23 دی 1402
احمد ساجدی
«غلامعلی بایندر» عنوان یکی از آثار مجموعه پژوهشی «شخصیت‌های مانا» است. بایندر از نظامیان دوره پهلوی اول بود که در ۳۳ سالگی به فرماندهی نیروی دریایی جنوب ایران منصوب شد و ۵ سال فرماندهی این نیرو را از مهر ۱۳۱۵ تا شهریور ۱۳۲۰ بر عهده داشت. او در شهریور ۱۳۲۰ در جریان حمله متجاوزان انگلیسی به نیروی دریایی ایران به شهادت رسید. کتاب حاضر به شرح زندگی، تحصیلات، شایستگی‌های نظامی و چگونگی به شهادت رسیدن بایندر پرداخته است.
کتاب «غلامعلی بایندر» دارای ۴ فصل است:
فصل اول با عنوان «از تولد تا پایان تحصیلات در اروپا» به ویژگی‌های طایفه‌ای و خانواده بایندر و شرح تحولات دوران کودکی او تا ورود به خدمت نظام، شرکت در چند رشته عملیات سرکوب شورش‌های داخلی از جمله شورش اسماعیل سمیتقو در آذربایجان و سپس دوران تحصیلات بایندر در فرانسه می‌پردازد.
فصل دوم با عنوان «آغاز فرماندهی نیروی دریایی جنوب تا اختلاف با رضاشاه» به بررسی موقعیت نظامی بایندر در نیروی دریایی جنوب کشور، حاکمیت وی بر جزایر ایرانی خلیج فارس و ظهور اختلافات وی با رضاشاه پرداخته است.
فصل سوم با عنوان «سازماندهی و توسعه نیروی دریایی»، عملکرد بایندر در گسترش کمی و کیفی نیروی دریایی ایران، اقدامات وی در تحکیم نظم و انضباط در نیروی دریایی، محصور کردن شرکت‌های انگلیسی در خرمشهر و مقابله با بعضی افکار و اقدامات انگلیسی‌ها در نواحی جنوب پرداخته است.
فصل چهارم با عنوان «عضویت در کمیسیون تحدید حدود تا شهادت در راه وطن» به اقدامات بایندر در امر عضویت در کمیسیون مرزی مشترک ایران و عراق، و همچنین تدارکات و عملیات دفاعی نیروهای تحت امر وی در خوزستان در مقابله با انگلیسی‌ها و سپس شروع اشغال نظامی کشور توسط متفقین و اضمحلال نیروی دریایی ایران در جنگ جهانی دوم و شهادت بایندر پرداخته است.
بایندر به زبان‌های فرانسه، انگلیسی، ایتالیایی و ترکی تسلط داشت. وی صاحب تألیفاتی نیز بود و در این فصل حداقل ۱۰ مورد از آثار پژوهشی وی معرفی شده است. علاوه بر این، در همین فصل قسمت‌هایی از «وصیت‌نامه دریابان شهید غلامعلی بایندر» که منعکس‌کننده تمایلات اسلامی، ملی و میهنی وی بود ارائه شده است.
کتاب حاضر همچنین فرازهای مهم زندگی غلامعلی بایندر را در بخشی با عنوان «سالشمار» ارائه کرده است. در بخش انتهایی این اثر نیز اسناد و تصاویر مرتبط با متن انعکاس یافته است.
کتاب « غلامعلی بایندر» سی‌امین شماره از آثار «مجموعه پژوهشی شخصیت‌های مانا» است. این اثر به قلم محمد مریوانی تهیه و تنظیم شده، توسط فرهاد طاهری ویراستاری شده، علیرضا دانا آن را صفحه‌آرایی کرده، و انتشارات سوره مهر چاپ اول آن را در سال 1401 در قطع رقعی و در ۱44 صفحه با بهای 65 هزار تومان وارد بازار کتاب کرده است.
تعداد بازدید: 68
