امروز در آیینه تاریخ

فراخوان امام خمینی(ره)

فراخوان امام خمینی(ره)

روز پانزدهم مرداد 1357 و در اولین روز از ماه رمضان، امام خمینی(ره) در پیامی گویندگان و علما را به انجام وظایفشان فراخواندند. امام در این پیام که به دنبال حمله به مردم اصفهان توسط عوامل حکومت پهلوی صادر شد، فرمودند: «گویندگان محترم و متعهد هرچه بیشتر به روشنگری قیام، و علمای اعلام با اعلامیه‌ها و بیانات خود، مردم مهیا را که راه خود را خوب یافته‌اند

تظاهرات اعتراض‌آمیز مردم اصفهان و تبریز

تظاهرات اعتراض‌آمیز مردم اصفهان و تبریز

روز چهاردهم مرداد 1357 چندین هزار نفر از مردم اصفهان با اجتماع در مقابل خانه آیت‌الله خادمی خواستار آزادی آیت‌الله سیدجلال‌الدین طاهری حسین‌آبادی شدند. آیت‌الله طاهری روز نهم مرداد به هنگام بازگشت از تبعید توسط مأموران ساواک دستگیر شد. مردم اصفهان سپس اقدام به تظاهرات وسیعی علیه حکومت پهلوی در خیابان‌های اصفهان کردند

واکنش محمدرضا پهلوی برای فرونشاندن موج انقلاب

واکنش محمدرضا پهلوی برای فرونشاندن موج انقلاب

روز 13 مرداد 1357 محمدرضا پهلوی در گامی صوری و مصلحتی برای فرونشاندن امواج انقلاب اسلامی اعلام کرد: «میل دارد مجلسی که تاکنون نقش نوعی پارلمان عاری از اقلیت را ایفا کرده و کاری جز تصویب بی‌چون و چرای لوایح دولت را نداشته است، و همین‌طور حزب رستاخیز، طیف‌های وسیع‌تری از اقشار مختلف جامعه را نیز در بر بگیرند

تظاهرات گسترده علیه حکومت پهلوی در چند شهر

تظاهرات گسترده علیه حکومت پهلوی در چند شهر

روز 12 مرداد 1357 تظاهرات گسترده‌ای علیه حکومت پهلوی در چند شهر برگزار شد. در شیراز به دنبال اجتماع مردم در مسجد جامع عتیق، هزاران تن در خیابان‌ها به راه افتادند. در جریان این تظاهرات ده‌ها تن مجروح و عده‌ای دستگیر شدند.

حمله مأموران حکومت پهلوی به مردم در 13 شهر

حمله مأموران حکومت پهلوی به مردم در 13 شهر

روز یازدهم مرداد 1357 درگیری مأموران حکومت پهلوی با مردم در 13 شهر کشور جریان داشت. در جهرم یکی از تظاهرکنندگان به طرز فجیعی توسط مأموران ساواک به شهادت رسید. در تهران سینماها تعطیل شدند. در اصفهان رستوران هتل پل این شهر طعمه حریق شد و ظرف 45 دقیقه به تلی از خاکستر تبدیل شد. در شیراز نیز طبقه زیرین هتل کوروش در آتش سوخت و انبار هتل که مملو از مشروبات الکلی بود،

گسترش تظاهرات علیه حکومت پهلوی در اصفهان

گسترش تظاهرات علیه حکومت پهلوی در اصفهان

اقدام روز نهم مرداد حکومت پهلوی در دستگیری آیت‌الله سیدجلال‌الدین طاهری که به تازگی از تبعید بازگشته بود، دهم مرداد 1357 نیز با واکنش گسترده‌ای در اصفهان همراه بود. شهر در حالت تعطیل عمومی بود، بازارها و مغازه‌ها بسته بودند، سینماها و بانک‌های متعلق به سرمایه‌داران حکومت پهلوی و همچنین مشروب‌فروشی‌ها و حتی ساختمان کنسولگری آمریکا در اصفهان با بمب‌های دست‌ساز مورد حمله قرار گرفتند

تحصن مردم و روحانیون در اصفهان

تحصن مردم و روحانیون در اصفهان

روز نهم مرداد 1357 در پی دستگیری آیت‌الله سیدجلال‌الدین طاهری حسین‌آبادی در اصفهان، این شهر متشنج شد و بازاریان و کسبه، مغازه‌های خود را تعطیل کردند. در اعتراض به این بازداشت هزاران نفر از اقشار مختلف مردم اقدام به تظاهرات و راهپیمایی کردند. در نتیجه مقابله مأموران حکومت پهلوی با تظاهرکنندگان یک نفر شهید و عده‌ای مجروح شدند.

