امروز در آیینه تاریخ

25 شهریور

تعابیر سفیر انگلیس از چهره و رفتار محمدرضا پهلوی

تعابیر سفیر انگلیس از چهره و رفتار محمدرضا پهلوی

25 شهریور 1357، «آنتونی پارسونز» سفیر انگلیس در تهران با شاه دیدار و گفت‌وگو کرد. پارسونز درباره این ملاقات می‌نویسد: «امروز پس از آنکه به تهران بازگشتم با شاه به گفت‌وگوی خصوصی نشستم. تغییر چهره و رفتار او مرا به هراس انداخت. او چروکیده شده...

24 شهریور

گزارش سفیر آمریکا از مراسم ویژه شهدای 17 شهریور

گزارش سفیر آمریکا از مراسم ویژه شهدای 17 شهریور

روز 24 شهریور 1357، ویلیام سولیوان سفیر آمریکا در تهران در گزارش مبسوطی که به مناسبت هفتمین روز شهادت قربانیان «جمعه سیاه» تهران انتشار داد ضمن تشریح جزئیاتی از مراسم انجام شده در بهشت زهرا، با صراحت به سه نکته به عنوان نتیجه‌گیری اشاره کرد...

23 شهریور

امام خمینی(ره): با بودن پهلوی، استقلال نخواهیم داشت

امام خمینی(ره): با بودن پهلوی، استقلال نخواهیم داشت

امام خمینی(ره) 23 شهریور 1357، در مصاحبه‌ای با خبرنگار تلویزیون فرانسه فرمودند: «تنها کسی صلاحیت دارد ایران را از بن‌بست خارج کند که در بین مردم پایگاهی داشته باشد و کسانی‌که چنین نیستند، نمی‌توانند موفق باشند.» امام افزودند: «با برقراری حکومت شاه و...

22 شهریور

ابطال گذرنامه ایرانی امام موسی صدر توسط حکومت پهلوی

ابطال گذرنامه ایرانی امام موسی صدر توسط حکومت پهلوی

روز 22 شهریور 1356، سفارت حکومت پهلوی در بیروت در یادداشتی به کلیه سفارتخانه‌ها، سرکنسولگری‌ها و نمایندگی‌های سیاسی مقیم لبنان اطلاع داد که گذرنامه ایرانی امام موسی صدر رهبر شیعیان لبنان و گذرنامه‌های همسر و فرزندان وی باطل شده است...

21 شهریور

بازداشت گسترده علما و روحانیون در مشهد

بازداشت گسترده علما و روحانیون در مشهد

21 شهریور 1357، روحانیون مبارز مشهد در بیانیه‌ای اعلام کردند: در پی فاجعه کشتار مردم در روز 17 شهریور و در فاجعه موسوم به «جمعه سیاه » در تهران، حکومت پهلوی در شهر مشهد مقدس نیز اقدام به بازداشت گسترده علما و روحانیون کرده است...

20 شهریور

جمع‌آوری اشیای گران‌قیمت کاخ‌ها برای فرار از کشور

جمع‌آوری اشیای گران‌قیمت کاخ‌ها برای فرار از کشور

از 20 شهریور 1357، جمع‌آوری اشیای گران‌قیمت کاخ‌ها و ارسال آنها به خارج از کشور به عنوان پیش درآمد فرار سران حکومت پهلوی آغاز گردید. این تصمیم از فردای روز 17 شهریور به خاطر اوج‌گیری خشم و نفرت مردم اتخاذ شده بود و از این روز اجرایی گردید. پرویز راجی...

19 شهریور

بازتاب فاجعه 17 شهریور در اروپا و آمریکا

بازتاب فاجعه 17 شهریور در اروپا و آمریکا

جنایت حکومت پهلوی در روز 17 شهریور در تهران، بازتاب وسیعی در آمریکا و اروپا داشت. 19 شهریور 1357، هزاران نفر از ایرانیان در مقابل مرکز مطبوعاتی «تورفونت کمپ دیوید» آمریکا علیه حکومت نظامی ایران تظاهرات کردند. همچنین صدها نفر از دانشجویان ایرانی که...

