05 اسفند 1402
احمد ساجدی
«ماکسیم بر بام» عنوان کتابی است که با هدف زنده نگاه داشتن یاد و خاطره تلخ جنایت رضاشاه در فاجعه مسجد گوهرشاد منتشر شده است؛ فاجعه‌ای که در تیر ۱۳۱۴ به وقوع پیوست و در آن بسیاری از متحصنین و معترضین به سیاست کشف حجاب رضاخان قتل عام شدند.
نویسندگان این اثر از طریق ارتباط مستقیم با شاهدان عینی آن فاجعه که در قید حیات هستند، یا کسانی که پدر یا مادر یا خویشاوندانشان از شاهدان عینی آن حادثه بوده‌اند، تلاش کرده‌اند روایت کاملی از آن تهیه و کنند. کتاب حاضر مشاهدات و اظهارات ۵۹ نفر از این افراد را ثبت کرده است.
کتاب به‌وسیله «واحد تاریخ شفاهی جبهه فرهنگی انقلاب اسلامی» و به همت جمعی از محققان و نویسندگان از جمله آقایان مهدی عشقی رضوانی، قربان ترخان، اسماعیل شرقی، و رضا پاک‌سیما تهیه و تنظیم شده، اکرم یعقوبی آن را تدوین کرده، معین پایدار ویراستاری آن را بر عهده داشته، و انتشارات «راه‌یار» چاپ اول آن را در سال ۱۴۰۱ در ۱۲۸ صفحه و با بهای ۳۸ هزار تومان وارد بازار کتاب کرده است.
درباره نام کتاب نیز گفتنی است رضاخان پیش از کودتای سوم اسفند ۱۲۹۹ به خاطر مهارتش در استفاده از سلاح ماکسیم، به «رضا ماکسیم» مشهور شده بود. این سلاح نوعی تیربار است که در نیروی زمینی رضاشاه وجود داشته و از آن علیه زائران مسجد گوهرشاد استفاده شده است. سربازان رضاشاه با مستقر کردن این سلاح بر بام مسجد، به سوی مردم در صحن گوهرشاد شلیک کردند. عنوان «ماکسیم بر بام» اشاره به استقرار آن سلاح بر بام مسجد است. در صفحات ۱۲۲ و ۱۲۳ کتاب نیز تصاویری از رضاخان که در پشت سلاح ماکسیم نشسته، قابل رؤیت است.
روی جلد و پشت جلد کتاب تصویری از کتیبه‌های مسجد گوهرشاد که جای گلوله‌های ماکسیم بر آنها دیده می‌شود نقش بسته است. تصاویر مصاحبه‌شوندگان در این اثر نیز در ۲۰ صفحه آخر کتاب آمده است.
تعداد بازدید: 40