فرصت‌طلبی علی امینی در بحبوحه انقلاب

فرصت‌طلبی علی امینی در بحبوحه انقلاب

روز هشتم مرداد 1357 علی امینی، نخست وزیر اسبق ایران مدعی شد که قصد دارد میان حکومت پهلوی و مردم ناراضی نقش یک «آشتی دهنده» را ایفا کند. وی که به اعتراف منابع خبری داخلی در آن ایام، برای مطرح ساختن خود در عرصه سیاسی کشور تلاش می‌کرد تأکید کرد با شاه هیچ مخالفتی ندارد و وجود حکومت سلطنتی و به‌ ویژه شخص محمدرضا پهلوی را برای بقا و دوام ایران ضروری می‌داند.

تظاهرات گسترده در قم و تهران

تظاهرات گسترده در قم و تهران

روز هفتم مرداد 1357 مجلس یادبودی از سوی سه تن از مراجع عظام مقیم قم به مناسبت درگذشت آیت‌الله آخوندملاعلی معصومی همدانی، آیت‌الله طاهری و شیخ احمد کافی با حضور گسترده اقشار مختلف مردم در مسجد اعظم قم برگزار شد. در پایان این مراسم، حاضران تظاهرات کردند.

تظاهرات ایرانیان مقیم بمبئی

تظاهرات ایرانیان مقیم بمبئی

روز ششم مرداد 1357 صدها نفر از ایرانیان مقیم هند در حالی که چهره‌های خود را پوشانده بودند در خیابان‌های بمبئی هند علیه حکومت پهلوی و جنایاتش در ایران تظاهرات کردند. در جریان این تظاهرات تصاویر متعددی از شکنجه زندانیان سیاسی در زندانهای حکومت پهلوی و عکس‌هایی از شهدا و مأموران حکومت در خیابان‌های تهران به وسیله دانشجویان تظاهرکننده حمل می‌شد.

لزوم تاریخ‌نگاری دقیق درباره انقلاب اسلامی ایران

لزوم تاریخ‌نگاری دقیق درباره انقلاب اسلامی ایران

روز 5 مرداد 1357 امام خمینی(ره) طی پیامی به ملت ایران خواستار تاریخ‌نگاری دقیق درباره انقلاب اسلامی ایران شدند. امام در این پیام تأکید کردند: «لازم است برای بیداری نسل‌های آینده و جلوگیری از غلط‌نویسی مغرضان، نویسندگان متعهد با دقت تمام به بررسی دقیق تاریخ این نهضت اسلامی بپردازند

تظاهرات و راهپیمایی در تهران و همدان

تظاهرات و راهپیمایی در تهران و همدان

روز چهارم مرداد 1357 در پایان مراسمی که به مناسبت ختم آیت‌الله ملاعلی معصومی همدانی و حجت‌الاسلام شیخ احمد کافی در چند مسجد تهران برگزار شده بود، تظاهرات و راهپیمایی‌های متعددی به راه افتاد. در حمله مأموران به تظاهرکنندگان تهرانی عده‌ای شهید و بیش از صد نفر دستگیر شدند.

تعطیل عمومی در مشهد

تعطیل عمومی در مشهد

روز سه‌شنبه سوم مرداد 1357 بازار شهر مشهد به نشانه اعتراض به جنایات چند روز اخیر مأموران حکومت پهلوی تعطیل بود. شهر مشهد از روز شنبه 31 تیر شاهد تیراندازی‌های مکرر مأموران به روی تظاهرکنندگان بوده است. در این حوادث تعداد زیادی از مردم به شهادت رسیدند. جامعه روحانیت این شهر در بیانیه‌ای از مسوولان خواستند مأمورانی را که به سوی تظاهرکنندگان آتش گشوده بودند مجازات کنند.

