امروز در آیینه تاریخ

بختیار نمی‌تواند موفقیتی کسب کند

روز 11 دی 1357 ارتشبد فریدون جم، کاندیدای پیشنهادی شاپور بختیار، آخرین نخست‌وزیر حکومت پهلوی برای احراز مقام وزارت جنگ، این پیشنهاد را رد کرد و طی یک تلگراف رمز که از طریق سفارتخانه ایران در لندن برای نصرت‌الله معینیان، رئیس دفتر مخصوص شاه ارسال شد، تصریح کرد: «بختیار نمی‌تواند موفقیتی در بحران جاری کشور کسب کند.» وی اضافه کرد که از شخصیت بختیار هیچ‌گونه...

انقلابیون با اسرائیل رابطه‌ای نخواهند داشت

دهم دی 1357 یوری لوبرانی، از ماموران عالی رتبه سازمان اطلاعاتی اشغالگران فلسطین (موساد) طی گزارشی که از حوادث ایران تهیه کرده بود، تصریح نمود که: «اسرائیل دیگر نباید انتظار دریافت نفت از ایران داشته باشد، زیرا کار رژیم شاه تمام شده و انقلابیون با اسرائیل رابطه‌ای نخواهند داشت.» لوبرانی افزود...

نظامیان با سلاح‌های خود به مردم پیوستند

نهم دی 1357 خیابان‌های تهران شاهد برگزاری تظاهرات گسترده و خونین بودند. در این تظاهرات که در ده‌ها منطقه تهران ترتیب یافت، حداقل 16 نفر از مردم شامل مرد، زن و کودک جان خود را از دست دادند. در یکی از صحنه‌های تظاهرات مردم تهران، چهار نفر از نظامیان که بر یک تانک سوار بودند، با تحویل سلاح...

پرسش شاه از سفیر آمریکا: کجا باید بروم؟!

هشتم دی 1357 ویلیام سولیوان، سفیر آمریکا در تهران با محمدرضا پهلوی ملاقات کرد. در این دیدار نه سولیوان و نه شاه هیچ امیدی به موفقیت بختیار نداشتند. سفیر آمریکا از شاه خواست شورای سلطنت را تشکیل دهد و وی نیز با حیرت پاسخ داد: «این شورا زمانی تشکیل می‌شود که شاه در کشور حضور...

به حرمت شهیدان، ارامنه کریسمس را جشن نمی‌گیرند

هفتم دی 1357 اداره برق کشور اعلام کرد به احترام جشن‌های سال نو ارامنه، این اداره در ایام کریسمس از قطع برق کشور که در قالب اعتصاب علیه حکومت پهلوی صورت می‌گرفت، خودداری می‌کند. در همین روز جامعه ارامنه نیز متقابلاً اعلام کردند به حرمت خون‌هایی که در راه انقلاب...

درخواست ساواک از سیا

ششم دی 1357 ناصر مقدم، رئیس ساواک گفت: «بختیار، برخلاف سایرین که از پذیرش پست نخست‏وزیرى سرباز زدند یا براى پذیرش آن شرایطى قایل شدند، مایل است بدون قید و شرط، قدرت را بپذیرد.» در این رابطه منصور رفیع‏زاده، رئیس شعبه ساواک در آمریکا، در خاطرات خود نوشته است...

جلوگیرى از ارسال نفت براى اسرائیل تکلیف شرعى است

پنجم دی 1357 آیت‏‎الله سید محمدرضا گلپایگانى به استفتاى جمعى از کارگران و کارکنان صنعت نفت جنوب ایران درباره اعتصاب آنان پاسخ داد. آیت‏‌الله گلپایگانى با تقدیر از رشد و آگاهى اجتماعى و اسلامى کارکنان صنعت نفت که باعث اعتصاب آنان و همراهى با مردم شده است اعلام داشت: «در شرایط فعلى که...