18 شهریور

برکناری هویدا از وزارت دربار

برکناری هویدا از وزارت دربار

18 شهریور 1357، امیر عباس هویدا به حکم محمدرضا پهلوی از مقام وزارت دربار برکنار شد. این برکناری در چهارچوب اصلاحات نمایشی دولت شریف امامی صورت گرفت. شریف امامی پیش از این، موافقت شاه را با برکناری جمعی از بلندپایگان حکومتی و محاکمه و زندانی کردن...

17 شهریور

چند اظهار نظر درباره آمار شهدای 17 شهریور تهران

چند اظهار نظر درباره آمار شهدای 17 شهریور تهران

یکی از فرازهای مهم فاجعه 17 شهریور تهران آمار شهدای «جمعه سیاه» است. «باری روبین» از کارشناسان مسائل خاورمیانه، در کتاب خود تعداد شهدای این روز میدان ژاله(اکنون شهدا) تهران را بین 700 تا 2 هزار نفر تخمین زده است. ویلیام سولیوان سفیر آمریکا تعداد...

16 شهریور

هشدار آیت‌الله صدوقی نسبت به تشتت دیدگاه‌ها

هشدار آیت‌الله صدوقی نسبت به تشتت دیدگاه‌ها

16 شهریور 1357 آیت‌الله محمد صدوقی هشدار داد: «اعلام آزادی فعالیت سیاسی احزاب، زمزمه رفع سانسور از مطبوعات، میدان دادن موقت به بعضی از رجال سیاسی و غیره، این نگرانی را ایجاد کرده که عده‌ای از روحانیون یا سیاسیون، سطحی بیندیشند و برای حفظ...

15 شهریور

حوزه علمیه قم اعلام عزای عمومی کرد

حوزه علمیه قم اعلام عزای عمومی کرد

حوزه علمیه قم 15 شهریور 1357، با انتشار بیانیه‌ای اعلام کرد به منظور اظهار هم‌بستگی با شهدای اخیر سراسر ایران، 16 شهریور، تعطیل و عزای عمومی خواهد بود و برای بزرگداشت خاطره آنان مجلس یادبودی در مسجد اعظم قم از ساعت 8 الی 11 صبح برقرار می‌شود...

14 شهریور

آغاز اعتصاب در واحدهای صنعتی

آغاز اعتصاب در واحدهای صنعتی

14 شهریور 1357، کارکنان تعداد زیادی از واحدهای صنعتی، دست از کار کشیدند و اعلام اعتصاب نمودند. در اراک 2 هزار نفر از کارکنان کارخانه ماشین‌سازی اراک اعلام اعتصاب کردند. در اهواز بیش از 3700 نفر از کارکنان شرکت‌های پیمانکاری «پاسترویلا» و...

13 شهریور

مشاهده نماز میلیونی عید فطر توسط محمدرضا پهلوی

مشاهده نماز میلیونی عید فطر توسط محمدرضا پهلوی

روز 13 شهریور 1357، در حالی‌که نماز عید فطر در سراسر کشور برگزار می‌شد در ساعات ظهر، محمدرضا پهلوی با یک فروند بالگرد نظامی که سرلشکر منوچهر خسروداد فرمانده هوانیروز آن را هدایت می‌کرد صفوف راهپیمایان عید فطر در تهران را از بالا نظاره می‌کرد...

12 شهریور

ریشه‌یابی انقلاب اسلامی ایران توسط سفارت آمریکا

ریشه‌یابی انقلاب اسلامی ایران توسط سفارت آمریکا

12 شهریور 1357، سفارت آمریکا در تهران در پایان اولین هفته کار دولت مهندس جعفر شریف امامی، طی گزارشی مبسوط به وزارت امور خارجه کشورش، ریشه‌های شکل‌گیری انقلاب اسلامی در ایران و نتایج آن را تشریح کرد. در این گزارش که عنوان «محرمانه» دارد، قیام 19...

11 شهریور

انتشار آمار شهیدان و مجروحان تهران؛ تظاهرات در 11 شهر

انتشار آمار شهیدان و مجروحان تهران؛ تظاهرات در 11 شهر

شهریور 1357، رسانه‌های گروهی اعلام کردند که در آتش‌سوزی‌ها و تیراندازی‌های دیروز میدان ژاله تهران(اکنون: میدان شهدا) جمعاً 10 نفر شهید، 150 نفر مجروح و 80 نفر دستگیر شدند. تعدادی از شهدا و مجروحان حادثه علاوه بر اثر گلوله، آثار سوختگی نیز داشتند...