محمدرضا پهلوی در مواجهه با مبارزه مردمی

محمدرضا پهلوی در مواجهه با مبارزه مردمی

مجله آمریکایی «نیوزویک» در شماره جدید آن که دوم مرداد 1357 در ایران منتشر شد، طی گزارشی مستند و مصور از روند انقلاب اسلامی ایران نوشته بود: «5 ماه اعتراض خشونت‌بار ضددولتی که بیش از 50 شهر ایران را دربر گرفته و دست کم 40 کشته بر جای گذاشته، شاه را با هول‌انگیزترین مبارزه طی 15 سال گذشته روبه‌رو کرده است.»

اول مرداد

تظاهرات خشونت‌بار در مشهد

تظاهرات خشونت‌بار در مشهد

به دنبال انتشار شایعه دخالت حکومت پهلوی در حادثه تصادف منجر به فوت حجت‌الاسلام شیخ احمد کافی، روز اول مرداد 1357 تظاهرات گسترده‌ای در مشهد برگزار شد که به درگیری مأموران حکومت با مردم انجامید. حجت‌الاسلام کافی روز 30 تیر در جاده قوچان مشهد در یک سانحه رانندگی جان خود را از دست داد.

دستور محمدرضا پهلوی برای سرکوب شدید مردم

دستور محمدرضا پهلوی برای سرکوب شدید مردم

روز 31 تیر 1357 محمدرضا پهلوی متعاقب نشست مشترکی با تیمسار حسین فردوست و سپهبد ناصر مقدم، رئیس ساواک دستور سرکوب شدید تظاهرات مردمی را صادر کرد. شاه در این جلسه که با هدف ترسیم سیاست آینده حکومت پهلوی در برابر تظاهرکنندگان برگزار شد، ضمن انتقاد از مقدم گفت که از این به بعد ارتش اجازه آتش گشودن به روی تظاهرکنندگان را خواهد داشت و سازش با رهبران مذهبی امکان ندارد.

حمله مردم به چراغانی‌های صوری رژیم در نیمه شعبان

حمله مردم به چراغانی‌های صوری رژیم در نیمه شعبان

روز 30 تیر 1357 مصادف با پانزدهم شعبان، سالروز میلاد حضرت ولی‌عصر(عج) بود، اما هیچ جشنی از سوی مردم در کشور برگزار نشد و چراغانی‌های حکومت پهلوی بر سر در وزارتخانه‌ها و کلانتری‌ها نیز مورد حمله مردم قرار گرفت. روز 13 تیر امام خمینی‌(ره) در پیام خود بر لزوم برگزار نشدن جشن‌های سوم و پانزدهم شعبان در شرایطی که ملت ایران در عزای عزیزان خود نشسته، تأکید کردند.

درخواست آیت‌الله صدوقی برای افشای جنایات حکومت پهلوی

درخواست آیت‌الله صدوقی برای افشای جنایات حکومت پهلوی

روز 29 تیر 1357 آیت‌الله محمد صدوقی، روحانی برجسته شهر یزد با ارسال نامه‌ای برای جمعیت دفاع از آزادی و حقوق بشر، از این مجمع جهانی خواست جنایات حکومت پهلوی را در صحنه بین‌المللی افشا کنند. در نامه آیت‌الله صدوقی به صورت موردی به رفتار حکومت پهلوی در قریه کشکوییه از توابع رفسنجان اشاره شده و آمده است:

دستور محمدرضا پهلوی برای تکذیب شکنجه‌های ساواک

دستور محمدرضا پهلوی برای تکذیب شکنجه‌های ساواک

روز 28 تیر 1357 محمدرضا پهلوی به سفیر خود در لندن دستور داد ادعاهای خبرگزاری آسوشیتدپرس را که به وجود شکنجه در ایران توسط ساواک اشاره کرده است، تکذیب کند. این دستور پس از آن صادر شد که آسوشیتدپرس از تهران خبری منتشر کرد مبنی بر اینکه مهدی بازرگان در یک کنفرانس مطبوعاتی، مدعی شده که در ایران شکنجه همچنان برقرار است.