حمایت آیت‌الله صدوقی و آیت‌الله طالقانی از اعتصاب‌کنندگان

چهارم دی 1357 آیت‏الله سیدمحمود طالقانى با صدور پیامى خطاب به جامعه دانشگاهیان، از مبارزات آنان حمایت کرد. دانشگاهیان از چند روز قبل در اعتراض به تعطیلى دانشگاه‌ها در وزارت علوم متحصن شده بودند. آیت‌الله طالقانی از تمامى دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالى و سازمان‌هاى ملى درخواست کرد که از...

حمله به دفتر هواپیمایى اشغالگران فلسطین

سوم دی 1357 دفتر هواپیمایى ال عال در تهران و در خیابان ویلا (اکنون: شهید استاد کامران نجات‌اللهی) مورد حمله تظاهرکنندگان خشمگین قرار گرفت. هواپیمایی ال عال دارای پروازهای ثابت از فرودگاه بین‌المللی مهرآباد به فرودگاه بن‌گوریون در فلسطین اشغالی بود و از جمله مراکز فعالیت سیاسی...

تسخیر ساختمان وزارت علوم توسط اساتید دانشگاه

از صبح دوم دی 1357 حدود صد تن از استادان دانشکده‏‌هاى مختلف دانشگاه تهران، ساختمان وزارت علوم و آموزش عالى را در خیابان ویلا (اکنون: شهید استاد کامران نجات‌اللهی) در تهران به تسخیر خود درآوردند. استادان خواستار گشایش مجدد دانشگاه و ازسرگیری کار تدریس، احترام به حق آزادی قلم و...

انصراف صدیقی از پذیرفتن نخست‌وزیری

دکتر غلامحسین صدیقى، وزیر کشور کابینه محمد مصدق که در 27 آذر 1357 از سوی محمدرضا پهلوی مأمور تشکیل کابینه شده بود، اول دی به دلیل آن که نتوانسته بود افراد مورد نظر خود را از بین مخالفان رژیم ـ براى شرکت در کابینه ائتلافى ـ مجاب کند، به شاه اطلاع داد که از تشکیل کابینه صرف‏نظر کرده...

انتشار چهار اعلامیه درباره چگونگی ادامه مبارزه

روز 30 آذر 1357 چهار اعلامیه جداگانه از سوی فضلا و اساتید حوزه علمیه قم منتشر شد. در اعلامیه اول که امضای 40 نفر از علمای حوزه را داشت، لزوم خلع محمدرضا پهلوی از سلطنت مورد تأکید قرار گرفته بود. در اعلامیه دوم، لزوم وحدت میان گروه‏‌هاى مبارز و دورى عموم ملت از مباحث تفرقه‏‌انگیز که مى‏‌توانست

شنود مکالمات آیت‌الله بهشتی توسط ساواک

روز 29 آذر 1357 ساواک با استناد به شنود مکالمات تلفنی آیت‌الله بهشتی، گزارشی محرمانه انتشار داد که در آن آمده بود: «ناشناسى به دکتر سید محمد حسینى بهشتى واعظ مى‏‌گفت براى جلوگیرى از شناخته شدن سربازانى که به توصیه [امام] خمینى از سربازخانه‏‌ها فرار مى‏کنند، [آیت‌الله] خامنه‏‌اى در...

تظاهرات و تحصن پزشکان و پرستاران در تبریز و اهواز

روز 28 آذر 1357 صدها نفر از پزشکان و پرستاران بیمارستان‏هاى وابسته به دانشگاه آذرآبادگان (اکنون: دانشگاه تبریز) در دانشکده کشاورزى این دانشگاه اجتماع نموده و قطعنامه‏اى صادر کردند و طى آن پشتیبانى خود را از پزشکان مشهد اعلام نمودند. آنان سپس با لباس سفید در خیابان‏هاى تبریز به...

پیوستن نظامیان به مردم در تبریز

روز 27 آذر 1357 جمعی از سربازان ارتش پهلوی در تبریز با سرپیچی از فرمان مافوق خود، از گشودن آتش به روی مردم خودداری کردند و اکثر آنها به تظاهرکنندگان پیوستند. مردم نیز با مشاهده این وضعیت لباس‏هایى را برای آنها فراهم کردند و به سربازان دادند. سربازان در آغوش مردم مى‏گریستند و مردم بارانى...