10 شهریور

آتش‌افروزی در میدان ژاله

آتش‌افروزی در میدان ژاله

در حالی‌که مردم سراسر کشور هنوز در سوگ از دست رفتن صدها نفر در سینما رکس آبادان می‌گریند، و در حالی ‌که هر روز انگشت اتهام در مورد این حادثه بیشتر از گذشته متوجه حکومت پهلوی می‌گردد، دهم شهریور 1357، اخبار جدیدی راجع به استفاده حکومت از...

تظاهرات علیه حکومت پهلوی در خیابان‌های مرکزی و جنوبی تهران

تظاهرات علیه حکومت پهلوی در خیابان‌های مرکزی و جنوبی تهران

در حالی‌که چند روز از روی کار آمدن کابینه شریف امامی می‌گذشت، در بسیاری از شهرهای بزرگ وکوچک، تظاهرات مردم ادامه داشت. نهم شهریور 1357 در چندین نقطه تهران تظاهرات برپا شد. خیابان‌های مرکزی و جنوبی شهر از جمله میدان ژاله(اکنون میدان شهدا)، خیابان...

آزادی هفت روحانی تبعیدی

آزادی هفت روحانی تبعیدی

هشتم شهریور 1357، هفت تَن از روحانیون سرشناس حوزه علمیه قم که از مدت‌ها پیش به نقاط مختلف کشور تبعید شده بودند، آزاد شدند و به قم بازگشتند. آیت‌الله سید مرتضی پسندیده، آیت‌الله ناصر مکارم شیرازی مدیر مجله مکتب اسلام، و همچنین حجت‌الاسلام...

بیان خواسته‌های هیئت‌های علمی دانشگاه‌ها

بیان خواسته‌های هیئت‌های علمی دانشگاه‌ها

هیئت‌های علمی دانشگاه‌ها هفتم شهریور 1357، خواستار استقلال دانشگاه‌ها و اخراج گارد از دانشگاه‌ها و مدارس عالی شدند. تعدادی از اعضای هیئت‌های علمی در این روز به روزنامه کیهان گفتند که عدم استقلال نظام دانشگاهی، منع جامعه دانشگاهی از تصمیم‌گیری در...

استفاده حکومت پهلوی از فرمول کهنه شده تعویض کابینه

استفاده حکومت پهلوی از فرمول کهنه شده تعویض کابینه

ششم شهریور 1357، از سوی آیت‌الله محمد صدوقی روحانی برجسته یزد به مناسبت روی کار آمدن کابینه مهندس جعفر شریف امامی، اعلامیه‌ای منتشر شد. آیت‌الله صدوقی در این اعلامیه با اشاره به روند انقلاب اسلامی و سیر رو به سقوط حکومت پهلوی تصریح کرد که...

اعلام روز عزای ملی

اعلام روز عزای ملی

با آشکارتر شدن دست حکومت پهلوی در فاجعه سینما رکس آبادان، پنجم شهریور 1357، جامعه روحانیت مبارز با انتشار اعلامیه‌ای روز هفتم شهریور ماه را روز عزای ملی و هم‌دردی با مردم داغدیده آبادان اعلام کرد. در این اعلامیه آمده است: «حکومت پهلوی نمی‌تواند...

انتصاب شریف‌امامی به نخست‌وزیری

انتصاب شریف‌امامی به نخست‌وزیری

چهارم شهریور 1357، مهندس جعفر شریف امامی رئیس سنا طی حکمی از سوی شاه به نخست‌وزیری رسید. جمشید آموزگار نخست‌وزیر قبلی که در 16 مرداد 1356، متعاقب برکناری امیرعباس هویدا به نخست‌وزیری رسیده بود، چند روز پس از فاجعه سینما رکس آبادان...