مجالس نیمه شعبان در مسیر نهضت قرار داده شود

مجالس نیمه شعبان در مسیر نهضت قرار داده شود

به دنبال اعلام عدم برگزاری جشن‌های معمول به مناسبت نیمه شعبان از سوی امام خمینی(ره) و روحانیت تهران، 27 تیر 1357 روحانیون حوزه علمیه قم از نظر رهبر انقلاب اسلامی تبعیت کردند. در قسمتی از اعلامیه علمای قم آمده است: «باید به جای برگزاری جشن‌های نیمه شعبان، مصایب سنگینی که به دست رژیم جنایتکار بر مردم وارد شده، به پیشگاه حضرت ولی‌عصر(عج) تسلیت گفته شود.

اشرف پهلوی در رأس افراد بدنام حکومت پهلوی

اشرف پهلوی در رأس افراد بدنام حکومت پهلوی

روز 26 تیر 1357 یکی از دیپلمات‌های حکومت پهلوی گفت: «اشرف پهلوی در رأس افراد بدنام حکومت پهلوی قرار دارد و ای کاش در حادثه 22 شهریور 1356 در جنوب فرانسه، وی به جای ندیمه‌اش کشته می‌شد.» حسین اشراقی از مقامات وزارت امور خارجه حکومت پهلوی، این جمله‌ها را در انگلیس به پرویز راجی، سفیر شاه در لندن گفت. وی افزود:

تحریم جشن‌های نیمه شعبان از سوی روحانیت تهران

تحریم جشن‌های نیمه شعبان از سوی روحانیت تهران

روز 25 تیر 1357 جامعه روحانیت تهران درباره برگزاری جشن‌های نیمه شعبان اعلامیه‌ای منتشر کرد که در بخشی از آن آمده بود: «نظر به اینکه در مصایب ناگوار و حوادث خونینی که در قم و سایر شهرستان‌های ایران به وجود آمد و با توجه به اینکه دستگاه جبار سعی دارد زیر پوشش چراغانی مذهبی اوضاع را عادی جلوه دهد و خون‌های ریخته شده را لوث کند،

تظاهرات علیه حکومت پهلوی در پاریس

تظاهرات علیه حکومت پهلوی در پاریس

روز 24 تیر 1356 دانشجویان ایرانی مقیم فرانسه با اجتماع در مقابل ساختمانی به نام «خانه ایران» در پاریس اقدام به تظاهرات علیه حکومت پهلوی کردند و اعلامیه‌هایی نیز در مخالفت با این حکومت در محل طاق پیروزی این شهر نصب کردند. در این روزها آمریکا و اکثر کشورهای اروپایی شاهد تظاهرات ایرانیان مقیم، علیه حکومت پهلوی بودند. تظاهرات پاریس سه هفته قبل از برکناری امیرعباس هویدا از سمت نخست وزیری 13 ساله‌اش صورت گرفت

سیا و آموزش شکنجه به افسران ساواک

سیا و آموزش شکنجه به افسران ساواک

روز 23 تیر 1357 دو روزنامه پر تیراژ آمریکا در گزارش‌های مستندی به ارتباط گسترده ساواک با سازمان سیا اشاره کردند. «هرالد تریبون» نوشت: «ساواک که توسط سازمان سیا تشکیل گردید، افراد خود را تحت برنامه‌های گوناگون در آمریکا آموزش داده است.» به نوشته این روزنامه «50 مأمور سیا در شعبه این سازمان در ایران فعالیت دارند، و قرار است دست کم یک‌صد کارشناس دیگر نیز بر آنها اضافه شود.»