تحصن علمای مشهد و تداوم تظاهرات مردم

روز 26 آذر 1357 همزمان با شروع تحصن علما و روحانیون شهر مشهد در اعتراض به کشتارها و جنایات حکومت پهلوی، تظاهرات عظیم و راهپیمایی‌های گسترده خیابانی در اکثر شهرهای ایران جریان یافت و مردم در شعارهای خود ضرورت سقوط رژیم شاه و برقراری حکومت اسلامی به رهبری امام خمینی را...

اعلام عزای عمومی علیه حکومت پهلوی

روز 25 آذر 1357 مراجع عظام کشور با انتشار اعلامیه‏‌اى مشترک درباره حوادث جارى کشور اعلام کردند: «به عنوان ابراز انزجار و هم‏دردى با مجروحین و بازماندگان مقتولین روزهای اخیر، هفدهم محرم‌‏الحرام برابر 27 آذر ماه را روز عزاى عمومى به دنیا اعلام مى‏‌نماییم.» همچنین استادان و فضلاى حوزه علمیه قم نیز...

بازداشت آیت‌الله ربانی شیرازی

روز 24 آذر 1356 مراسم بزرگداشت مقام آیت‌الله حاج سید مصطفی خمینی، فرزند امام خمینی در یکی از مساجد شیراز برگزار شد. سخنران این مراسم آیت‌الله حاج شیخ عبدالرحیم ربانی شیرازی بود. وی طی سخنرانی خود در جمع چند ده هزار نفری مردم، حکومت پهلوی را آشکارا به باد انتقاد گرفت و آن را...

شاه، خود را از سلطنت خیالی، مخلوع می‌بیند

روز 23 آذر 1357 امام خمینی در پیامی به مناسبت برگزاری راهپیمایی‌های بزرگ تاسوعا و عاشورای حسینی، خطاب به ملت ایران فرمودند: «شاه خود را از سلطنت خیالی مخلوع می‌بیند و ادامه حکومت خود را با رفراندم تاسوعا و عاشورا غیر ممکن می‌داند؛ از این جهت از هیچ جنایت غیر انسانی رویگردان...

جنگ اقتصادى علیه حکومت پهلوی

روز 22 آذر 1357 یونایتدپرس گزارش داد: «دولت ایران در زیر فشار فلج‌کننده اعتصابات بویژه در بخش صنعت نفت، تعادل خود را از دست داده است.» طبق این گزارش «دولت [حکومت پهلوی] هنوز روزانه در حدود یک میلیون و 250 هزار بشکه نفت تولید می‌کند که این مقدار در حد نیازهاى داخلى است و اعتصابات در...

یورش زمینی و هوایی به مردم اصفهان

پس از تظاهرات روزهای تاسوعا و عاشورای حسینی که شگفتى رسانه‏هاى خارجى را برانگیخت و بسیارى از تحلیل‏گران، حکومت پهلوی را پایان یافته تلقى کردند، روز 21 آذر 1357 عوامل حکومت در یک انتقام‌جویی آشکار در بسیارى از شهرها به مقابله با مردم پرداختند و تجمعات مردمى را به خاک و خون...

رفراندمی که ثابت کرد شاه ساقط است

روز 20 آذر 1357 همزمان با برگزاری راهپیمایی عاشورای حسینی در سراسر کشور، امام خمینی در جمع دانشجویان و ایرانیان مقیم خارج از کشور با اشاره به تظاهرات عظیم تاسوعا و عاشورا در ایران فرمودند: «تظاهرات دیروز و امروز در ایران راه عذر را از همه کس و همه دولت‌ها سد کرد. دیگر دولت‌ها...

