02 آذر 1390
کتاب «آخرین مجلس مشروطه» نوشته اکبر خوشزاد، با هدف بررسی عملکرد دوره بیست‌وچهارم مجلس شورای ملی، بخصوص در سالهای پایانی آن و در مواجهه با حوادث انقلاب اسلامی نگارش شده است. مجلس دوره بیست‌وچهارم که آخرین مجلس دوران مشروطه محسوب می‌شود، به دلیل هم‌زمانی آن با رویدادهای دوران انقلاب از اهمیت بسیاری برخوردار است؛ اما تاکنون در این‌باره تحقیق جامع و مستقلی انجام نشده و فقط در چند منبع به اختصار و پراکنده مطالبی آمده است. در این اثر سعی شده است با تکیه بر منابع اصلی به این موضوع پرداخته شود. بدیهی است مهمترین منبع در این باره مذاکرات مجلس شورای ملی دوره بیست‌وچهارم است که برای تکمیل اطلاعات از مطالب روزنامه‌های رسمی کشور چون کیهان و اطلاعات و مجلات مختلف و نیز اسناد موجود، بخصوص اسناد ساواک درباره مجلس شورای ملی و حزب رستاخیز استفاده شده است.
در فصل اول کتاب ضمن آشنایی با چگونگی شکل‌گیری مجالس نخستین مشروطه و تداوم آن تا دوره بیست‌وسوم ، دلایل ضعف و فروپاشی یکی از مهمترین ارکان نظام مشروطیت به اختصار بیان شده است.
.jpg)
وجه تمایز مجلس دوره بیست‌وچهارم با مجالس گذشته، نظام تک‌حزبی آن بود؛ لذا در فصل دوم و سوم علاوه بر بررسی انتخابات مجلس به چگونگی شکل‌گیری حزب رستاخیز و تاثیر آن بر عملکرد مجلس و نیز شگل‌گیری جناحهای داخل حزب و کارایی آنها پرداخته شده است. در فصلهای چهارم تا ششم همگام با وقایع انقلاب موضع‌گیری و عملکرد نمایندگان مجلس در برابر این رویدادها مورد نقد و بررسی قرارگرفته است . با توجه به اینکه هدف از نگارش این اثر تحقیقی جامع درباره وقایع انقلاب نیست. لذا حوادث انقلاب به اختصار و فقط برای ورود به بحث مطرح شده و محور اصلی این تحقیق بازتاب انقلاب اسلامی در مجلس است. بر این اساس فقط به وقایعی پرداخته شده است که موضع‌گیری نمایندگان را در پی داشته است؛ موضوعاتی چون: فضای باز سیاسی، تظاهرات 29بهمن تبریز، خروج نمایندگان از حزب رستاخیز، فاجعه 17شهریور ، حکومت نظامی در شهرها و همچنین مصوباتی که نمایندگان تحت تاثیر انقلاب به تصویب رساندند. مانند: لایجه آزادی اجتماعات و انحلال ساواک، که در روزهای پایانی مجلس به تصویب رسید. در فصل هفتم کتاب زندگینامه مختصری از نمایندگان ارائه شده است. با توجه به اینکه بیشتر نمایندگان دوره بیست‌وچهارم برای نخستین بار به مجلس راه یافته بودند، اطلاعات کمی درباره آنان موجود است. لذا زندگینامه بیشتر نمایندگان مختصر و فقط درباره چند نماینده مشهور و فعال مجلس اطلاعات بیشتری ارائه شده است.
تعداد بازدید: 1287