انتشار کتاب «ساواک، دوست شکنجه‌گر غرب»

انتشار کتاب «ساواک، دوست شکنجه‌گر غرب»

روز 22 تیر 1356 اعلام شد که در آلمان کتابی به نام «ساواک، دوست شکنجه‌گر غرب» منتشر شده است. این کتاب 116 صفحه‌ای جیبی با استفاده از اسناد و مدارکی تدوین شده بود که هنگام اشغال کنسولگری ایران در ژنو به دست دانشجویان مخالف افتاد. «آرولد ایرنبرگر» نویسنده کتاب، در مقدمه، از ساواک به عنوان «سازمان جنایتکار تروریستی» نام برده است.

دستگیری و تبعید آیت‌الله دستغیب

دستگیری و تبعید آیت‌الله دستغیب

روز 21 تیر 1357 آیت‌الله سید عبدالحسین دستغیب از روحانیون برجسته شیراز به وسیله مأموران حکومت پهلوی در خانه‌اش دستگیر و به نقطه نامعلومی برده شد. هفته پیش از این تاریخ، گروه کثیری از مردم شیراز پس از سخنرانی آیت‌الله دستغیب علیه حکومت پهلوی که در سالروز عید مبعث صورت گرفت، اقدام به تظاهرات گسترده‌ای علیه حکومت پهلوی کردند

تظاهرات بزرگ علیه فرح پهلوی

تظاهرات بزرگ علیه فرح پهلوی

روز بیستم تیر 1356 در آخرین روز سفر فرح پهلوی به آمریکا و در حالی که وی سرگرم دیدار با جیمی کارتر، رئیس‌جمهوری آن کشور بود، تظاهرات بزرگی در مقابل ساختمان کاخ سفید، علیه اختناق حکومت پهلوی برگزار شد. تظاهرکنندگان که عموماً ایرانی بودند با شعارهای «مرگ بر ملکه فاشیست» و «مرگ بر شاه»، دیکتاتوری پهلوی را محکوم کردند.

عقب‌نشینی دولت حکومت پهلوی در برابر اراده مردم

عقب‌نشینی دولت حکومت پهلوی در برابر اراده مردم

با اوج‌گیری تظاهرات خیابانی و افزایش نارضایتی عمومی نسبت به حکومت پهلوی، 19 تیر 1357 دولت جمشید آموزگار با عقب‌نشینی در برابر خواست و اراده مردم، آزادی اجتماعات سیاسی را پذیرفت، اما از ضوابط و مقررات برای انجام تظاهرات مردم سخن به میان آورد. آموزگار ضمن اشاره به تهیه لایحه‌ای برای آزادی اجتماعات و گردهمایی‌های مردمی بر مبنای «فضای باز سیاسی» مدعی شد هدف از این لایحه آن است

اقدام مشترک روحانیون برای مقابله با «جشن هنر شیراز»

اقدام مشترک روحانیون برای مقابله با «جشن هنر شیراز»

روحانیون شیراز به منظور مقابله با تبعات برنامه‌های مبتذل موسوم به «جشن هنر شیراز»، تشکلی به نام «اتحادیه روحانیون شیراز» تشکیل دادند. این تصمیم در یکی از گزارش‌های ساواک که تاریخ 18 تیر 1357 را دارد، منعکس شده بود. آیت‌الله سید عبدالحسین دستغیب که از بانیان این تشکل بوده پیش از این به کرات در منبرها و مساجد از لزوم مقابله با برنامه‌های مستهجن «جشن هنر شیراز» که آن را توهین به فرهنگ اسلامی مردم می‌دانست،

سفر محرمانه وزیر خارجه اشغالگران فلسطین به تهران

سفر محرمانه وزیر خارجه اشغالگران فلسطین به تهران

روز 17 تیر 1356 محمدرضا پهلوی در کاخ سعدآباد با موشه دایان، وزیر خارجه اشغالگران فلسطین دیدار و گفت‌وگو کرد. سفر سری و محرمانه دایان به تهران به دعوت حکومت پهلوی و با هدف بررسی راه‌های بهره‌گیری از تجارب صهیونیست‌ها برای مدرنیزه کردن ارتش پهلوی و نیز امکان خرید برخی اقلام نظامی از آنها صورت گرفت.

...

108

...