19 فروردین 1395
الهام صالح
با شاعران انقلاب اسلامی، تهیه و تنظیم: معاونت هنری سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران، ناشر: موسسه نشر شهر، 1389، 204 صفحه
در پس‌زمینه‌ای محو می‌توان تصویری از مشت‌های گره کرده مردم در یک تظاهرات را مشاهده کرد. تصویر زمینه جلد کتاب را شمعی سفید رنگ تشکیل می‌دهد که نیم‌رخ به هم چسبیده دو نفر است. پرچم سه رنگ ایران هم به این شمع گره خورده. عنوان کتاب «با شاعران انقلاب اسلامی» است.
کتاب «با شاعران انقلاب اسلامی» به معرفی 37 شاعر مطرح معاصر می‌پردازد که حسین اسرافیلی، قیصر امین‌پور، مهرداد اوستا (محمدرضا رحمانی)، ساعد باقری، عباس باقری، عباسعلی براتی‌پور، محمدحسین بهجتی‌شفق (محمدحسین بهجتی اردکانی)، محمدعلی بهمنی، سعید بیابانکی، پرویز بیگی حبیب‌آبادی، سیدحسن حسینی، احد ده‌بزرگی، فاطمه راکعی، مصطفی رحماندوست، ابوالفضل زرویی نصرآباد، حمید سبزواری (حسین ممتحنی)، محمدرضا سهرابی‌نژاد، محمود شاهرخی، طاهره صفارزاده، قادر طهماسبی، محمدرضا عبدالملکیان، احمد عزیزی، افشین علاء، ناصر فیض، علیرضا قزوه، سپیده کاشانی، مشفق کاشانی (عباس کی‌منش)، عبدالجبار کاکایی، محمدجواد محبت، محمدرضا محمدی‌نیکو، سهیل محمودی (سید حسن ثابت محمودی)، نصرالله مردانی، علی معلم دامغانی (محمدعلی معلم)، علی موسوی گرمارودی، یوسفعلی میرشکاک، سیمین‌دخت وحیدی و سلمان هراتی، اسامی این شاعران‌اند.
در این کتاب از هر شاعر یک یا دو شعر منتشر شده. هر یک از شاعران ابتدا در یک صفحه ویژه به صورت بسیار کوتاه به مخاطب معرفی شده است. این معرفی کوتاه شامل نام، نام خانوادگی، تخلص، سال تولد، مدرک تحصیلی و نمونه آثار شاعران است. پس از این بیوگرافی کوتاه، در صفحه ویژه دیگری، شاعر با اطلاعات بیشتری مانند مسئولیت‌هایی که بر عهده داشته، خط فکری و جوایزی که دریافت کرده، به مخاطب معرفی می‌شود. پس از این معرفی هم شعرهای هر شاعر انتشار یافته.
حمید سبزواری (حسین ممتحنی) یکی از شاعران انقلابی است که از انقلاب اسلامی به عنوان یکی از معجزات زندگی خود یاد کرده است. اشعار حماسی همچون «خمینی ای امام»، «برخیزید»، «این بانگ آزادی» و «خجسته باد این پیروزی» از سروده‌های او به شمار می‌رود. یکی از شعرهای سبزواری در این کتاب منتشر شده است: «وقت است تا برگ سفر، بر باره بندیم/ دل بر عبور از سد خار و خاره بندیم/ از هر کران بانگ رحیل آمد به گوشم/ بانگ از جرس برخاست وای من خموشم/ دریادلان راه سفر در پیش دارند/ پا در رکاب راهوار خویش دارند/ گاه سفر را چاوشان فریاد کردند/ منزل به منزل حال ره را یاد کردند/ گاه سفر آمد نه هنگام درنگ است/ چاووش می‌گوید که ما را وقت تنگ است...»