گزارش ساواک از تخریب مجسمه‌های پهلوی‌ها

روز 19 آذر 1357 همزمان با برگزاری راهپیمایی‌های تاسوعای حسینی در سراسر کشور، اداره مرکزی ساواک در گزارش روزانه خود ضمن اشاره به برگزاری راهپیمایی‌ها به موارد متعددی از تخریب مجسمه‌های شاه و رضاشاه در میدان‌های شهرها اشاره کرد. بر اساس این گزارش، شهرهای مختلف استان‌های...

تظاهرات علیه حکومت پهلوی در اکثر کشورهای غربی

روز 18 آذر 1357 کشورهای آمریکا، کانادا، آلمان غربی، هلند، بلژیک، دانمارک، ایتالیا، سوئد و انگلستان شاهد تظاهرات دانشجویان مخالف حکومت پهلوی و بعضاً شاهد حمله ایرانیان مخالف رژیم شاه به سفارتخانه‌ها و کنسولگری‌های حکومت پهلوی بودند. بسیاری از این تظاهرات به درگیری با پلیس...

نگرانی جهان غرب درباره سرنوشت حکومت پهلوی

روز 17 آذر 1357 معاون وزیر امور خارجه آمریکا اعلام کرد که «اوضاع بحرانی ایران در حال حاضر موجبات نگرانى شدید جهان غرب را فراهم ساخته و در مباحثه‏اى که در بروکسل طى گردهم‏آیى وزیران امور خارجه ناتو انجام شد، مسئله ایران، مطرح شد و بسیار پراهمیت تلقى گردید.» وى برای کاستن از فشار...

حمله نظامیان به سه قاضی پرونده خروج ارز

روز 16 آذر 1357 سه قاضى که مأمور رسیدگى به موضوع خروج ارز توسط عمال حکومت پهلوی شده بودند، مورد ضرب و شتم نظامیان قرار گرفتند. این هیئت بازرسى، پس از آن که لیست 178 نفر خارج کنندگان ارز توسط کارکنان بانک مرکزی انتشار یافت، تشکیل شد تا ظاهراً به موضوع خروج میلیاردها دلار...

امام خمینی: تا شاه هست این وقایع هست

روز 15 آذر 1357 در شهرهاى قم، اصفهان، مشهد، شیراز، اهواز، آبادان، قصرشیرین، رفسنجان، قزوین، تبریز، کرمان، گلپایگان و آشتیان تظاهرات گسترده‏اى علیه حکومت پهلوی برگزار شد. با این همه، تظاهرات این روز تهران بسیار خونین بود. بر اثر حمله گسترده مأموران حکومت به مردم در محدوده بازار تهران و...

فریاد نفرت از شاه در مقابل کاخ نیاوران

در ادامه تظاهرات مردمى علیه حکومت پهلوی که به صورت معمول و روزمره درآمده بود، چهاردهم آذر 1357 در تهران، تظاهراتى در خیابان نیاوران و در مقابل کاخ شاه صورت گرفت. این خبر در مطبوعات داخلی بازتاب داشت و بعضی خبرگزاری‌های خارجی نیز در این رابطه نوشتند که «مردم تهران فریاد انقلاب و نفرت از...

فرار جمعی از سربازان پادگان قزوین

در اجرای فرمان روز یازدهم آذر امام خمینی مبنی بر ضرورت فرار سربازان ارتش پهلوی از پادگان‌ها، سیزدهم آذر 1357 در بسیاری از شهرها این پیام بر در و دیوار سربازخانه‌ها و پادگان‌ها نصب گردید و در نخستین مرحله از اجرای این فرمان، عصر این روز جمعی از سربازان شهر قزوین از پادگان این شهر فرار...

تظاهرات حاضران در مجلس چهلم فرزند امام

روز 12 آذر 1356 مجلس چهلمین روز شهادت آیت‌الله مصطفی خمینی، فرزند امام خمینی، در سه نوبت صبح ، عصر و پس از نماز مغرب و عشا در مسجد اعظم قم برگزار شد. در این مراسم حجج اسلام صادق خلخالی، محمدمهدی ربانی املشی و عبدالمجید معادیخواه سخنرانی کردند. در پایان...

...

86

...