روز و شب پر حادثه در قم

روز و شب پر حادثه در قم

سوم شهریور 1357 و سراسر شب گذشته آن، قم اوضاعی بسیار ملتهب و ناآرام داشت. از نیمه شب، اکثر خیابان‌های اصلی این شهر شاهد سوزاندن لاستیک‌ها و بستن خیابان‌ها به منظور جلوگیری از ورود نظامیان، و همچنین تظاهرات صدها هزار نفری مردم بود. مردم علیه...

تظاهرات سراسری در سالروز ضربت خوردن امام علی(ع)

تظاهرات سراسری در سالروز ضربت خوردن امام علی(ع)

دوم شهریور 1357 و در سالروز ضربت خوردن امام علی(ع) – 19 رمضان – علاوه بر آبادان که شاهد برگزاری اولین «شب جمعه»، پس از فاجعه آتش‌سوزی در سینما رکس آبادان بود، تظاهرات و راهپیمایی چند صد هزار نفری در کلیه شهرهای کشور برگزار شد. اوج این...

تأکید بر لزوم افشای نقشه‌های شاه

تأکید بر لزوم افشای نقشه‌های شاه

اول شهریور 1357 امام خمینی(ره) در پیامی برای نهضت آزادی ایران در خارج از کشور بر لزوم افشاء نقشه‌های شاه تأکید کردند. امام(ره) در این پیام فرمودند: «...وقت آن نیست که عمر خود را در مناقشات جزئی صرف نموده و گوش به تبلیغات مضره بعضی از منحرفین دهیم...

اجتماع مردم آبادان در کنار مزار قربانیان فاجعه سینما رکس

اجتماع مردم آبادان در کنار مزار قربانیان فاجعه سینما رکس

31 مرداد 1357 ده‌ها هزار نفر از اعضای خانواده‌های قربانیان فاجعه سینما رکس آبادان و اقشار مختلف مردم در گورستان شهر اجتماع کردند و مراسم ختم دسته جمعی در کنار مزار بی‌گناهان فاجعه برگزار شد.

برنامه‌ریزی حکومت پهلوی برای سرکوب مردم و برقراری حکومت نظامی

برنامه‌ریزی حکومت پهلوی برای سرکوب مردم و برقراری حکومت نظامی

30 مرداد 1357 جمعی از دست‌اندرکاران حکومت پهلوی، شامل رئیس ستاد ارتش، فرمانده نیروی زمینی، فرمانده ژاندارمری، رئیس شهربانی، رئیس پلیس تهران، رئیس سازمان اطلاعات و امنیت کشور و رئیس ساواک تهران، راه‌های سرکوب مخالفت مردم با حکومت را مورد بررسی قرار دادند.

بازتاب فاجعه سینما رکس در مطبوعات جهان

بازتاب فاجعه سینما رکس در مطبوعات جهان

روز 29 مرداد 1357 اخبار و گزارش‌های مربوط به حادثه آتش‌سوزی در سینما رکس آبادان و نقش حکومت پهلوی در این فاجعه، بازتاب گسترده‌ای در مطبوعات، خبرگزاری‌ها و رسانه‌های گروهی جهان داشت. بعضی رسانه‌ها حکومت پهلوی را متهم اصلی این فاجعه خواندند

علت برکناری هویدا از نگاه یک روزنامه آلمانی

علت برکناری هویدا از نگاه یک روزنامه آلمانی

روزنامه «هندلسبلات» چاپ دوسلدرف آلمان در مقاله‌ای که 28 مرداد 1356 منتشر کرد، نوشت: «علت برکناری هویدا پس از بیش از 12 سال فعالیت این بود که نارضایتی عمیق بین مردم، به حد خطرناکی رسیده و سیاست شاه در بن‌بست قرار گرفته بود

آتش‌سوزی در سینما آریا، یک روز قبل از فاجعه سینما رکس

آتش‌سوزی در سینما آریا، یک روز قبل از فاجعه سینما رکس

27 مرداد 1357 یکی از سینماهای مشهد توسط عوامل ناشناسی که مقامات حکومت پهلوی و همچنین گزارش روزانه ساواک آنها را «افرادی وابسته به نیروهای اخلال‌گر» معرفی کردند، به آتش کشیده شد. مردم مشهد دست داشتن در این حادثه را تکذیب کردند،

...

98

...