01 آذر 1390
حسین کاوشی
در 15 آبان 1357 شریف امامی از نخست وزیری استعفا داد. بعد از آن تیمسار غلامرضا ازهاری مسئول تشکیل کابینه شد که دولت او به نام دولت نظامی معروف است. انتصاب ازهاری نشانه شدت عمل هیئت حاکمه علیه نهضت اسلامی بود. با تشکیل کابینه نظامی ازهاری و اعلام حکومت نظامی در دوازده شهر کشور، سرتیپ جعفری به فرمانداری نظامی مشهد و حومه انتخاب شد و به مشهد عزیمت نمود. چنین به نظر می رسد که فرمانداران نظامی آن شهرها ماموریت داشتند کانون های اصلی جنبش را شناسایی و سرکوب نمایند. از این رو نامبرده طی یکی دو ماه نخست به بررسی اوضاع مشهد پرداخت و در نهایت سه پایگاه اصلی نهضت در مشهد یعنی بیوت آیات شیرازی، قمی و مرعشی را شناسایی و درصدد مسدود نمودن راههای ارتباطی به منازل مذکور شد. این تدابیر بر خشم مردم افزود و اهالی مشهد در روز 17آبان به مناسبت «سرکوب دانش آموزان در روز 13 آبان در تهران» تظاهراتی ده هزار نفری از مقابل بیت آیت الله شیرازی به طرف حرم مطهر به راه انداختند آنان در این تظاهرات مستقیماً علیه شاه و کابینه نظامی ازهاری شعار دادند. سپس در حرم امام رضا اجتماع نمودند و به سخنرانی های وعاظ انقلابی گوش فرا دادند . این تظاهرات به صورت پراکنده در روزهای آتی نیز تداوم یافت تا این که در روز 26 آبان به اوج خود رسید که با هجوم ماموران تظاهر کنندگان راه فرار به داخل حرم در پیش گرفتند اما ماموران بدون توجه به حرمت و قداست آن مکان نه تنها به داخل حرم هجوم بردند بلکه به جمعیت پناهنده در آن جا تیر اندازی کردند. این فاجعه در روز 30 آبان نیز تکرار شد در این روز آنان با کفشهای خود داخل حرم شدند و گاز اشک آور در اطراف ضریح مطهر پخش کردند به نقل از یکی از شاهدان عینی چند نفر از مامورین مسلح ساواک که در میان زائران در داخل حرم پرسه می زدند توسط مردم شناسایی و دستگیر شدند اما یکی از آنان فرار نمود و ماجرا را برای ماموران انتظامی خارج از حرم بازگفت. آنها برای نجات جان ساواکی ها داخل حرم شده و ضمن آزادی آنها چند نفر از عاملین این واقعه را دستگیر کردند سپس در خارج حرم در حالی که قصد انتقال دستگیر شدگان را داشتند ناگهان با حمله تعدادی از نیروهای مبارز و انقلابی مواجه شدند آنان بعد از آزاد کردن این افراد به داخل حرم فرار کردند و ماموران در پی آنها وارد حرم شدند. بعد از تیراندازی به در و دیورا حرم گاز اشک آور پخش کردند تا اینکه با واکنش خشمگینانه زائران مواجه شده و فرار نمودند. این فاجعه بازتاب وسیعی در افکار عمومی توده های مذهبی پیدا کرد و بار دیگر سیل صدور اعلامیه های محکومیت و مخابره تلگرافهای تسلیت به سوی مراجع و علمای خراسان جاری شد عمق این فاجعه لاقیدی و عدم پایبندی هیئت حاکمه به بدیهی ترین مقدسات و ارزش های دینی را بر همگان اثبات نمود.
منبع: سایت مرکز اسناد انقلاب اسلامی
تعداد بازدید: 1239
