28 بهمن 1402
احمد ساجدی
منوچهر گنجی از رجال پهلوی دوم و از نزدیکان و مریدان اشرف پهلوی و در کابینه‌های امیر عباس هویدا، جمشید آموزگار و جعفر شریف امامی پیوسته عهده‌دار وزارت آموزش و پرورش بود. او پس از سقوط کابینه شریف امامی از این مسئولیت استعفا کرد و متعاقب سقوط شاه و پیروزی انقلاب اسلامی مخفیانه از ایران خارج شد و با تأسیس «سازمان درفش کاویانی» مبارزه خود علیه نظام جمهوری اسلامی ایران را آغاز کرد. گنجی همواره از حامیان مداخله نظامی آمریکا در ایران بود.
یکی از اسناد بیوگرافیک لانه جاسوسی درباره منوچهر گنجی چنین می‌نویسد:
منوچهر گنجی یک تکنوکرات جاه‌طلب و چیزی شبیه یک خرمگس روشنفکر است. او دلباخته قدرت است. در کارش ابتدا با حمایت خواهر دوقلوی شاه شاهزاده اشرف پهلوی و اخیراً ملکه پیشرفت کرده است. او خصوصاً با آمریکایی‌ها دوست است.»[1]
یک سند لانه جاسوسی نیز نام منوچهر گنجی را در فهرست «رابطین خوب آمریکا» جای داده است. این سند ۱۰ صفحه‌ای به قلم «مارتین هرتز» مشاور سیاسی سفارت آمریکا در تهران و با عنوان «آخرین وصیت‌نامه من در مورد رابطین» تهیه و تنظیم شده است. در این سند ده‌ها مقام حکومت پهلوی نام برده شده و ویژگی‌های اخلاقی و سیاسی هر یک که زمینه‌ساز اعتماد آمریکا به آنها شده، ذکر گردیده است. در این سند راجع به منوچهر گنجی، به جاه‌طلبی‌های سیاسی وی، ارتباط او با اشرف پهلوی و به تأکیدات او مبنی بر اینکه «حق با ایالات متحده است» اشاره شده است.[2]
در یک سند نیز نام منوچهر گنجی در میان فهرست ۱۲۰ نفری قرار دارد که در سال‌های حکومت پهلوی دوم میلیون‌ها دلار ارز از کشور خارج کرده و به حساب‌های خود در بانک‌های سوئیس، فرانسه و آمریکا واریز کرده‌اند. نام این افراد از سوی «انجمن کارمندان بانک مرکزی ایران» اعلام شده است.[3]
گنجی در آبان ۱۳۵۷ همزمان با سقوط کابینه جعفر شریف امامی از مقام خود در وزارت آموزش و پرورش استعفا کرد.[4]
در یکی از اسناد لانه جاسوسی به تاریخ ۲۳ شهریور ۱۳۵۸ و تحت عنوان «تماس با ایرانی‌های تبعیدی» چنین می‌خوانیم:
«منوچهر گنجی پس از پیروزی انقلاب از طریق مرز ترکیه از کشور گریخت و وزارت امور خارجه آمریکا در خرداد ۱۳۵۸ از طریق یکی از دوستان گنجی مطلع شد که وی در آمریکا به صورت اختفا به سر می‌برد. گنجی در ملاقاتی در تیر ماه همان سال با مسئولان وزارت خارجه آمریکا از آنان خواست که در امور ایران دخالت کنند و وقتی از وی پرسیدند که آمریکا چه باید بکند گنجی گفت: «باید به دنبال کسی بگردیم و حمایتش کنیم که بتواند پس از آنکه خمینی ظرف ۶ ماه یا یک سال قدرت را از دست داد، منافع ما را حفظ کند.» به گنجی گفته شد که هیچ یک از گروه‌های مخالف انقلاب از تشکیلات و حمایت و هدف واقعی برخوردار نیستند و گنجی به شریعتمداری و فرد دیگری اشاره کرد.»[5]
در ادامه همین سند می‌خوانیم:
«از ادامه تماس‌های گنجی با مقامات آمریکایی اطلاعی در دست نیست، لیکن فعالیت‌های علنی سیاسی بعدی این فرد در آمریکا، حکایت از استمرار حمایت آمریکا از این حرکت و جریان وابسته به آن می‌باشد.»[6]
منوچهر گنجی تلاش کرده تا در برداشتن گام‌های موثر علیه انقلاب اسلامی فعالانه عمل کند و خود را محور و تکیه‌گاه این فعالیت‌ها بسازد. یکی از اسناد لانه جاسوسی با اشاره به اقدامات گروه‌های ضدانقلابی در خارج از ایران می‌نویسد:
«برخی از آنان نظیر منوچهر گنجی در سال‌های اخیر با توجه به رویارویی جدی‌تر آمریکا با انقلاب ایران به صورت محور تحرکات جناح راست و طرفدار غرب درآمده است.»[7]
پی‌نوشت‌ها:
[1]. اسناد لانه جاسوسی، مؤسسه مطالعات و پژوهش‌های سیاسی، کتاب هشتم، ص ۶۳۲، مبحث: «گنجی، منوچهر ـ ۱».
[2]. همان، کتاب دوم، ص ۳۶۸، (سند شماره ۱).
[3]. همان، کتاب نهم، ص 379.
[4]. همان، ص ۲۵۵ (سند شماره ۱۲۶).
[5]. همان، کتاب هفتم، ص ۴۰۵ (سند شماره ۵).
[6]. همان، همان سند، ص ۴۰۶.
[7]. همان، کتاب هفتم، ص ۳۳۲.
تعداد بازدید: 143
