادستانی کل انقلاب اسلامی حزب توده منحل شد. این حکم همزمان با اعتراف تلویزیونی چند تن از سران حزب از جمله نورالدین کیانوری دبیر کل حزب به فعالیت‌های جاسوسی به نفع شوروی صورت گرفت. در حکم انحلال حزب توده به جرائم این حزب در ۵ مورد اشاره شده که عبارتند از: جاسوسی به نفع بیگانگان، سرقت و نگهداری اسلحه و مهمات جهت مقابله با نظام جمهوری اسلامی ایران، رابطه با گروه‌های محارب، اخلال در کارخانجات و مراکز تولیدی و صنعتی کشور، نفوذ در سازمان‌ها، ادارات، نهادهای انقلابی و مراکز نظامی و انتظامی.

اخراج ۱۸ دیپلمات سفارت شوروی در تهران

روز ۱۴ اردیبهشت ۱۳۶۲ سفیر اتحاد جماهیر شوروی در تهران به وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران احضار و طی یادداشتی از وی خواسته شد که حداکثر ظرف ۴۸ ساعت ۱۸ نفر از دیپلمات‌های سفارت شوروی که از نظر دولت جمهوری اسلامی ایران «عنصر نامطلوب» شناخته شده‌اند، از کشور خارج کند. این اقدام که یک روز قبل از اعلام انحلال حزب توده و همزمان با اعترافات تلویزیونی سران حزب به جاسوسی به نفع روس‌ها صورت گرفت، سبب فروپاشی تشکیلات گسترده حزب و معرفی اعضا و کادرهای آن به مراکز انتظامی و نظامی گردید.

پیام امام خمینی به مناسبت به دام انداختن سران حزب توده

روز ۱۴ اردیبهشت ۱۳۶۲ و متعاقب دستگیری سران حزب توده، از سوی امام خمینی بیانیه‌ای منتشر شد. امام در این بیانیه با اشاره به کارآمدی اطلاعاتی و امنیتی نظام جمهوری اسلامی خاطرنشان ساختند: «به دام انداختن سران‏‎ ‎‏خیانتکار حزب توده که چون مار پر خط و خال در براندازی اسلام فعالیت منافقانه‏‎ ‎‏داشتند و هر یک سابقه‌های طولانی بیست ـ سی ساله در جهات تشکیلاتی و اطلاعاتی و‏‎ ‎‏جاسوسی داشته‌اند و از تخصص در این امور بهره وافی داشتند، موجب سرفرازی امت‏‎ ‎‏اسلامی است.»

اظهارات آیت‌الله خامنه‌ای درباره فروپاشی حزب توده

روز ۱۳ اردیبهشت ۱۳۶۲ اعضای بسیج و خانواده‌های شهدای شهرری، کرج، دماوند و فیروزکوه با آیت‌الله خامنه‌ای رئیس‌جمهوری اسلامی ایران دیدار کردند. آیت‌الله خامنه‌ای در این دیدار با اشاره به اقتدار امنیتی و اطلاعاتی جمهوری اسلامی ایران در کشف شبکه حزب توده گفتند: «اینها همان شبکه‌هایی است که در کشورهای دیگر قادرند اساس حکومت‌ها را متلاشی کرده، کشورها را دچار هرج و مرج کنند، دولتی را ببرند و دولتی را بیاورند و قدرت‌های خارجی هم از آنان حمایت کنند.

1

...