بین شاعران این کتاب، شعرای معاصر زن از قلم نیفتاده‌اند. سپیده کاشانی، یکی از همین شاعران است که در شهادت بزرگانی چون شهید آیت‌الله دکتر سیدمحمد حسینی بهشتی و مهندس مجید حداد عادل، اشعاری را سروده. یکی از اشعار او چنین است: «به خون گر کشی خاک من دشمن من/ بجوشد گل اندر گل از گلشن من/ تنم گر بسوزی، به تیرم بدوزی/ جداسازی ای خصم، سر، از تن من/ کجا می‌توانی ز قلبم ربایی/ تو عشق میان من و میهن من/ مسلمانم و آرمانم شهادت/ تجلی هستی‌ست جان کندن من/ مپندار این شعله افسرده گردد/ که بعد از من افروزد از مدفن من/ نه تسلیم و سازش، نه تکریم و خواهش/ بتازد به نیرنگ تو، توسن من...»
طاهره صفارزاده شاعر دیگری است که اشعارش در کتاب «با شاعران انقلاب اسلامی» منتشر شده. زنده یاد صفارزاده در سال 1380 پس از انتشار ترجمه قرآن کریم، عنوان «خادم‌القرآن» را به دست آورد. یکی از شعرهای مذهبی او در این کتاب انتشار یافته: «صدای ناب اذان می‌آید/ صدای ناب اذان/ شبیه دست‌های مومن مردیست/ که حس دور شدن، گم شدن، جزیره شدن را/ ز ریشه‌های سالم من برمی‌چیند/ و من به سوی نمازی عظیم می‌آیم/ وضویم از هوای خیابان است/ و راه‌های تیره دود/ و قبله‌های حوادث در امتداد زمان/ به استجابت من هستند/ و لاک ناخن من/ برای گفتن تکبیر/ قشر فاصله نیست/ و من دعای معجزه می‌دانم/ دعای تغییر...»
بین شعرهای کتاب، آثاری از پرویز بیگی حبیب‌آبادی نیز وجود دارد: «یاران چه غریبانه، رفتند از این خانه/ هم سوخته شمع ما، هم سوخته پروانه/ بشکسته سبوهامان، خون است به دل‌هامان/ فریاد و فغان دارد، دُردی‌کِش میخانه/ هر سوی نظر کردم، هر کوی گذر کردم/ خاکستر و خون دیدم، ویرانه به ویرانه/ افتاده سری سویی، گلگون شده گیسویی/ دیگر نبود دستی، تا موی کند شانه/ تا سر به بدن باشد، این جامه کفن باشد/ فریاد اباذرها، ره بسته به بیگانه...»
ویژگی کتاب «با شاعران انقلاب اسلامی» انتشار شعرهایی مطرح از شاعرانی مطرح است، اما انتخاب عنوان «با شاعران انقلابی» به دو دلیل برای این کتاب مناسب نیست. دلیل اول این‌که همه این شاعران با وجود تعهد به انقلاب اسلامی، در رده شاعران انقلاب قرار نمی‌گیرند. دلیل دوم هم این‌که همه شعرهای منتشر شده در این کتاب، شعرهای انقلابی نیستند.
مصطفی رحماندوست، شاعر کودک و نوجوان یکی از شاعران کتاب است که او را بیشتر به خاطر شعرهایی که برای این گروه‌های سنی سروده، می‌شناسند. شعری هم که از او در کتاب انتشار یافته، در گروه شعرهای انقلابی قرار ندارد: «شش دانه قاشق/ شش دانه بشقاب/ نان و نمکدان/ یک کاسه آب/ در دور سفره/ یک خانواده/ با مهربانی/ با هم نشستند/ در سینه شادی/ بر چهره لبخند/ گفتند اول/ نام خدا را/ خوردند با هم/ نان و غذا را/ یک سفره خوب/ یک شام دلخواه/ بعد از غذا هم/ الحمدلله.»
کتاب «با شاعران انقلاب اسلامی» با وجود شعرهایی که در آن منتشر شده، بیشتر از نوع کارهای سفارشی است. حتی بدون مطالعه پیشگفتار آن هم می‌توان به آسانی به این موضوع پی برد. استفاده از کاغذ مرغوب و طراحی چهره هر یک از شاعران ویژگی دیگر این کتاب سفارشی به شمار می‌رود. یکی از نقاط ضعف کتاب هم نداشتن عنوان است.
«با شاعران انقلاب اسلامی» هر چند که صرفا درباره شعرها و شاعران انقلابی نیست، اما شعرهایی زیبا دارد که مطالعه آن خالی از لذت نیست.
تعداد بازدید: 1669
